ΕΞΑΙΡΕΤΙΚΟ
Του Στέλιου Ορφανάκη*
Ήταν ημέρα Δευτέρα, 20 Απριλίου 2020 που είχε οριστεί ως η τελευταία μέρα διαπραγμάτευσης της σειράς συμβολαίων φυσικής παράδοσης για πετρέλαιο West Texas Intermediate (WTI), βαθμού crude oil, δηλαδή σχετικά χαμηλής πυκνότητας και χαμηλής περιεκτικότητας σε θείο.
Εκείνη τη μέρα το συμβόλαιο μελλοντικής εκπλήρωσης άνοιξε στα $17,73, έκανε χαμηλό στα $-40,32 και η εκκαθάριση έγινε στα $-37,63.
Πριν το άνοιγμα οι ανοιχτές θέσεις ήταν 108,593 συμβόλαια και ο όγκος που έγινε από το άνοιγμα μέχρι το τέλος ήταν περίπου 325,000 συμβόλαια. Αυτή η μέρα πέραν τον μεγάλων ζημιών που εγγράφηκαν, χωρίς λόγο όπως θα δούμε παρακάτω, είναι ίσως η μέρα που θα αναφέρεται στα πανεπιστήμια κάτι όπως η "διαπραγμάτευση Βαρουφάκη" (τα πολλά εισαγωγικά δεν τα έβαλα στην τύχη).
Αυτό που έχει διαφύγει της προσοχής ως προς τις συνέπειες είναι ότι για πρώτη φορά στις 20/04/20 είχαμε διαπραγμάτευση αρκετών χιλιάδων συμβολαίων, δηλαδή αρκετών εκατομμυρίων βαρελιών πετρελαίου σε αρνητικές τιμές.
Δεν έχει συμβεί ποτέ στην οικονομική ιστορία του πλανήτη, ο κάτοχος συμβολαίου εμπορεύματος να πληρώνει μεγαλύτερη ζημιά από την αξία του συμβολαίου τη στιγμή που το αγόρασε. Δηλαδή, να πληρώνει μεγαλύτερη τιμή από αυτή που συμφώνησε στο συμβόλαιο και μάλιστα αυτό να συμβαίνει στις Η.Π.Α.
Το sentiment στην αγορά πετρελαίου και όχι μόνο έχει καταρρακωθεί.
Αυτό που έχει διαφύγει της προσοχής ως προς τις συνέπειες είναι ότι για πρώτη φορά στις 20/04/20 είχαμε διαπραγμάτευση αρκετών χιλιάδων συμβολαίων, δηλαδή αρκετών εκατομμυρίων βαρελιών πετρελαίου σε αρνητικές τιμές.
Δεν έχει συμβεί ποτέ στην οικονομική ιστορία του πλανήτη, ο κάτοχος συμβολαίου εμπορεύματος να πληρώνει μεγαλύτερη ζημιά από την αξία του συμβολαίου τη στιγμή που το αγόρασε. Δηλαδή, να πληρώνει μεγαλύτερη τιμή από αυτή που συμφώνησε στο συμβόλαιο και μάλιστα αυτό να συμβαίνει στις Η.Π.Α.
Το sentiment στην αγορά πετρελαίου και όχι μόνο έχει καταρρακωθεί.
Ο λόγος;
Διότι όλοι ήξεραν ότι όταν ένα προϊόν, μια μετοχή φθάσει να έχει αξία μηδέν, τότε παύει κάθε διαπραγμάτευση.
‘Ελα όμως που στην αγορά πετρελαίου κάποιος από το Chicago Mercantile Exchange (CME) έδωσε εγγράφως εντολή ώστε να ξεκινήσει η διαπραγμάτευση και σε αρνητικές τιμές!!!! Δεν μπορώ να φανταστώ τι σκέφτηκε αυτός ο κύριος που έδωσε εγγράφως την εντολή, αλλά μπορώ να φανταστώ ότι δεν θα έχει εύκολα ξεμπερδέματα με τη Δικαιοσύνη, όπως θα δείτε παρακάτω.
Δεν μπορείτε να φανταστείτε τι έγινε εκείνη τη μέρα και τι σημάδι μας έχει αφήσει! Ποιος μας εγγυάται ότι αύριο που κάποιος θα προσπαθήσει να κλείσει μια μεγάλη θέση margin σε μετοχές και υπάρχει μικρή ζήτηση δεν θα φθάσει η μετοχή να διαπραγματεύεται σε αρνητικές τιμές, αν η ζήτηση μηδενίσει πάνω από το μηδέν!!!
Δεν μπορείτε να φανταστείτε τι έγινε εκείνη τη μέρα και τι σημάδι μας έχει αφήσει! Ποιος μας εγγυάται ότι αύριο που κάποιος θα προσπαθήσει να κλείσει μια μεγάλη θέση margin σε μετοχές και υπάρχει μικρή ζήτηση δεν θα φθάσει η μετοχή να διαπραγματεύεται σε αρνητικές τιμές, αν η ζήτηση μηδενίσει πάνω από το μηδέν!!!
Μα, θα μου πείτε δεν ξανάγινε!!!
Θα σας απαντήσω, τα ίδια έλεγαν και όλοι οι παίκτες στο πετρέλαιο μέχρι τις 20 Απριλίου 2020.
Αλήθεια τι θα σήμαινε αρνητική τιμή σε μια μετοχή; Ό,τι και στην ιδιαίτερη αγορά του πετρελαίου; Δηλαδή ο πωλητής θα πληρώσει τον αγοραστή αντί ο αγοραστής να πληρώσει τον πωλητή;
Αλήθεια τι θα σήμαινε αρνητική τιμή σε μια μετοχή; Ό,τι και στην ιδιαίτερη αγορά του πετρελαίου; Δηλαδή ο πωλητής θα πληρώσει τον αγοραστή αντί ο αγοραστής να πληρώσει τον πωλητή;
Ποιος μπορεί να μας εγγυηθεί πλέον ότι το πάτωμα στις διαπραγματεύσεις είναι το μηδέν;
Ποιος μας εγγυάται ότι δεν θα μας πάρουν το πάτωμα από τα πόδια μας;
Απαντώ: ΚΑΝΕΙΣ. Για αυτό σας γράφω ότι το sentiment έχει αλλάξει, δεν φαίνεται ακόμη, αλλά έχει αλλάξει. Εκτός και κάποιοι πάρουν τις ευθύνες και πληρώσουν.
Πάμε να δούμε με αριθμούς τη ζημιά που έγινε στις 20 Απριλίου 2020.
Πάμε να δούμε με αριθμούς τη ζημιά που έγινε στις 20 Απριλίου 2020.
Όπως έγραψα και στην αρχή, η εκκαθάριση των συμβολαίων της σειράς Μαΐου 2020 έγινε στα -37,63 δολάρια. Με δεδομένο ότι κάθε συμβόλαιο έχει ως υποκείμενη ποσότητα χίλια (1.000) βαρέλια πετρελαίου (US barrel) και κάνοντας επιπλέον μια ευνοϊκή υπόθεση ότι ένα τέτοιο συμβόλαιο είχε αγοραστεί με $10 το βαρέλι, ας κάνουμε τους υπολογισμούς μας.
Αν λοιπόν η αγορά δούλευε όπως εδώ και αιώνες και ο κάτοχος του ενός συμβολαίου δεν μπορούσε να το κλείσει και η τιμή έφθανε στο μηδέν και η εκκαθάριση γινόταν στο 0 ή στο 0,01 η ζημία θα ήταν $10 επί 1.000 βαρέλια δηλαδή $10.000 το συμβόλαιο.
Αν λοιπόν η αγορά δούλευε όπως εδώ και αιώνες και ο κάτοχος του ενός συμβολαίου δεν μπορούσε να το κλείσει και η τιμή έφθανε στο μηδέν και η εκκαθάριση γινόταν στο 0 ή στο 0,01 η ζημία θα ήταν $10 επί 1.000 βαρέλια δηλαδή $10.000 το συμβόλαιο.
Λόγω όμως της ευφυίας κάποιου που θεώρησε ότι ο ήλιος στη Γη θα μπορούσε κάποια στιγμή να κινείται και από τη Δύση προς την Ανατολή, η ζημιά δεν είναι τόση, αλλά μεγαλύτερη.
Πόσο μεγαλύτερη;
Με δεδομένο ότι τελικά η εκκαθάριση έγινε στην τιμή -37,63 δολάρια Η.Π.Α ο κάτοχος του συγκεκριμένου συμβολαίου αγοράς θα πρέπει επίσης να πληρώσει ακόμη $37.630. Δηλαδή μια ζημιά της τάξης των $10,000 στο χειρότερο σενάριο μέχρι πριν τις 20 Απριλίου 2020 έφθασε τα $47.630. Η ζημιά αυξήθηκε κατά 376%!!!
Με δεδομένο ότι τελικά η εκκαθάριση έγινε στην τιμή -37,63 δολάρια Η.Π.Α ο κάτοχος του συγκεκριμένου συμβολαίου αγοράς θα πρέπει επίσης να πληρώσει ακόμη $37.630. Δηλαδή μια ζημιά της τάξης των $10,000 στο χειρότερο σενάριο μέχρι πριν τις 20 Απριλίου 2020 έφθασε τα $47.630. Η ζημιά αυξήθηκε κατά 376%!!!
Κι όμως η ζημιά δεν σταματάει εκεί. Επειδή οι εταιρείες που κρύβονται πίσω από τα συμβόλαια πρέπει να συνεχίζουν να δουλεύουν κάνανε μετακύλιση (roll over) των θέσεων τους ή μέρος αυτών στον επόμενο μήνα, όπου οι τιμές ήταν περίπου στα $20, όπως φαίνεται και στον ΠΙΝΑΚΑ 1 που παρέθεσα στην αρχή του άρθρου. Αυτό σημαίνει ότι επωμίστηκαν ένα επιπλέον κόστος $20.000. Εδώ να σημειώσω ότι το κόστος αυτό θα το είχαν έτσι κι αλλιώς, ακόμη κι αν η εκκαθάριση των συμβολαίων γινόταν στο 0 ή στα $0,01.
Συνοψίζοντας, μια ζημία της τάξης των $10.000 για ένα συμβόλαιο που ανοίχθηκε στα $10 το βαρέλι και έκανε roll over στα $20 τελικά εκτινάχθηκε στα $67.630, με τα $37,630 να έχουν προέλθει επειδή κάποιος σκέφτηκε -και το έκανε πράξη- γιατί ήταν σε καίρια θέση: "Γιατί όχι, ας δοκιμάσουμε να διαπραγματευτούμε και κάτω από το πάτωμα!".
Με άλλα λόγια, ένας που αγόρασε ένα συμβόλαιο με τη δέσμευση να αγοράσει 1.000 βαρέλια πετρελαίου προς $10 το βαρέλι βρέθηκε να του κοστίζει, χωρίς μετακύλιση της θέσης $47,63 το βαρέλι κι αν ήταν από τους τυχερούς κι έκανε μετακύλιση θέσης τότε του κόστισε μόλις $67,63 το βαρέλι!!!! Διότι αν ήταν άτυχος και δεν μπόρεσε να κάνει μετακύλιση της θέσης του πλήρωσε $47.630 για να αγοράσει, το τίποτα, nothing, piece of nothing, αέρα κοπανιστό (absolutely nothing). Μάλιστα αν επεκτείνουμε τους υπολογισμούς μας για 100.000 συμβόλαια, που φημολογείται ότι εκκαθαρίστηκαν σε αυτή την τιμή τα νούμερα ξεπερνούν τα $4 δισ.
Όλα αυτά από την απόφαση ενός ανθρώπου που του ήρθε και έδωσε την έγκριση να μπορεί να διαπραγματευτεί το συμβόλαιο ενός φυσικού αγαθού σε αρνητικές τιμές σαν να μην έχει αξία το προϊόν!
Συνοψίζοντας, μια ζημία της τάξης των $10.000 για ένα συμβόλαιο που ανοίχθηκε στα $10 το βαρέλι και έκανε roll over στα $20 τελικά εκτινάχθηκε στα $67.630, με τα $37,630 να έχουν προέλθει επειδή κάποιος σκέφτηκε -και το έκανε πράξη- γιατί ήταν σε καίρια θέση: "Γιατί όχι, ας δοκιμάσουμε να διαπραγματευτούμε και κάτω από το πάτωμα!".
Με άλλα λόγια, ένας που αγόρασε ένα συμβόλαιο με τη δέσμευση να αγοράσει 1.000 βαρέλια πετρελαίου προς $10 το βαρέλι βρέθηκε να του κοστίζει, χωρίς μετακύλιση της θέσης $47,63 το βαρέλι κι αν ήταν από τους τυχερούς κι έκανε μετακύλιση θέσης τότε του κόστισε μόλις $67,63 το βαρέλι!!!! Διότι αν ήταν άτυχος και δεν μπόρεσε να κάνει μετακύλιση της θέσης του πλήρωσε $47.630 για να αγοράσει, το τίποτα, nothing, piece of nothing, αέρα κοπανιστό (absolutely nothing). Μάλιστα αν επεκτείνουμε τους υπολογισμούς μας για 100.000 συμβόλαια, που φημολογείται ότι εκκαθαρίστηκαν σε αυτή την τιμή τα νούμερα ξεπερνούν τα $4 δισ.
Όλα αυτά από την απόφαση ενός ανθρώπου που του ήρθε και έδωσε την έγκριση να μπορεί να διαπραγματευτεί το συμβόλαιο ενός φυσικού αγαθού σε αρνητικές τιμές σαν να μην έχει αξία το προϊόν!
Είναι δυνατόν το πετρέλαιο να αξίζει μηδέν;
Είναι δυνατόν το κόστος εξόρυξης να είναι στο μηδέν;
Είναι δυνατόν το κόστος μεταφοράς να είναι στο μηδέν;
ΟΧΙ. Κι όμως κάποιος ακατάλληλος που ήταν σε κρίσιμη θέση στο Chicago Mercantile Exchange (CME) δίνοντας εντολή για διαπραγμάτευση των συμβολαίων σε αρνητικές τιμές είπε ΝΑΙ και δεν έμεινε στο μηδέν, αλλά είπε ότι όποιος έχει αγοράσει συμβόλαια και τα πουλάει θα πρέπει να πληρώσει τον αγοραστή για να του τα αγοράσει, ενώ ο πωλητής όχι μόνο δεν θα εισπράξει κάτι, αλλά θα πληρώσει κι από πάνω!
Θα μου πείτε κι αν δεν έκλειναν οι θέσεις, ποιο θα ήταν το κόστος;
Θα μου πείτε κι αν δεν έκλειναν οι θέσεις, ποιο θα ήταν το κόστος;
Απλά τότε κάποιοι θα έχαναν τη δυνατότητα να αγοράσουν ή να πουλήσουν συμβόλαια στο μέλλον. Για αυτό και αυτοί οι κάποιοι για να μη χάσουν τις άδειες που είχαν οι εταιρείες τους, όχι μόνο πούλησαν όσο-όσο αλλά και πλήρωσαν τον αγοραστή από πάνω. Ελπίζω τουλάχιστον τα margin calls που θα έχουν να αντιμετωπίσουν οι εταιρείες τους να μην είναι θανάσιμα.
Σε κάθε περίπτωση για ένα πράγμα μπορούμε να είμαστε σίγουροι για την επόμενη μέρα, που θα βγαίνουμε από τον οικονομικό παγετώνα:
Σε κάθε περίπτωση για ένα πράγμα μπορούμε να είμαστε σίγουροι για την επόμενη μέρα, που θα βγαίνουμε από τον οικονομικό παγετώνα:
Οτι το πετρέλαιο θα συνεχίσει να βγαίνει από τη γη, τα μηχανάκια, τα αυτοκίνητα, τα φορτηγά, όλη η βιομηχανία πλαστικών, αρκετά από τα εργοστάσια παραγωγής ρεύματος, τα πλοία, τα αεροπλάνα τα διαστημόπλοια μέχρι να βγουν εκτός της γήινης ατμόσφαιρας θα χρησιμοποιούν το πετρέλαιο ή παράγωγά του.
Η αγορά πετρελαίου είναι πολύ μεγάλη και πολύ κρίσιμη για να είναι ένα από τα θύματα του οικονομικού παγετώνα. Για να καταλάβετε πόσο μεγάλη είναι η αγορά πετρελαίου σε σχέση με την αγορά όλων των μετάλλων του πλανήτη, σας αναφέρω ότι ο χρυσός, που είναι η μεγαλύτερη αγορά στα μέταλλα, έχει τζίρο 200 δισ. δολάρια, ο σίδηρος 130 δισ. δολάρια, το αλουμίνιο 100 δισ. δολάρια, ο χαλκός 95 δισ. δολάρια και συνεχίζει ο κατάλογος για τα υπόλοιπα μέταλλα με προφανώς μικρότερα νούμερα. Μάλιστα όλη η αγορά μετάλλων παγκοσμίως ήταν περίπου στα 700 δισ. δολάρια το 2019 δηλαδή αποτελούσε το 35% της αγοράς πετρελαίου.
Κι ενώ είμαστε σίγουροι για το αύριο του πετρελαίου κι ενώ είμαστε σίγουροι ότι θα ζήσουμε κάποια στιγμή στο μέλλον το έργο να παίζεται από την ανάποδη, όπου η ζήτηση θα αρχίσει να ανεβαίνει και οι πωλητές θα βάζουν τους κανόνες, και οι τιμές θα εκτοξεύονται προς τα πάνω αυτό που θα πρέπει να μας ανησυχεί είναι όχι μη μας πέσει ο ουρανός στο κεφάλι, αλλά μη δώσει κάποιος εντολή και μας φύγει το πάτωμα από τα πόδια!
Η αγορά πετρελαίου είναι πολύ μεγάλη και πολύ κρίσιμη για να είναι ένα από τα θύματα του οικονομικού παγετώνα. Για να καταλάβετε πόσο μεγάλη είναι η αγορά πετρελαίου σε σχέση με την αγορά όλων των μετάλλων του πλανήτη, σας αναφέρω ότι ο χρυσός, που είναι η μεγαλύτερη αγορά στα μέταλλα, έχει τζίρο 200 δισ. δολάρια, ο σίδηρος 130 δισ. δολάρια, το αλουμίνιο 100 δισ. δολάρια, ο χαλκός 95 δισ. δολάρια και συνεχίζει ο κατάλογος για τα υπόλοιπα μέταλλα με προφανώς μικρότερα νούμερα. Μάλιστα όλη η αγορά μετάλλων παγκοσμίως ήταν περίπου στα 700 δισ. δολάρια το 2019 δηλαδή αποτελούσε το 35% της αγοράς πετρελαίου.
Κι ενώ είμαστε σίγουροι για το αύριο του πετρελαίου κι ενώ είμαστε σίγουροι ότι θα ζήσουμε κάποια στιγμή στο μέλλον το έργο να παίζεται από την ανάποδη, όπου η ζήτηση θα αρχίσει να ανεβαίνει και οι πωλητές θα βάζουν τους κανόνες, και οι τιμές θα εκτοξεύονται προς τα πάνω αυτό που θα πρέπει να μας ανησυχεί είναι όχι μη μας πέσει ο ουρανός στο κεφάλι, αλλά μη δώσει κάποιος εντολή και μας φύγει το πάτωμα από τα πόδια!
* Ο κ. Στέλιος Ορφανάκης έχει εργαστεί μεταξύ άλλων θέσεων ως Επενδυτικός Σύμβουλος στην Ιδιωτική Τραπεζική (Alpha Private Bank – Όμιλος ALPHA BANK) ενώ τώρα εργάζεται ως Καθηγητής (M.Sc) Φυσικών και Θετικών Επιστημών στη Δημόσια Εκπαίδευση. Είναι πτυχιούχος φυσικός με μεταπτυχιακές σπουδές, έχει εξειδικευθεί στην Τραπεζική Διοίκηση και σε Παράγωγα Προϊόντα.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου