ΠΡΟΣΕΞΤΕ ΤΟ...
Του ΠΑΝΤΕΛΗ ΣΑΒΒΙΔΗ
Σε ανύποπτο, για τον καθημερινό πολίτη, χρόνο η κυβέρνηση φέρνει στη
Βουλή τροπολογία, σε άσχετο νομοσχέδιο, με την οποία επιχειρεί να
ρυθμίσει το ζήτημα των τίτλων μειονοτικών συλλόγων που ο Άρειος Πάγος
έκρινε ότι έπρεπε να καταργηθούν.
Η κυβέρνηση υπέστη βαριά κοινοβουλευτική ήττα διότι την τροπολογία
αρνήθηκε να την ψηφίσει ο κυβερνητικός της εταίρος, αλλά και άλλα
κόμματα στη βουλή, στη θετική ψήφο των οποίων ήλπιζε. Τέτοια κόμματα
υπάρχουν αλλά, όλα μαζί, δήλωσαν πως αν οι κυβερνητικές προτάσεις δεν
υποστηρίζονται και από τους δύο εταίρους η αντιπολίτευση θα τις
καταψηφίζει, ασχέτως αν συμφωνεί.
Είναι αυτή πολιτικά ορθή θέση σε
ζητήματα ευαίσθητα;
Το ερώτημα είναι γιατί η κυβέρνηση έφερε αυτήν τη στιγμή την
τροπολογία και τι, ακριβώς, περιελάμβανε. Τι, δηλαδή, θα άλλαζε στην,
ατάκτως ερριμμένη, ελληνική μειονοτική της πολιτική.
Η λογική εξήγηση είναι ότι το υπουργείο εξωτερικών, πιθανώς, ανησυχεί
μήπως και στην υπουργική σύνοδο του Συμβουλίου της Ευρώπης, η χώρα
λάβει προειδοποίηση αποβολής.
Γιατί;
Διότι το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο
Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων έχει καταδικάσει τη χώρα στην προσφυγή της
«Τουρκικής Ένωσης Ξάνθης» το 2008 και επιδίκασε το ποσό των 8000 ευρώ
για το σύνολο των δικαστικών εξόδων της Ένωσης.
Αυτό συνέβη το 2008. Η Ελλάδα δεν άσκησε τα δικαιώματα που είχε, όπως
σε άλλη περίπτωση τα άσκησε η Ιταλία η οποία, επίσης, καταδικάστηκε για
την ανάρτηση σταυρών στα σχολεία της, και η ελληνική υπόθεση
τελεσιδίκησε. Η Ιταλία που αντέδρασε νομικά, στη συνέχεια δικαιώθηκε. Η
Ελλάδα, όφειλε να καταβάλλει το ποσό των 8000 ευρώ. Δεν το έκανε.
Απορίας άξιον είναι το ερώτημα: γιατί;
Τι ακριβώς, συνέβη; Πως έχει η ιστορία;
Το 1983 το Μονομελές Πρωτοδικείο Ξάνθης, κατόπιν αίτησης του Νομάρχη
Ξάνθης απαγόρευσε στην «Τουρκική Ένωση Ξάνθης» τη χρήση του όρου
«τουρκικός».
Τρία χρόνια αργότερα, το 1986, το Πολυμελές Πρωτοδικείο
Ξάνθης διέταξε τη διάλυσή της.
Το 1987 ο Άρειος Πάγος, με απόφασή του (Αρ. 1729/20.11.1987)
απαγόρευσε τη χρήση του όρου «τουρκικός» στους τίτλους των Σωματείων
«Ένωση Τουρκικής Νεολαίας Κομοτηνής» και «Ένωση Τούρκων Διδασκάλων
Δυτικής Θράκης»», χωρίς, όμως, να τίθεται θέμα αναστολής της λειτουργίας
τους εφόσον γίνονταν οι απαραίτητες αλλαγές στο καταστατικό.
Η «Τουρκική Ένωση Ξάνθης» αφού εξάντλησε όλα τα ένδικα μέσα στα
ελληνικά δικαστήρια για την αναίρεση της απόφασης αναστολής της
λειτουργίας της, το 2005, προσέφυγε στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων
Δικαιωμάτων (ΕΔΑΔ).
Το ΕΔΑΔ, με απόφασή του το 2008, δικαίωσε την «Τουρκική Ένωση Ξάνθης»
αποφαινόμενο ότι το ελληνικό κράτος με την απόφαση αναστολής
λειτουργίας της παραβίασε το άρθρο 11 της Σύμβασης για την Προστασία των
Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και των Θεμελιωδών Ελευθεριών, συγκεκριμένα την
ελευθερία του συνέρχεσθε και συνεταιρίζεσθε.
Την απόφαση η ελληνική πολιτεία δεν τη θεώρησε δεσμευτική και ο
Άρειος Πάγος αποφάσισε το 2012 ότι δεν συντρέχει λόγος άρσης της
απαγόρευσης λειτουργίας της.
Το ζήτημα, όμως, εκκρεμεί και η καταβολή των 8000 ευρώ πρέπει να
γίνει. Διαφορετικά, θα υπάρξουν συνέπειες. Δεν μπορεί μια χώρα μέλος του
Συμβουλίου της Ευρώπης να μην εφαρμόζει τις αποφάσεις του Ευρωπαϊκού
Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Κάποια στιγμή θα αντιμετωπίσει
προβλήματα.
Αυτά τα προβλήματα ανησύχησαν την κυβέρνηση, ενόψει της υπουργικής συνόδου του Συμβουλίου της Ευρώπης;
Όχι μόνο. Ο Συριζα δεν έχει πρόβλημα να αποδεχθεί ιδεολογικά και πολιτικά τον τίτλο ενός μειονοτικού συλλόγου ως τουρκικού.
Το 2012, μετά την απόφαση του Αρείου Πάγου, η Επιτροπή Δικαιωμάτων
του Συριζα εξέδωσε ανακοίνωση στην οποία, μεταξύ πολλών άλλων,
αναφέρονταν και ότι «η Επιτροπή Δικαιωμάτων ΣΥΡΙΖΑ επισημαίνει με
ανησυχία το γεγονός ότι ο Αρειος Πάγος απέρριψε την αίτηση της Τουρκικής
Ενωσης Ξάνθης για την αναγνώρισή της ως νόμιμου σωματείου παρά τη
δικαίωσή της από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, με
αποτέλεσμα να διαιωνίζεται άδικα και παράλογα η παραβίαση του
στοιχειώδους συλλογικού δικαιώματος ελεύθερης ίδρυσης συλλόγων που
προστατεύεται ρητά τόσο από το Σύνταγμα της Ελλάδας όσο και από την
Ευρωπαϊκή Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου»
Αυτό είναι το ένα. Το άλλο ζήτημα είναι πιο πολύπλοκο. Υπάρχει μια διχογνωμία και σε πολιτικό και σε δικαστικό και σε νομικό επίπεδο για το αν η Ελλάδα είναι υποχρεωμένη να αποδεχθεί τίτλους ανάλογους με τους συζητούμενους.
Σε όλες τις αποφάσεις του το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο (από τώρα ΕΔΑΔ)
περιλαμβάνει μια παράγραφο που έχει μείζονα σημασία. Και λέει τα εξής:
α) Γενικές αρχές
«Το Δικαστήριο υπογραμμίζει ότι το αναφερόμενο στο άρθρο 11 δικαίωμα
περιλαμβάνει εκείνο της σύστασης ενός σωματείου. Η δυνατότητα για τους
πολίτες να συστήσουν ένα νομικό πρόσωπο προκειμένου να ενεργήσουν
συλλογικά μέσα σε έναν τομέα κοινού συμφέροντος συνιστά μία από τις πιο
σημαντικές πλευρές του δικαιώματος στην ελευθερία του συνεταιρίζεσθαι,
χωρίς την οποία το δικαίωμα αυτό θα στερούνταν οποιασδήποτε σημασίας. Αν
και το Δικαστήριο έχει αναφέρει συχνά τον σημαντικό ρόλο που παίζουν τα
πολιτικά κόμματα για την διατήρηση του πλουραλισμού και της
δημοκρατίας, τα σωματεία που συστήνονται για άλλους σκοπούς,
και ειδικότερα για την προστασία της πολιτιστικής ή της πνευματικής
κληρονομιάς, η επιδίωξη μιας εθνικής ταυτότητας ή η δήλωση μιας
μειονοτικής συνείδησης είναι επίσης σημαντικές για την καλή λειτουργία
της δημοκρατίας».
Δηλαδή, για το Δικαστήριο δεν υπάρχει θέμα αν μια ομάδα της
μειονότητας δημιουργήσει σύλλογο με την ονομασία τουρκικός και δηλώσει
πως υπάρχει διότι θέλει να ενισχύσει την τουρκική συνείδηση των μελών
του.
Και εδώ αρχίζει η συζήτηση.
Η ελληνική πλευρά, του υπουργείου εξωτερικών συμπεριλαμβανομένου,
υποστηρίζει πως οι διεθνείς συνθήκες, έχουν μεγαλύτερη ισχύ από τη
Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου. Και επικαλείται τη Συνθήκη της
Λωζάννης η οποία, ρυθμίζει το θέμα των μειονοτικών δικαιωμάτων.
Την άποψη αυτή περί της ισχύος των διεθνών συνθηκών έχει και ο καθηγητής διεθνούς δικαίου Άγγελος Συρίγος
ο οποίος στο βιβλίο του «Ελληνοτουρκικές σχέσεις» αναφέρει: «Οι
συνθήκες που θεσπίζουν συνοριακές γραμμές περιβάλλονται με ιδιαίτερο
κύρος. Η Σύμβαση της Βιέννης περί του Δικαίου των Συνθηκών του 1968
(άρθρο 62.2.α) εξαιρεί ρητώς τις συγκεκριμένες συνθήκες από την εφαρμογή
της ρήτρας της θεμελιώδους μεταβολής των περιστάσεων (rebus sic
standibus).
Ο λόγος της εξαιρέσεως είναι η προστασία του συνοριακού status quo και η θέσπιση του απαραβίαστου των συνοριακών ρυθμίσεων».
Η Συνθήκη της Λωζάννης του 1923 που ορίζει ότι η μειονότητα στη Θράκη
είναι θρησκευτική άρα όχι πολιτική ή εθνική αφού είναι Έλληνες
πολίτες, επικυρώθηκε με Νόμο και το Σύνταγμα στο άρθρο 28 παρ.1 ορίζει
ότι
«Οι γενικά παραδεγμένοι κανόνες του διεθνούς δικαίου, καθώς και οι
διεθνείς συμβάσεις, από την επικύρωσή τους με νόμο και τη θέση τους σε
ισχύ σύμφωνα με τους όρους καθεμιάς, αποτελούν αναπόσπαστο μέρος του
εσωτερικού ελληνικού δικαίου και υπερισχύουν από κάθε άλλη αντίθετη
διάταξη νόμου. Η εφαρμογή των κανόνων του διεθνούς δικαίου και των
διεθνών συμβάσεων στους αλλοδαπούς τελεί πάντοτε υπό τον όρο της
αμοιβαιότητας».
Και εδώ αρχίζει η μεγάλη νομική αντιπαράθεση. Διότι υπάρχει και η
πολιτική συζήτηση που άπτεται της μειονοτικής πολιτικής του ελληνικού
κράτους, που είναι και η σπουδαιότερη. Και η πολιτική αυτή, υπήρξε
διαχρονικά αποτυχημένη.
Η
κυρίαρχη, μέχρι σήμερα, νομική άποψη στην Ελλάδα είναι η υπερίσχυση της
Λωζάννης. Αλλά, υπάρχει και η μειοψηφούσα άποψη, από τον Άρειο Πάγο
μέχρι τους διαδρόμους του ΥΠΕΞ, που υποστηρίζει πως η Συνθήκη της Λωζάννης δεν έχει τίποτε να κάνει με την Ευρωπαϊκή Σύμβαση των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου.
Κατά την άποψη αυτή, το ΕΔΑΔ, αναφέρεται στο δικαίωμα πολιτών να
αυτοκαθορίζονται και να διεκδικούν, στο πλαίσιο των νόμων ενός κράτους,
κάποιο δικαίωμά τους. Ακόμη και την μειονοτική ή εθνική διαφοροποίησή
τους. Η διάσταση αυτή φαίνεται καθαρά από την παράγραφο της απόφασης
του Δικαστηρίου που παρατέθηκε παραπάνω.
Στο ερώτημα τι γίνεται με το ζήτημα της εθνικής ασφάλειας, η απάντηση
είναι:
Προφανώς, η κυβέρνηση του Συριζα, βρίσκεται σ αυτήν την πλευρά. Ότι η μειονότητα μπορεί να ονομάζεται και τουρκική.
Η τροπολογία που η κυβέρνηση έφερε στη Βουλή ανάγκαζε τα Δικαστήρια να επανεξετάσουν τις παλαιότερες σχετικές
αποφάσεις τους και να αποφασίσουν εκ νέου σε ένα πλαίσιο που θα ευνοεί
διαφορετική απόφαση. Την αποδοχή, δηλαδή, των Συλλόγων με τον τίτλο τους
ως τουρκικών ή, ακόμη, και ως «μακεδονικών».
