ΚΟΡΩΝΟΪΟΣ και ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ: Η κατάρα των Αγώνων του Τόκιο

(Γράφτηκε 2 μέρες πριν την χθεσινή ανακοίνωση της ΔΟΕ περι αναβολής των Ολυμπιακών Αγώνων...) 
 
Του ΑΝΤΩΝΗ ΚΑΡΠΕΤΟΠΟΥΛΟΥ

O Τιτανικός του Παγκόσμιου Αθλητισμού κινδυνεύει να βουλιάξει εντελώς: ακόμα και η ορχήστρα μοιάζει να έχει σταματήσει να παίζει.  

Ο Ρουγκάνι ήταν ο πρώτος ποδοσφαιριστής που διαγνώστηκε με Covid-19 και σε χρόνο-ρεκόρ οι παίκτες των ομάδων άρχισαν να μπαίνουν σε καραντίνα: Ιντερ, Γιουβέντους, Σαμπντόρια, Αρσεναλ, Λέστερ, Ρεάλ Μαδρίτης, ακόμα και η Λοκομοτίβ Κουμπάν.

Ξαφνικά οι αθλητικές διοργανώσεις άρχισαν να σταματάνε – ακόμα και εκεί που νόμιζες ότι το πρόβλημα θα αντιμετωπισθεί με σοβαρότητα, στις ΗΠΑ π.χ., εμφανίστηκε ένας τρελός σαν τον Γκομπέρ για να υποχρεώσει τους διοργανωτές του ΝΒΑ σε αναστολή κάθε αγωνιστικής δραστηριότητας. Το πότε θα επιστρέψουμε στην κανονικότητα παραμένει και στα αθλητικά μας ένα μεγάλο ερωτηματικό. Οπως μυστήριο αρχίζει να μοιάζει και το αν το καλοκαίρι θα γίνουν οι Ολυμπιακοί Αγώνες του Τόκιο.

«Τίποτε δεν θα μπορέσουμε να κάνουμε. Οι Ολυμπιακοί Αγώνες θα αναβληθούν. Ισως να πρέπει να αρχίσουμε να μιλάμε για τη διεξαγωγή τους σε έναν χρόνο, ίσως σε δύο. Αλλά ποιος ξέρει, ίσως θα πρέπει να τους ακυρώσουμε εντελώς. Και δεν θα είναι η πρώτη φορά…». Η φράση, που έγινε γνωστή χάρη στα ιαπωνικά μέσα ενημέρωσης, ειπώθηκε ότι ανήκει σε μέλος της οργανωτικής επιτροπής των Αγώνων. Φυσικά έκανε αμέσως τον γύρο του κόσμου και προκάλεσε τόσο θόρυβο, ώστε ο πρόεδρος της τοπικής οργανωτικής επιτροπής χρειάστηκε αμέσως να υπαγορεύσει ένα δελτίο Τύπου που στάλθηκε σε εφημερίδες και τηλεοράσεις:

«Οι Αγώνες θα διεξαχθούν και κάθε άλλη φήμη είναι αβάσιμη» ήταν το απλό μήνυμα της οργανωτικής επιτροπής. 

Το μέλος της, που μίλησε, είναι πιθανό να χάσει τη δουλειά του, αλλά σε λίγους μήνες μπορεί να απαιτήσει μια συγγνώμη από όλους.  

Οπως και να ‘χει, η τήρηση της ημερομηνίας έναρξης των Αγώνων (η 24η Ιουλίου) σήμερα φαίνεται κάτι αληθινά δύσκολο, καθώς μοιάζει απίθανο να ολοκληρωθούν εγκαίρως τα προολυμπιακά τουρνουά, ενώ παράλληλα και η προετοιμασία των αθλητών σήμερα μοιάζει πιο προβληματική από ποτέ.

Ο ίδιος ο πρόεδρος των ΗΠΑ, ο υπεραισιόδοξος Ντόναλντ Τραμπ, πρότεινε την αναβολή των Ολυμπιακών Αγώνων του Τόκιο για έναν χρόνο εξαιτίας τού ότι ο πλανήτης μπαίνει σε καραντίνα. Αλλά για την ώρα οι Ιάπωνες δεν θέλουν ούτε να σκέφτονται ένα τέτοιο ενδεχόμενο. Το ίδιο και η ΔΟΕ. Δυο πρόσφατες δηλώσεις μαρτυρούν σιγουριά και φόβο.

Η υπουργός Αθλητισμού της Ιαπωνίας, Σέικο Χασιμότο, αναφερόμενη στους κανόνες της ΔΟΕ, δήλωσε ότι «η σύμβαση προβλέπει ότι οι Αγώνες θα πραγματοποιηθούν μέσα στο 2020». Ο δε πρόεδρος της ΔΟΕ Τόμας Μπαχ την τελευταία φορά που τοποθετήθηκε θεώρησε σωστό να επαναλάβει «την αποφασιστικότητα όλων για τη διεξαγωγή των πιο επιτυχημένων Αγώνων της ιστορίας». Για τον σεβασμό της καθορισμένης ημερομηνίας έναρξης δεν ειπώθηκε τίποτα βέβαια από κανέναν από τους δύο.

Κατάρα


Στο Τόκιο πάντως αρχίζουν να μιλάνε ανοιχτά για μια «κατάρα των Ολυμπιακών Αγώνων σε σχέση με την Ιαπωνία».  

Στην ιστορία των Αγώνων μόνο τρεις φορές αυτοί ματαιώθηκαν. 

Η πρώτη ματαίωση υπήρξε το 1916: ήταν προγραμματισμένο να γίνουν στο Βερολίνο, αλλά η έναρξη του Μεγάλου Πολέμου δεν το επέτρεψε. Η γερμανική πρωτεύουσα διοργάνωσε τους Αγώνες είκοσι χρόνια αργότερα κι αυτοί πέρασαν στην ιστορία για τα τέσσερα χρυσά μετάλλια του θρυλικού Τζέσε Οουενς.

Οι Αγώνες δεν έγιναν και το 1944: ήταν προγραμματισμένο να γίνουν στο Λονδίνο, στο οποίο όμως έβρεχε βόμβες. 

Ματαίωση επίσης υπήρξε για τους Αγώνες του 1940: όπως και τώρα έπρεπε να γίνουν στο Τόκιο, από τις 21 Σεπτεμβρίου έως τις 6 Οκτωβρίου. Ο σινοϊαπωνικός πόλεμος, η πολεμική αναμέτρηση της Κίνας με την Ιαπωνία δηλαδή, δεν το επέτρεψε. Για την ιστορία, οι Αγώνες μεταφέρθηκαν στο Ελσίνκι, αλλά εν τω μεταξύ είχαν αρχίσει ήδη οι μάχες στην Ευρώπη: ματαιώθηκαν οριστικά.  

Μόνο ο πόλεμος σταμάτησε το άθλημα. Αλλά αν δεν γίνουν και φέτος, το Τόκιο θα είναι η μοναδική πόλη στον κόσμο που θα έχει αναλάβει τους Αγώνες κι αυτοί θα έχουν ματαιωθεί δυο φορές. Με μια διαφορά: η πρώτη ματαίωση δεν στοίχισε στους Ιάπωνες σχεδόν τίποτα. Η τωρινή, αν υπάρξει, θα προκαλέσει στο ταμείο του ιαπωνικού κράτους μια ζημιά απερίγραπτη.

Ενα  αντίο στους Ολυμπιακούς Αγώνες σήμερα θα προκαλέσει στην οικονομία της Ιαπωνίας ένα τεράστιο κακό: σύμφωνα με τον Κίκι Μουρουσίμα, έναν από τους σπουδαιότερους οικονομολόγους της Citigroup Global, που μπήκε στον κόπο να υπολογίσει τη ζημιά, η ματαίωση θα κοστίσει...

 το 0,2% του ΑΕΠ του τρίτου τριμήνου της Ιαπωνίας – μιλάμε για κάτι περισσότερο από 3 δισεκατομμύρια δολάρια. 

Στη ζημιά αυτή δεν υπολογίζονται τα χρήματα που έχουν κοστίσει τα έργα (έχουν ξοδευτεί απίστευτα ποσά για αθλητικές και όχι μόνο υποδομές), ενώ δεν περιλαμβάνονται στον λογαριασμό και οι εισπράξεις από τα τηλεοπτικά δικαιώματα που υπολογίζονται σε περίπου 4,5 δισεκατομμύρια δολάρια – ένα από αυτά το έχει πληρώσει το NBC για να αποκτήσει τα αποκλειστικά δικαιώματα μετάδοσης των Αγώνων στις ΗΠΑ. Δεν υπολογίζονται επίσης οι διαφημίσεις που έχουν ήδη πωληθεί, τα χορηγικά προγράμματα που θα ματαιωθούν, οι ακυρώσεις κρατήσεων στα ανακαινισμένα ξενοδοχεία και άλλα πολλά.

Η μελέτη του Μουρουσίμα κάνει λόγο για ζημιά της τάξης των 14 δισεκατομμυρίων δολαρίων – χωρίς να αποκλείεται αυτή να είναι και μεγαλύτερη!  

Μιλάμε για μια οικονομική καταστροφή γιγαντιαίων διαστάσεων, πράγμα που σημαίνει πως όποιος μιλάει για την «κατάρα του Τόκιο» δεν φαίνεται τελικά να απέχει πολύ από την πραγματικότητα. Ουσιαστικά τα μόνα χρήματα που γλιτώνει η ιαπωνική οργανωτική επιτροπή είναι αυτά που ξοδεύτηκαν για τα δύο χιλιάδες καταλύματα του Ολυμπιακού Χωριού, γιατί αυτά έχουν ήδη πωληθεί σε ιδιώτες που θα τα παραλάβουν μετά τη λήξη των Αγώνων: και που φυσικά θα γκρινιάζουν αν οι Αγώνες αναβληθούν και δεν αποκτήσουν τα σπίτια για τα οποία ήδη έχουν πληρώσει στις προβλεπόμενες ημερομηνίες.

Και η ΔΟΕ; 

Κι αυτή φυσικά θα πάθει μια τεράστια ζημιά – για αυτό και ο Μπαχ δεν θέλει ούτε καν να συζητά το ενδεχόμενο αναβολής, πόσω μάλλον ματαίωσης των Αγώνων.

  Στην περίπτωση της ΔΟΕ φυσικά υπάρχει και μια ακόμα συνέπεια: τυχόν ματαίωση των Αγώνων θα δημιουργήσει ακόμα μεγαλύτερη απροθυμία για τις επόμενες διοργανώσεις. Το υψηλό κόστος των Αγώνων έχει έτσι κι αλλιώς μειώσει τρομερά το ενδιαφέρον των πόλεων να τους φιλοξενήσουν – φυσικά αυτό οφείλεται και στο γεγονός ότι παντού όπου ανακοινώνεται η διοργάνωσή τους έχουμε διαμαρτυρίες.  

Μια ενδεχόμενη ματαίωση των Αγώνων του Τόκιο σε συνδυασμό με μια οικονομική ζημιά δισεκατομμυρίων δολαρίων θα κάνει το μέλλον των Αγώνων δυσοίωνο. Για 14 δισεκατομμύρια (και βάλε) λόγους…