ΥΠΑΡΚΤΟΣ ΑΡΙΣΤΕΡΟΨΩΝΑΡΟΠΛΗΚΤΟΣ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΣ: Η πλατεία ήταν γεμάτη από έντεχνους

 

Του ΤΑΚΗ ΘΕΟΔΩΡΟΠΟΥΛΟΥ

Ο Ζαμπέτας, αν δεν κάνω λάθος, δεν τραγούδησε ποτέ για την Κύπρο. Το θέμα το είχε αναλάβει εργολαβικά ο Νταλάρας. Hταν η διαφορά ανάμεσα στο λεγόμενο «έντεχνο» και στο λεγόμενο «λαϊκό». 

Το «λαϊκό» δεν είχε ανάγκη από ερμηνευτικές υποσημειώσεις για να επικοινωνεί με το κοινό του. Το απόλυτο κριτήριο ήταν η ευφορία που προκαλούσε. Στον Ζαμπέτα πήγαινες για να διασκεδάσεις. Στον Νταλάρα έπρεπε να συνοφρυωθείς, ει δυνατόν, δε, να κλάψεις.  

Κι αυτή η συνθήκη δεν ίσχυε μόνον για το τραγούδι. Iσχυε και για τον κινηματογράφο, για το θέατρο, ίσως λιγότερο για τη λογοτεχνία. Ο λεγόμενος «έντεχνος» ή «ποιοτικός» καλλιτέχνης αδιαφορούσε για το αν το κοινό του διασκέδαζε ή στραμπούλαγε τα σαγόνια του απ’ τα βαθιά χασμουρητά. Το αίσθημα της κοινότητας ανάμεσα στον δημιουργό και στο κοινό του δεν στηριζόταν στη συνενοχή που γεννούσε η ίδια η καλλιτεχνική πράξη. Hταν μια συνθήκη απόψεων που το έργο υποτίθεται υπηρετούσε, όμως στην πραγματικότητα υπηρετούσε ο καλλιτέχνης με τον βίο και την πολιτεία του. 

Δεν χρειάζεται, νομίζω, να πω ότι στη συνθήκη κυριαρχούσε η Αριστερά. 

Από πότε υπεγράφη; 

Iσως από τον καιρό του Βιετνάμ. Ο καλλιτέχνης έπρεπε να είναι «δικός τους» όταν ανέβαινε πάνω στη σκηνή. Και τους θεωρούσε «δικούς του». Πόση απόσταση από τον Ζαμπέτα που τραγουδούσε μπροστά στον Παττακό: «Γουστάρω τον σκύλο, τον αράπη, τον Πα-τα-κό». Eτσι οι καλλιτέχνες υπερασπίστηκαν τον Οτσαλάν, δίκασαν τον Κλίντον και καταδίκασαν τα μνημόνια. Η πλατεία ήταν γεμάτη από έντεχνους.

Οι σκέψεις αυτές μου ήρθαν στο μυαλό όταν διάβασα όσα συνέβησαν στη συναυλία του Σωκράτη Μάλαμα. Εκεί έκανε την εμφάνισή του το πιο πρόσφατο γκάτζετ της θεατροκρατίας – θεατροκρατία, κατά Πλάτωνα, η τυραννία του κοινού. «Είναι βιαστής». Ο Μάλαμας διέκοψε τη συναυλία του και, αφού δήλωσε στους ενδιαφερομένους ότι συμφωνεί μαζί τους, τους κάλεσε να κατεβάσουν το πανό. «Διότι το θέμα μας δεν είναι αυτό απόψε». Δεν ξέρω αν το είπε, θα μπορούσε όμως κάλλιστα να το πει. 

Αν ήσαν σε θέση να το καταλάβουν αυτό όσοι ύψωσαν το πανό, δεν θα το είχαν υψώσει. Ομως προφανώς δεν είναι σε θέση να το καταλάβουν. Δεν πάνε στη συναυλία για να ακούσουν τον Μάλαμα. Πάνε στη συναυλία για να πουν τα δικά τους. 

 Δεν επιχαίρω, όπως πολλοί, με το «πάθημα» του κ. Μάλαμα. Τον άνθρωπο δεν τον γνωρίζω και για να είμαι ειλικρινής δεν θα ήθελα να βρεθώ στη θέση του. Οχι επειδή βρέθηκε αντιμέτωπος με ένα πλήθος μικρονοϊκών. Είναι αναγκασμένος να παραδεχθεί πως ένα μέρος του κοινού του, αυτό το οποίο αισθανόταν δικό του επ’ αμοιβαίο όφελος, αποτελείται από μικρονοϊκούς. 

Κι αυτούς...

 

 τους έθρεψαν δεκαετίες τώρα αυτός και οι συνάδελφοί του.