Του ΑΝΤΩΝΗ ΣΚΟΡΔΙΛΗ
Ονειρα θερινής νυκτός αποδείχτηκαν πέρυσι το καλοκαίρι οι πολιτικές δεσμεύσεις της τελευταίας δεκαετίας, οι παρεμβάσεις για την αποκατάσταση της προσβασιμότητας ανθρώπων με αναπηρία σε δημόσια κτίρια, υπηρεσίες και υποδομές και ξενοδοχειακές εγκαταστάσεις.
Καλοκαίρι του 2009, και εκατοντάδες άνθρωποι με αναπηρία εμπιστεύτηκαν τις πιστοποιήσεις του ΕΟΤ περί της επαρκούς προσβασιμότητας διάφορων ξενοδοχείων της ελληνικής περιφέρειας αλλά γελάστηκαν.
Αναυδοι βρέθηκαν σε ξενοδοχεία που είχαν δηλωθεί ως προσβάσιμα επειδή διέθεταν στην είσοδό τους μια ράμπα πεζοδρομίου και πέραν αυτής τίποτε άλλο.
Τρία-τέσσερα σκαλοπάτια στην είσοδο, πόρτες στενές, εντελώς ακατάλληλες για τη διέλευση αναπηρικού αμαξιδίου, ανελκυστήρες επίσης ακατάλληλοι, τουαλέτες δίχως την παραμικρή υποδομή για την εξυπηρέτηση κινητικά ανάπηρων πελατών. Οπως μας ενημερώνει ο Πανελλαδικός Σύνδεσμος Παραπληγικών-Κινητικά Αναπήρων, «ξεχείλισε η οργή το περασμένο καλοκαίρι», οι περισσότεροι απ' αυτούς που αναζήτησαν μία ολιγοήμερη θερινή απόδραση απλώς πήγαν, είδαν και απήλθαν...
Η δεδηλωμένη προσβασιμότητα ελέω μίας και μοναδικής ράμπας εισόδου (και αυτής κακοφτιαγμένης) αποτελεί πάγιο νεοελληνικό κανόνα. Ο όρος-κωδικός που οι χρήστες αναπηρικού αμαξιδίου χρησιμοποιούν όταν αναφέρονται σε αυτόν τον κανόνα είναι ο όρος «ψευδο-προσβασιμότητα».
Η δεδηλωμένη προσβασιμότητα ελέω μίας και μοναδικής ράμπας εισόδου (και αυτής κακοφτιαγμένης) αποτελεί πάγιο νεοελληνικό κανόνα. Ο όρος-κωδικός που οι χρήστες αναπηρικού αμαξιδίου χρησιμοποιούν όταν αναφέρονται σε αυτόν τον κανόνα είναι ο όρος «ψευδο-προσβασιμότητα».
Προφανώς δεν έχει να κάνει μόνο με τις πιστοποιήσεις των τουριστικών καταλυμάτων, αλλά χαρακτηρίζει το σύνολο των εξαγγελιών και δεσμεύσεων που αφορούν την αποκατάσταση της προσβασιμότητας του δομημένου περιβάλλοντος στη χώρα μας. Διόλου αδικαιολόγητα, όπως τα δεδομένα των τελευταίων 10 ετών καταδεικνύουν.
Επιγραμματικά: Μέχρι το 2000 δεν υπήρχε καμία ουσιώδης νομοθετική μέριμνα για το ζήτημα της προσβασιμότητας των δημόσιων χώρων, κτιρίων και υποδομών. Για πρώτη φορά ο Ν2831/2000 (άρθρο 28) περιέγραψε αναλυτικά τις προδιαγραφές προσβασιμότητας που οφείλουν να τηρούνται σε όλα (ανεξαρτήτως ορόφων) τα νεοανεγειρόμενα κτίρια δημόσιας συνάθροισης και τους κοινόχρηστους χώρους. Ο ίδιος νόμος έκανε αναφορά και στα υφιστάμενα κτίρια, αξιώνοντας «να γίνουν οι απαραίτητες διαμορφώσεις ώστε οι λειτουργικοί χώροι να είναι προσπελάσιμοι από τα ΑμεΑ». Ομως, η αξίωση δεν συνοδευόταν από καταληκτικό χρόνο ολοκλήρωσης των απαραίτητων εργασιών, οι οποίες παραπέμπονταν στο... διηνεκές!
Το κενό του 2831 έσπευσε να καλύψει ο «ολυμπιακός νόμος» 3057 του 2002, ο οποίος σε ό,τι αφορά τα δημόσια κτίρια και τους χώρους των πέντε ολυμπιακών δήμων της χώρας, πρόσθεσε στις απαιτούμενες παρεμβάσεις αποκατάστασης της προσβασιμότητας και την απαραίτητη καταληκτική ημερομηνία συμμόρφωσης (31/12/03), επ' απειλή μάλιστα υψηλών προστίμων. Δεν μπορούσε να γίνει και διαφορετικά, μιας και η τήρηση της προσβασιμότητας περιλαμβανόταν στις υποχρεώσεις του συμβολαίου ανάθεσης στη χώρα μας των Παραολυμπιακών Αγώνων του 2004.
Επιγραμματικά: Μέχρι το 2000 δεν υπήρχε καμία ουσιώδης νομοθετική μέριμνα για το ζήτημα της προσβασιμότητας των δημόσιων χώρων, κτιρίων και υποδομών. Για πρώτη φορά ο Ν2831/2000 (άρθρο 28) περιέγραψε αναλυτικά τις προδιαγραφές προσβασιμότητας που οφείλουν να τηρούνται σε όλα (ανεξαρτήτως ορόφων) τα νεοανεγειρόμενα κτίρια δημόσιας συνάθροισης και τους κοινόχρηστους χώρους. Ο ίδιος νόμος έκανε αναφορά και στα υφιστάμενα κτίρια, αξιώνοντας «να γίνουν οι απαραίτητες διαμορφώσεις ώστε οι λειτουργικοί χώροι να είναι προσπελάσιμοι από τα ΑμεΑ». Ομως, η αξίωση δεν συνοδευόταν από καταληκτικό χρόνο ολοκλήρωσης των απαραίτητων εργασιών, οι οποίες παραπέμπονταν στο... διηνεκές!
Το κενό του 2831 έσπευσε να καλύψει ο «ολυμπιακός νόμος» 3057 του 2002, ο οποίος σε ό,τι αφορά τα δημόσια κτίρια και τους χώρους των πέντε ολυμπιακών δήμων της χώρας, πρόσθεσε στις απαιτούμενες παρεμβάσεις αποκατάστασης της προσβασιμότητας και την απαραίτητη καταληκτική ημερομηνία συμμόρφωσης (31/12/03), επ' απειλή μάλιστα υψηλών προστίμων. Δεν μπορούσε να γίνει και διαφορετικά, μιας και η τήρηση της προσβασιμότητας περιλαμβανόταν στις υποχρεώσεις του συμβολαίου ανάθεσης στη χώρα μας των Παραολυμπιακών Αγώνων του 2004.
Οπως απεδείχθη, τα προβλεπόμενα από τον 3057 περί προσβασιμότητας συμπεριελήφθησαν για το θεαθήναι. Από τις επιβεβλημένες παρεμβάσεις μετά βίας ολοκληρώθηκε το 6%, σε ό,τι δε αφορά τα πρόστιμα του λοιπού 94% δεν εισπράχτηκε ούτε ένα ευρώ.
Αυτό που έγινε ήταν μία χαρακτηριστικότατη νεοελληνική κουτοπονηριά. Για να ακυρωθούν οι επιπτώσεις από τη μη εφαρμογή του 3057, οι πολιτικοί μας φωστήρες εμπνεύστηκαν και κατάρτισαν τροπολογία (άρθρο 12 του Ν3230/04) σύμφωνα με την οποία «δημιουργούνται ειδικές μονάδες - υπηρεσίες για την προώθηση των εργασιών και την άμεση συμμόρφωση στις αρχές προσβασιμότητας». Μάλλον επρόκειτο για μπλόφα, αφού η τροπολογία όριζε τον έλεγχο 14 μήνες μετά την προθεσμία που προέβλεπε ο νόμος.
Κατά τη νεοδημοκρατική πενταετία που ακολούθησε, η μπλόφα έφτασε στο απόγειό της. Η συνταγή ήταν απλή. Εγκύκλιοι επί εγκυκλίων κάθε λίγο και λιγάκι, που ζητούσαν από τους ΟΤΑ και τις νομαρχίες «καταγραφή της υφιστάμενης κατάστασης», αλλά και επάλληλες συστάσεις προς τις... περίφημες ειδικές μονάδες-υπηρεσίες (πολλές εκ των οποίων υπήρχαν και εξακολουθούν να υπάρχουν μόνο στα χαρτιά) να επιταχύνουν το... ανύπαρκτο έργο τους!
Το υπέρτατο σημείο της μπλόφας ήταν το διαφημισμένο (λίγο πριν από τις τελευταίες εκλογές) ως «Πρόγραμμα Διετίας 2009-2010», όπου δίχως κονδύλια, δίχως απειλή κυρώσεων οι φορείς της αυτοδιοίκησης κλήθηκαν να ολοκληρώσουν τις παρεμβάσεις αποκατάστασης της προσβασιμότητας των κεντρικών κτιρίων και υπηρεσιών τους. Το 2009 τελειώνει και δεν έχει γίνει ακόμη το παραμικρό.
«Το μόνο που ελπίζουμε» μας λέει σκωπτικά ο πρόεδρος της Εθνικής Ομοσπονδίας Κινητικά Αναπήρων, Ν. Σκόνης, «είναι να δοθεί επιτέλους τέλος στην από πλευράς πολιτείας χρόνια ακολουθούμενη τακτική της μπλόφας».
Αυτό που έγινε ήταν μία χαρακτηριστικότατη νεοελληνική κουτοπονηριά. Για να ακυρωθούν οι επιπτώσεις από τη μη εφαρμογή του 3057, οι πολιτικοί μας φωστήρες εμπνεύστηκαν και κατάρτισαν τροπολογία (άρθρο 12 του Ν3230/04) σύμφωνα με την οποία «δημιουργούνται ειδικές μονάδες - υπηρεσίες για την προώθηση των εργασιών και την άμεση συμμόρφωση στις αρχές προσβασιμότητας». Μάλλον επρόκειτο για μπλόφα, αφού η τροπολογία όριζε τον έλεγχο 14 μήνες μετά την προθεσμία που προέβλεπε ο νόμος.
Κατά τη νεοδημοκρατική πενταετία που ακολούθησε, η μπλόφα έφτασε στο απόγειό της. Η συνταγή ήταν απλή. Εγκύκλιοι επί εγκυκλίων κάθε λίγο και λιγάκι, που ζητούσαν από τους ΟΤΑ και τις νομαρχίες «καταγραφή της υφιστάμενης κατάστασης», αλλά και επάλληλες συστάσεις προς τις... περίφημες ειδικές μονάδες-υπηρεσίες (πολλές εκ των οποίων υπήρχαν και εξακολουθούν να υπάρχουν μόνο στα χαρτιά) να επιταχύνουν το... ανύπαρκτο έργο τους!
Το υπέρτατο σημείο της μπλόφας ήταν το διαφημισμένο (λίγο πριν από τις τελευταίες εκλογές) ως «Πρόγραμμα Διετίας 2009-2010», όπου δίχως κονδύλια, δίχως απειλή κυρώσεων οι φορείς της αυτοδιοίκησης κλήθηκαν να ολοκληρώσουν τις παρεμβάσεις αποκατάστασης της προσβασιμότητας των κεντρικών κτιρίων και υπηρεσιών τους. Το 2009 τελειώνει και δεν έχει γίνει ακόμη το παραμικρό.
«Το μόνο που ελπίζουμε» μας λέει σκωπτικά ο πρόεδρος της Εθνικής Ομοσπονδίας Κινητικά Αναπήρων, Ν. Σκόνης, «είναι να δοθεί επιτέλους τέλος στην από πλευράς πολιτείας χρόνια ακολουθούμενη τακτική της μπλόφας».
ΠΗΓΗ ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου