ΚΟΡΩΝΟΪΟΣ και ΚΟΙΝΩΝΙΑ: Απέκτησε ξανά όρια ο ουρανός


Θα ταξιδέψουμε με άκρα προσοχή, με βεβαιώσεις καλής υγείας, φαρμακευτικά βοηθήματα, ψηφιακά εργαλεία ανίχνευσης της ασφαλέστερης διαμονής. Ο τουρισμός θα ημιλειτουργήσει, με υγειονομικά πρωτόκολλα και χρηματοδοτικές ενισχύσεις και η κίνηση ανθρώπων θα χαράξει –μετά το πρώτο κύμα της πανδημίας– δειλές γραμμές στον φλοιό και στον αέρα της Γης.

Ο άνθρωπος ήταν πάντα σε κίνηση, επί χιλιετίες πολυώδυνα, πολυήμερα, με αβέβαιη την άφιξη στο τέλος της διαδρομής, μέσα από κακοτράχαλα βουνά, δύσβατα μονοπάτια, φουσκωμένα ποτάμια, αγριεμένες θάλασσες, στέπες, ερήμους, απροφύλακτες διαδρομές που λυμαίνονταν ληστές. Στην αρχή με τα πόδια, με τα ζώα, ύστερα με τον τροχό –χειραμάξια, κάρα, αραμπάδες, σούστες, λαντό, παμφορεία, ατμήλατα τρίκυκλα, βενζινοκίνητα τετράτροχα, τρένα. Στις θάλασσες, με σχεδίες, κωπήλατα, ιστιοφόρα, διήρεις και τριήρεις, γαλέρες, γαλεάτσες, γαλούνια, φούστες, τρεχαντήρια, σκούνες, μπρίκια, φρεγάτες, ατμόπλοια, υπερωκεάνια. Στον αέρα, με αερόστατα, αερόπλοια, ανεμόπτερα, αεροπλάνα.

Οι ταξιδευτές ήταν έμποροι, σταυροφόροι, διπλωμάτες, προσκυνητές των Aγίων Tόπων, κυνηγοί αγίων λειψάνων και θρησκευτικών κειμηλίων, κατάσκοποι, τυχοδιώκτες, αρχαιολόγοι και αρχαιοκάπηλοι, ιεραπόστολοι, επίσκοποι και καλόγεροι, γιατροί, λόγιοι, συγγραφείς, γεωγράφοι, χαρτογράφοι, φυσιοδίφες, βοτανολόγοι, τοπιογράφοι, αρχιτέκτονες και μηχανικοί, καραβοκύρηδες, θησαυροθήρες, κουρσάροι, γλεντοκόποι, εξόριστοι και φυγάδες, απογοητευμένοι της καρδιάς και της πολιτικής, μεγιστάνες και ταπεινοί άνθρωποι.

Οι Ρωμαίοι ταξίδευαν και για αναψυχή – στα εξοχικά τους στην Πομπηία και τις Βάιες. 

Οι Βίκινγκς εποίκισαν τη Γροιλανδία και ανακάλυψαν κατά λάθος την Αμερική (985 μ.Χ.). 

Ο Μαγγελάνος πέθανε κατά τον περίπλου της Γης (1521).  

Εκδόθηκε ο πρώτος τουριστικός οδηγός (1552). 

Ο Mοντέν έγραψε τα ταξιδιωτικά του ημερολόγια (1580). Η νέα ευρωπαϊκή ελίτ άρχισε να μυείται στον πολιτισμό και τις κλασικές αρχαιότητες, σε Λονδίνο, Παρίσι, Βενετία, Φλωρεντία, Ρώμη, Αθήνα. Τα ταξίδια έγιναν για τους Αγγλους εθνικό πάθος. Καλύτερες άμαξες, καλύτεροι δρόμοι, πολυτελείς λουτροπόλεις, στις μεγάλες ευρωπαϊκές πόλεις τα πρώτα ξενοδοχεία, εστιατόρια, καφενεία. Με τη Γαλλική Επανάσταση το «γκραν τουρ» εξέπνευσε. Ομως η Βιομηχανική Επανάσταση έφερε τη μεσαία τάξη πιο κοντά στα ταξίδια. 

Ο Τόμας Κουκ έστησε το πρώτο ταξιδιωτικό γραφείο στον κόσμο (1841). 

Κοινωνικός τουρισμός στην Αγγλία (1871). 

«Ο γύρος του κόσμου σε 80 ημέρες» (1873). 

Η πρώτη κατασκήνωση στη Ζυρίχη (1875). 

Ο πρώτος ξενώνας για νέους στο Παρίσι (1925).

Παρά ταύτα, μόνο τις τελευταίες δεκαετίες το ταξίδι, η φυγή προς το άγνωστο, έγινε ανώδυνο, με σχεδόν μηδενικούς κινδύνους· η διέλευση ηπείρων υπόθεση μερικών ωρών.  

Η πρόσφατη επιδημία επανέφερε τις σκιές της αβεβαιότητας, τα ερωτήματα για την έκβαση της περιήγησης, εκείνη την πανάρχαια αγωνία για ατυχή συμβάντα. Αφαίρεσε από τον επιβάτη τον ρόλο του εξερευνητή, που θα περιδιάβαινε τον κόσμο για να τον επεκτείνει κατά μερικές εσωτερικές μοίρες, να ζήσει τη δική του ηρωική εποποιία, τη μεγάλη περιπέτεια. Στη μετά κορωνοϊό εποχή μοιάζει δύσκολο να προσγειωθεί κάποιος στα ελληνικά νησιά και εξωπραγματικό να καταδυθεί στον χρυσοφόρο πυρήνα της τουριστικής βιομηχανίας, επιλέγοντας άλλη ήπειρο, τον εξωτικό προορισμό που τα φθηνά αεροπορικά εισιτήρια κατέστησαν ρουτίνα. Να κατευθυνθεί προς τα υψίπεδα της ανατολής, τον Κόλπο Χαλόνγκ του Βιετνάμ, τα Ηφαίστεια της Καμτσάτκα στη Ρωσία, στο Σινικό Τείχος, τα τροπικά δάση της Σουμάτρα, τη χαμένη Ατλαντίδα των Μάγιας στο Μεξικό, το Μάτσου Πίτσου των Ινκας στο Περού, τα νησιά της Ωκεανίας.

Ο ιός ύψωσε απαγορευτικό. Στέρησε από το ταξίδι την ελευθερία κινήσεων, την ξένοιαστη ανενδοίαστη μύηση στα μυστήρια του κόσμου. 

Η μετακίνηση έγινε...


 μια υπόθεση ακανθώδης, όχι λόγω αντίξοων μεταφορικών μέσων, αλλά του φόβου, της πιο καθηλωτικής από τις αλυσίδες που μας βαραίνουν. 

Ο ουρανός απέκτησε όρια, έγινε πλαίσιο ανησυχίας. Κι αν ο Γκούσταβ Φον Ασενμπαχ στο «Θάνατος στη Βενετία» του Τόμας Μαν αφήνει το πάθος τα υπερνικήσει την άμυνα απέναντι στη χολέρα, στη νοσηρή επίδραση της «πλέουσας» πόλης, και το ταξίδι του μετατρέπεται σε πορεία προς τον θάνατο, δεν υπάρχουν πολλοί που θα εγκαταλείπονταν στην επιδημική νόσο για λίγες στιγμές ονείρου. Πισωπατούν, σωφρονισμένοι από τον τρόμο

Ομως μοιάζει δυσκατόρθωτο για την ανθρωπότητα να δεκατίσει λαχτάρες, να εξημερώσει τη σχεδόν σωματική αδημονία για μετακίνηση, να παραμείνει δέσμια μέσα σε ένα πληθωρικό σύμπαν.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου