Του Ρούσσου Βρανά
Οι επισκέπτες της «Έκθεσης των εκατομμυριούχων» της Ρωσίας μπορεί να έκαναν πάρτι την περασμένη εβδομάδα, με λιμουζίνες δεκατρία μέτρα μάκρος και άλλα είδη πολυτελείας, αλλά λίγες μέρες νωρίτερα η έκθεση της Παγκόσμιας Τράπεζας ήταν ζοφερή για όσους Ρώσους δεν τα κατάφεραν να γίνουν εκατομμυριούχοι: η οικονομική κρίση έχει καταβυθίσει το βιοτικό επίπεδο του ρωσικού λαού.
Οι επισκέπτες της «Έκθεσης των εκατομμυριούχων» της Ρωσίας μπορεί να έκαναν πάρτι την περασμένη εβδομάδα, με λιμουζίνες δεκατρία μέτρα μάκρος και άλλα είδη πολυτελείας, αλλά λίγες μέρες νωρίτερα η έκθεση της Παγκόσμιας Τράπεζας ήταν ζοφερή για όσους Ρώσους δεν τα κατάφεραν να γίνουν εκατομμυριούχοι: η οικονομική κρίση έχει καταβυθίσει το βιοτικό επίπεδο του ρωσικού λαού.
Σε έρευνά της η Ρωσίδα κοινωνιολόγος Όλγα Κισλίτσινα, ήδη πριν από την κρίση, διαπίστωνε πως η μετασοβιετική Ρωσία έχει γίνει μια βαθιά ταξική κοινωνία. «Το φτωχότερο 10% του πληθυσμού νέμεται λιγότερο από το 2% του συνολικού εισοδήματος», έγραφε, «ενώ στο πλουσιότερο 10% αναλογεί το 40% αυτού του εισοδήματος».
Το πιο αξιοσημείωτο, όμως, είναι η ταχύτητα με την οποία ενέσκηψαν οι κοινωνικές ανισότητες. Σε λιγότερο από δύο δεκαετίες, μια κοινωνία που το βιοτικό επίπεδό της ήταν μεν χαμηλό αλλά το εισόδημά της διανεμόταν με σχετική ισότητα, μετασχηματίστηκε σε μία από τις πιο άνισες κοινωνίες του πλανήτη. Μολονότι οι δισεκατομμυριούχοι της Ρωσίας επλήγησαν σοβαρά από την οικονομική κρίση, γράφει ο δημοσιογράφος Στέφαν Στάινμπεργκ, οι 32 από τους 739 δισεκατομμυριούχους του κόσμου που περιλαμβάνει στον φετινό κατάλογό του το περιοδικό «Φορμπς» είναι Ρώσοι. Με την αποκατάσταση της καπιταλιστικής οικονομίας στη Ρωσία σχηματίστηκε μια πολύ μικρή μεσαία τάξη, κυρίως στα μεγάλα αστικά κέντρα. Όμως, η φτώχεια, η ανεργία και η υποαπασχόληση κυριαρχούν στις μεγάλες πόλεις και οι συνθήκες ζωής στην επαρχία είναι αβίωτες.
Η οικονομική ανάπτυξη τονώθηκε τα τελευταία χρόνια, αλλά οι σημερινές οικονομικές επιδόσεις της Ρωσίας παραμένουν στο 75% των επιδόσεων του 1989. Παράλληλα, η διεύρυνση των εισοδηματικών ανισοτήτων έχει ένα τεράστιο κοινωνικό κόστος. Σύμφωνα με τη «Βρετανική Ιατρική Επιθεώρηση», η κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης το 1991 προκάλεσε μεγάλη άνοδο της θνησιμότητας, κυρίως από αλκοολισμό και επεισόδια βίας. Σε έρευνά του που περιλαμβάνεται στο βιβλίο του «Το σύνδρομο της κοινωνικής θέσης», ο επιδημιολόγος Μάικλ Μάρμοτ αποδίδει τον θάνατο περίπου τεσσάρων εκατομμυρίων Ρώσων στην παλινόρθωση του καπιταλισμού. Πριν από αυτό, μεταξύ 1984 και 1987, το προσδόκιμο ζωής στη Ρωσία είχε ανεβεί από τα 61,7 στα 64,9 χρόνια για τους άνδρες και από τα 73 στα 74,3 για τις γυναίκες. Όμως, μεταξύ 1987 και 1994, το προσδόκιμο ζωής για τους άνδρες μειώθηκε στα 57,6 και για τις γυναίκες στα 71 χρόνια. Στις αρχές της δεκαετίας του 1970, η διαφορά στο προσδόκιμο ζωής ανάμεσα στη Σοβιετική Ένωση και τις προηγμένες δυτικές καπιταλιστικές χώρες ήταν 2,5 χρόνια. Στα μέσα του 2000 αυτή η διαφορά είχε αγγίξει τα 15 χρόνια, σύμφωνα με τον ΟΗΕ (UΝDΡ, έκθεση 2007).
Οι εικόνες που συνήθως προβάλλει προς τα έξω η επίσημη Ρωσία δείχνουν μια γυαλιστερή βιτρίνα, αλλά πίσω από αυτήν κρύβεται μια πραγματικότητα που θυμίζει την τσαρική εποχή. Η υπόσχεση του καπιταλισμού πως θα έφερνε την πρόοδο δεν έχει εκπληρωθεί.
Η οικονομική ανάπτυξη τονώθηκε τα τελευταία χρόνια, αλλά οι σημερινές οικονομικές επιδόσεις της Ρωσίας παραμένουν στο 75% των επιδόσεων του 1989. Παράλληλα, η διεύρυνση των εισοδηματικών ανισοτήτων έχει ένα τεράστιο κοινωνικό κόστος. Σύμφωνα με τη «Βρετανική Ιατρική Επιθεώρηση», η κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης το 1991 προκάλεσε μεγάλη άνοδο της θνησιμότητας, κυρίως από αλκοολισμό και επεισόδια βίας. Σε έρευνά του που περιλαμβάνεται στο βιβλίο του «Το σύνδρομο της κοινωνικής θέσης», ο επιδημιολόγος Μάικλ Μάρμοτ αποδίδει τον θάνατο περίπου τεσσάρων εκατομμυρίων Ρώσων στην παλινόρθωση του καπιταλισμού. Πριν από αυτό, μεταξύ 1984 και 1987, το προσδόκιμο ζωής στη Ρωσία είχε ανεβεί από τα 61,7 στα 64,9 χρόνια για τους άνδρες και από τα 73 στα 74,3 για τις γυναίκες. Όμως, μεταξύ 1987 και 1994, το προσδόκιμο ζωής για τους άνδρες μειώθηκε στα 57,6 και για τις γυναίκες στα 71 χρόνια. Στις αρχές της δεκαετίας του 1970, η διαφορά στο προσδόκιμο ζωής ανάμεσα στη Σοβιετική Ένωση και τις προηγμένες δυτικές καπιταλιστικές χώρες ήταν 2,5 χρόνια. Στα μέσα του 2000 αυτή η διαφορά είχε αγγίξει τα 15 χρόνια, σύμφωνα με τον ΟΗΕ (UΝDΡ, έκθεση 2007).
Οι εικόνες που συνήθως προβάλλει προς τα έξω η επίσημη Ρωσία δείχνουν μια γυαλιστερή βιτρίνα, αλλά πίσω από αυτήν κρύβεται μια πραγματικότητα που θυμίζει την τσαρική εποχή. Η υπόσχεση του καπιταλισμού πως θα έφερνε την πρόοδο δεν έχει εκπληρωθεί.
ΠΗΓΗ ΤΑ ΝΕΑ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου