Ηγέτες με την πλάτη στον τοίχο...

Tης Ριτσας Μουσουρα

Το 1921, ο σάχης Ρεζά Καν Παχλεβί κατέλαβε με στρατιωτικό πραξικόπημα την εξουσία στο Ιράν και προέβη σε ριζοσπαστικές μεταρρυθμίσεις, καταργώντας θρησκευτικά προνόμια και προωθώντας τη χειραφέτηση των γυναικών. Εκατοντάδες στρατιώτες διέτασσαν τις γυναίκες να βγάλουν τις μαντίλες και τους ιερείς τα τουρμπάνια, ενώ στους πιστούς απαγορεύθηκε το προσκύνημα στη Μέκκα. Οσοι φοιτητές ιερατικών σχολών διαμαρτύρονταν τουφεκίζονταν!

Πολλά χρόνια μετά, έχοντας ζήσει την αυστηρότητα του τελευταίου σάχη, το Ιράν μέσα από θεοκρατικές επαναστάσεις κινείται στον αντίποδα του δυτικισμού. Το μίσος για το «δυτικό» παραμένει βαθιά ριζωμένο στους μουλάδες που έχουν λόγους να κρύβονται πίσω απ’ αυτό, αλλά και στον λαό που «οφείλει να πολεμήσει για την ανωτερότητα της φυλής». Παρόμοιες απόψεις πρέσβευε ο ολέθριος Χίτλερ στη Γερμανία, ωθώντας σήμερα κάποιους σε άκαιρους συνειρμούς, δεδομένου μάλιστα ότι ο πρώτος σάχης ανετράπη ως φιλοναζί.

Οι φοιτητές στην ιερή πόλη Κομ προετοιμάζονται για τα χειρότερα. Το ίδιο και οι Φρουροί της Επανάστασης, αν και αυτοί ασκούνται καθημερινά στα κορμιά των αντιφρονούντων. Στα Αραβικά Εμιράτα, με πληροφορεί φίλη συγγραφέας, φημολογείται ότι πρώτος στόχος πιθανού αμερικανικού πλήγματος δεν θα είναι τα εργοστάσια παραγωγής εμπλουτισμένου ουρανίου, αλλά τα κρησφύγετα των Φρουρών και των παραστρατιωτικών οργανώσεων: Οι πηγές του οργίλου αντισημιτισμού και οι εκπρόσωποί τους, οι οποίοι επιμένουν στην ύπαρξη παγκόσμιας εβραϊκής συνωμοσίας. Η Χ. Κλίντον ήδη μιλάει για καθεστώς «ντεμι-δικτατορίας».

Ομως πόσο ρεαλιστικό είναι ένα προληπτικό, αλά Μπους, στρατιωτικό πλήγμα κατά του Ιράν; Και πόσο φοβάται η Τεχεράνη; Ακόμη και για μια μεγάλη δύναμη, όπως οι ΗΠΑ, είναι δύσκολο να κρατήσει δύο καρπούζια κάτω από την ίδια μασχάλη. Οταν μάλιστα το ένα καρπούζι λέγεται Αφγανιστάν και ο Ομπάμα σπεύδει να το χαρακτηρίσει «ο δικός μου πόλεμος», τότε το Ιράν λογικά θα παραμείνει σε φάση διπλωματικής διαπραγμάτευσης.

Αυτό και μόνο απασφαλίζει την περόνη του φόβου στην Τεχεράνη, με τη θρησκευτική ηγεσία να πατάσσει την εσωτερική πολιτική αμφισβήτηση και να περιμένει απλώς την επιβολή επιπλέον κυρώσεων. Αλλά κι εκεί ο Χαμενεΐ υπομειδιά, δεδομένου ότι εμπλέκεται η Κίνα. Το Πεκίνο είναι δυσαρεστημένο με τις ΗΠΑ που πουλάνε όπλα στην Ταϊβάν και παράλληλα προβλέπει επιδείνωση των οικονομικών σινοαμερικανικών σχέσεων. Θα συνυπογράψει, άραγε, ψήφισμα υπέρ των κυρώσεων;

Το μεγάλο αγκάθι στο φοβιστικό πολυεπίπεδο σχήμα είναι οι απώλειες που μετράει ο Ομπάμα στον αραβικό κόσμο. Ο πρόεδρος ήλπιζε να χτιστεί με τη βοήθειά του η στήλη της αμοιβαίας εμπιστοσύνης που θα συνέτεινε στο να διαχειριστεί το Ιράν, αλλά και το ασυγκράτητο πλέον Ισραήλ που αναζητεί άλλοθι να πνίξει το Μεσανατολικό.

Κάποτε οι ηγέτες βρίσκονται με την πλάτη κολλημένη στον τοίχο και διαπράττουν λάθη. Στην προκειμένη περίπτωση ποιος θα είναι ο πρώτος;

ΠΗΓΗ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