ΔΙΕΘΝΗ ΚΑΘΑΡΜΑΤΑ - Ν.Τσαουσέσκου : «Πολλοί πάχυναν πάνω από το αναγκαίο»

Του Σάκη Μουμτζή

«Ζήτω η Σοσιαλιστική Δημοκρατία της Ρουμανίας» ήταν τα τελευταία λόγια του Ν.Τσαουσέσκου πριν πέσει νεκρός μαζί με την σύζυγο του Έλενα, από τις σφαίρες του εκτελεστικού αποσπάσματος. Ήταν μεσημέρι της 25ης Δεκεμβρίου 1989. Λίγες ώρες νωρίτερα το στρατοδικείο τους είχε καταδικάσει σε θάνατο.

Πώς όμως έφτασε ο «μεγάλος ηγέτης» στο εκτελεστικό απόσπασμα;  

Γιατί εξεγέρθηκε ένας ολόκληρος λαός; 

Η αφετηρία αυτής της πορείας βρίσκεται στην δεκαετία του 70 όταν η Ρουμανία ανοίχθηκε στο δυτικό κεφάλαιο που έσπευσε να χρηματοδοτήσει τις επενδύσεις στην βιομηχανία κυρίως, που έτρεχε για μια εικοσαετία με ρυθμούς ανάπτυξης 15% περίπου. Η πετρελαϊκή κρίση τσάκισε την ρουμανική οικονομία που το 1974 και το 1975 παρουσίασε ελλειμματικό εμπορικό ισοζύγιο.

Στις αρχές της δεκαετίας του 80 η Ρουμανία γνώρισε κρίση ρευστότητας και κατέφυγε στο γνωστό ΔΝΤ για λήψη δανείων. Τελικά, μετά από πολλές συζητήσεις για την βιωσιμότητα του ρουμανικού χρέους, το ΔΝΤ χορήγησε στο Βουκουρέστι το αιτούμενο δάνειο.

Ήταν λογικό, με βάση την συνταγή του ΔΝΤ, η ρουμανική κυβέρνηση να λάβει μια σειρά από μέτρα που θα περιόριζαν την κατανάλωση, ώστε να δημιουργηθούν αποθέματα που θα εξαχθούν και να εισέλθει συνάλλαγμα στην χώρα για την αποπληρωμή των δανείων. Έτσι μπήκε δελτίο στα βασικά είδη διατροφής, ενώ στην συνέχεια υπήρξε δραματική περικοπή μισθών, ενώ επιβλήθηκαν περιοριστικά μέτρα στην κατανάλωση ενέργειας. Σύμφωνα με μαρτυρίες Ελλήνων φοιτητών που σπούδαζαν στην Ρουμανία, η περίοδος 1984-1989 ήταν εφιαλτική από πλευράς συνθηκών διαβίωσης.

Ο Ρουμάνος δικτάτορας για να δικαιολογήσει το δελτίο στα τρόφιμα δήλωσε πως: «Έχουμε φτάσει σε μια κατανάλωση θερμίδων ανά κάτοικο που ξεπερνά εκείνην ορισμένων αναπτυγμένων χωρών». Δεν πρόκειται για ανέκδοτο, όπως θα νομίζει ο αναγνώστης, καθώς ο Τσαουσέσκου συνέχισε, λέγοντας: «Η κατανάλωση μας είναι καλή...πολλοί πάχυναν πάνω από το αναγκαίο». 

Έτσι καθιερώθηκε η «σοσιαλιστική δίαιτα».

Το χρέος της Ρουμανίας το 1981 ανερχόταν σε 10.5 δισεκατομμύρια δολάρια. 

Με όλα αυτά τα περιοριστικά μέτρα η ρουμανική κυβέρνηση το ξεχρέωσε το 1989. 

Η κεντρικά σχεδιασμένη οικονομία έκανε ευτυχισμένους τους αριθμούς και τους τραπεζίτες και δυστυχισμένους τους ανθρώπους, όπως συνηθίζεται να λέγεται σε παρόμοιες περιπτώσεις.

Το καθεστώς Τσαουσέσκου έτυχε ιδιαίτερης φροντίδας από την Δύση, λόγω της αποστασιοποίησης του από την Μόσχα σε κρίσιμα ζητήματα εξωτερικής πολιτικής, με αποκορύφωμα την αποχώρηση της Ρουμανίας από το Σύμφωνο της Βαρσοβίας.

Αλλά και στην Ελλάδα ο Ν.Τσαουσέσκου ήταν ένας δημοφιλής ηγέτης από την συντηρητική παράταξη έως την ανανεωτική Αριστερά, την οποία...


 και χρηματοδοτούσε πλουσιοπάροχα. Έχουν γραφεί—κυρίως από αριστερούς ανανεωτές—πολλά βιβλία και εκατοντάδες άρθρα που υμνούν ανερυθρίαστα την διακυβέρνηση και τα επιτεύγματα του δικτάτορα.

Ενώ όλα τα κομμουνιστικά καθεστώτα επιβλήθηκαν με την βία μιας ασήμαντης μειοψηφίας, κατέρρευσαν από την εξέγερση εκατομμυρίων πολιτών. 

Το ίδιο συνέβη και στην Ρουμανία στις 25 Δεκεμβρίου του σωτηρίου έτους 1989.