Σόλων

Γράφει ο Μιχ. Κουβάτσος

Εχει γραφτεί ότι: "Αν είναι αλήθεια πως πάνω από το λίκνο του κάθε ανθρώπου σκύβουν οι Μοίρες και κλώθουν το ριζικό που τον περιμένει στο υπόλοιπο της ζωής του, τότε θα είναι οι ίδιες Μοίρες που φροντίζουν για μερικούς λόγους να μείνει (εσαεί) η μνήμη τους"!

Ο Σόλων, ο αθηναίος σοφός νομοθέτης, φιλόσοφος, ελεγειακός ποιητής και ένας από τους επτά σοφούς άνδρες της αρχαίας Ελλάδας, είναι αυτός που είπε το περίφημο: Γηράσκω αεί διδασκόμενος.

Εζησε από το 639 π.Χ. έως το 559 π.Χ. Αναδείχθηκε ο σπουδαιότερος αθηναίος πολίτης της εποχής του και είχε την εκτίμηση και την εμπιστοσύνη των συμπατριωτών του. Το 594 π.Χ. εξελέγη άρχοντας για να διορθώσει τα δημόσια πράγματα, που είχαν φθάσει σε χείριστη κατάσταση. Ενιωσε ότι η δυστυχία και η αναταραχή είχαν αφορμή τον αγώνα των τάξεων και με την εξουσία που του έδωσαν (εκλεγμένος ηγέτης) έλαβε ριζικά μέτρα και καθιέρωσε νέα νομοθεσία. Εφήρμοσε τη σεισάχθεια, με την οποία χαρίστηκαν τα χρέη και ελευθερώθηκαν όσοι έγιναν δούλοι για χρέη. Κατήργησε τις υποθήκες των κτημάτων για χρέη, μεταρρύθμισε το μετρικό και το νομισματικό σύστημα, τροποποίησε το πολίτευμα ως προς τις κοινωνικές τάξεις των πολιτών ώστε να συμβιβάζονται τα συμφέροντά της αριστοκρατίας με τα συμφέροντα της πολυπληθούς λαϊκής τάξης, η οποία βοηθήθηκε έτσι να ανυψωθεί οικονομικά. Επέτρεψε να μεταβιβάζεται ελεύθερα η περιουσία με διαθήκη, να καταγγέλλεται κάθε πολίτης που δεν εκτελεί τα καθήκοντά του και πολλά άλλα.

Από τη διοίκησή του σημειώθηκε μεγάλη πρόοδος και προέκυψαν πολλά αγαθά.

Δεν έλειψαν όμως οι πολιτικές μεμψιμοιρίες των Αθηναίων εναντίον του, με τρόπο που αναγκάστηκε να φύγει. Εμεινε δέκα χρόνια μακράν της Αθήνας. Επέστρεψε στην Αθήνα και πέθανε σε βαθύ γήρας.

Ο Σόλων έγραψε πατριωτική ελεγειακή ποίηση. Τα σπουδαιότερα ποιήματά του είναι:

«Υποθήκες εις εαυτόν», στο οποίο αναπτύσσει την άποψή του για την ανθρώπινη ευτυχία- «Χρήματα νά ΄χω ορέγομαι, αμμή ν΄ αρπάζω απ΄ άλλους, δεν θέλω./ Γιατί πληρωμής θά ΄ρθει ύστερα καιρός».

«Υποθήκες εις Αθηναίους», όπου προειδοποιεί- «...τώρα την πόλη την χαλούν οι ίδιοι οι πολίτες,/ οι παραδόπιστοι, με τα ελαφριά μυαλά τους και της δημοκρατίας οι κεφαλές μ΄ άδικες βλέψεις».