Αν και τα χωρικά περιθώρια έχουν περιοριστεί για το άρθρο αυτό,
επιγραμματικά θα επισημάναμε πως η μειονοτική πολιτική της χώρας είναι
δραματικά αποτυχημένη. Το ότι η «Τουρκική Ένωση Ξάνθης» έφερε αυτόν τον
τίτλο από το 1927 ως το 1983, είναι ένα μόνο, μικρό επεισόδιο. Όπως και
το ότι επι Παπάγου ολόκληρη η μειονότητα, χαρακτηρίστηκε τουρκική.
Αλλά και ο ουσιαστικός τρόπος που αντιμετωπίστηκε η μειονότητα οδήγησε
σε αδιέξοδο.
Το δραματικό είναι ότι η πολιτική αυτή έχει οδηγήσει σημαντικό μέρος
της τουρκογενούς μειονότητας στις αγκάλες του τουρκικού προξενείου, ένα
μεγάλο μέρος των Πομάκων να ακολουθούν την τουρκική πολιτική και το άλλο
να αναζητά ερείσματα να αναπτύξει τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του και
να μη βρίσκει ανταπόκριση από την ελληνική πολιτεία, τους δεν Ρομά, να
τους έχουν εγκαταλείψει τελείως.
Θα
ασχοληθώ εν τάχει, σήμερα, υποσχόμενος αναλυτικότερη αναφορά σε επόμενο
κείμενο, με τους Ρομά στους οποίους είχα αφιερώσει εκπομπή τα καλά
χρόνια της ΕΡΤ3.
Στο τσιγγάνικο σχολείο του Δροσερού στην Ξάνθη, το οποίο
δημιουργήθηκε με τη μεταφορά το 2003 20 προκάτ τάξεων από τον ΟΣΚ,
υπήρξαν, στις καλές ημέρες, 800 παιδιά και τώρα είναι 250.
Απολαύστε, τώρα, τη λογική του ελληνικού κράτους.
Δεν τους γράφουν στο δημοτικό διότι δεν πήγαν νηπιαγωγείο.
Δεν τους
γράφουν στο νηπιαγωγείο διότι δεν έχουν θέσεις.
Τους παραπέμπουν ομαδικά
να δικαστούν διότι δεν στέλνουν τα παιδιά τους…. γυμνάσιο.
Στο σχολείο
αφαίρεσαν τις βρύσες για να αγοράζουν, τα τσιγγανάκια,νερό από το
κυλικείο.
Ο Συνήγορος έχει λάβει την τελευταία δεκαετία πάνω από 20
διαμαρτυρίες από τον σύλλογο Ελπίδα και την κ. Σαμπιχά.
Στο μεταξύ, το
κράτος τους μοιράζει τα εξής περαιτέρω πρόστιμα:
Πρόστιμα σε
εννιάχρονα που πουλούν λουλούδια στην Κεφαλονιά: 5000 Ευρώ.
Στους γονείς
που πουλούν πλαστικές σφυρίχτρες :3000 ευρώ.
Σε όσους φτιάχνουν ένα δωμάτιο εντός οικισμού: 5000 ευρώ, εκτός και αν τα βρουν…. καταλλήλως…
Στο μεταξύ, διασύνδεσαν την εφορεία με τους φορείς που πληρώνουν
κοινωνικά επιδόματα και αφαιρούν συστηματικά όλα τα κοινωνικά επιδόματα
από τους κατοίκους διότι όλοι χρωστούν πρόστιμα. Υπάρχουν οικογένειες
που χρωστούν μέχρι 100.000…
Απέναντι από τον παιδικό σταθμό που έφτιαξε η πολύ δραστήρια κ. Σαμπιχά, κατασκεύασαν τζαμί.
Τώρα πρέπει να βρούν τα παράβολα, που κοστίζουν εκατό ευρώ το ένα,
για να αντικρούσουν τα κλητήρια θεσπίσματα που δεν έστειλαν τα παιδιά
τους…. γυμνάσιο και να μην πάνε φυλακή ομαδικά….
Και δεν μπορούν να βρούν ούτε έναν δικηγόρο στην Ξάνθη, φυσικά με αμοιβή, για να μην πάνε φυλακή.
Ελλάς το μεγαλείο σου βασίλεμα δεν έχει.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου