Ευπρόσβλητος πολιτισμός

Του JUERGEN KROENING / DIE ΖΕΙΤ

Ούτε τα πλήγματα της 11ης Σεπτεμβρίου ούτε απεργίες διαρκείας πέτυχαν ό,τι η ηφαιστειακή στάχτη στη στρατόσφαιρα: η Ευρώπη έζησε έναν ουρανό χωρίς αεροσκάφη, αξίες μετοχών έπεσαν, πολιτικοί και οικονομολόγοι καθηλώθηκαν όπως οι μέσοι πολίτες, ταξιδιωτικά προγράμματα και σημαντικές συναντήσεις ματαιώθηκαν, επηρεάστηκε ακόμη και το υπερατλαντικό εμπόριο.

Και τελικά κανείς δεν γνωρίζει πόσο το πέπλο σκόνης θα καλύπτει την Ευρώπη και πώς θα συνεχιστεί ο «χορός» των ισλανδικών ηφαιστειακών εκρήξεων.(...)

Η συγκεκριμένη φυσική καταστροφή απέδειξε περίτρανα πόσο ευπρόσβλητος παραμένει ο τεχνολογικός μας πολιτισμός, μία αλήθεια που εύκολα λησμονείται.(...)

Βεβαίως, οι σύγχρονοι πολιτισμοί ανέπτυξαν αντιστάσεις και τρόπους αντιμετώπισης παγκόσμιων θεμάτων, κάτι αδιανόητο μέχρι πριν από δύο αιώνες. Ομως, η αυξανόμενη πολυπλοκότητα και η διαδικτύωση αύξησαν και τον βαθμό στον οποίο είναι ευπρόσβλητοι.(...) Αναμφίβολα, σ' έναν αναπτυγμένο τεχνολογικώς πολιτισμό διαμορφώνεται ταυτόχρονα και η ανάγκη αποκλεισμού ενδεχόμενων κινδύνων, αλλά αυτό μπορεί να καταλήξει και σε υστερία.(...)

Ορισμένα στοιχεία οδηγούν στον συλλογισμό πως τα ερχόμενα χρόνια θα ζήσουμε αναγκαστικά σε κλίμα μεγαλύτερης αβεβαιότητας απ' όσο θα μας ήταν επιθυμητό.(...)

Η ταχύτητα με την οποία η ηφαιστειακή στάχτη μεταβλήθηκε σε πρόβλημα θα 'πρεπε να διδάξει μετριοπάθεια σε όσους πιστεύουν ότι μπορούν να ελέγξουν και να κατευθύνουν πολύπλοκα συστήματα, όπως το κλίμα ή η οικονομία. Η ισχύς και το απρόβλεπτο της φύσης θα παραμείνουν σταθερές ό,τι κι αν κάνουμε εμείς.