ΣΥΡΙΖΟΞΕΦΤΙΛΑΡΑΔΙΚΟ: Ασυλοφρουροί στο άδειο κέλυφος

Του ΜΙΧΑΛΗ ΤΣΙΝΤΣΙΝΗ

"Α​​​​υτός. Ναι, αυτός. Ο Γαβρόγλου. Αυτός θα σώσει το πανεπιστήμιο". Ο καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών δεν έκανε πλάκα. Μπορεί να ανήκει σε εκείνους που είχαν στηρίξει τον νόμο Διαμαντοπούλου, μπορεί να αντιστέκεται, όσο μπορεί κανείς να αντισταθεί, στη ρουτίνα του χάους που έχει επιβάλει ο συνδικαλισμός στο πανεπιστήμιό του, αλλά για τον Γαβρόγλου σοβαρολογούσε: Αυτός είναι η ελπίδα, έλεγε. 

Τι ακριβώς εννοούσε;  

Οτι σε έναν οργανισμό ημιθανή, όπως το δημόσιο πανεπιστήμιο, η ευθανασία που επιχειρεί ο υπουργός Παιδείας με το νομοσχέδιό του μπορεί να αποβεί εν τέλει λυτρωτική.

Οι καθηγητές που είχαν πιστέψει σε μια εξωστρεφή τριτοβάθμια εκπαίδευση βρίσκονται πλέον επέκεινα της απόγνωσης. Οσοι μπορούν φεύγουν έξω. Το ίδιο κάνουν και οι φοιτητές τους που έχουν λεφτά μόλις πάρουν το πρώτο πτυχίο. Η γενιά που συνταξιοδοτείται δεν φροντίζει, λένε, όπως οι παλαιότερες, για τη διαδοχή της. Δεν εκδηλώνεται ούτε καν η ματαιοδοξία να αφήσει κάποιος φεύγοντας το αποτύπωμά του στη σχολή του. Κανείς δεν αγωνιά πια για τίποτε. Κανείς δεν ελπίζει τίποτε, παρά μόνο στην καταστροφή.

Ως καταστροφή ορίζεται η παλινόρθωση του ’82 που επιχειρεί ο Γαβρόγλου. Τα πολιτικά της κίνητρα δεν έχουν σημασία για όσους εργάζονται στο πανεπιστήμιο. Είτε θέλει να κολακέψει τους δεκαεφτάρηδες ψηφοφόρους, είτε εκπληρώνει πελατειακά μνημόνια με τους συνδικαλιστές, είτε κινείται από καθαρή ιδεοληψία, το αποτέλεσμα δεν αλλάζει: Το αποτέλεσμα είναι ότι τα περισσότερα μεταπτυχιακά οδηγούνται σε αναγκαστικό κλείσιμο· ότι τα ιδρύματα επιχειρείται να εγκλωβιστούν σε ένα κέλυφος γραφειοκρατίας και απομόνωσης· ότι η πανεπιστημιακή ζωή επαφίεται στη ρώμη αυτών που ο υπουργός φαντάζεται σαν αυτόκλητους ασυλοφρουρούς.

Πώς μπορεί αυτή η καταστροφή να είναι δημιουργική; 

Η απάντηση έρχεται υπό τύπον ερώτησης: «Αν έρθει αύριο η Microsoft και φτιάξει ένα πρόγραμμα σπουδών με τέσσερα χιλιάρικα δίδακτρα τον χρόνο, τι πιστεύεις ότι θα γίνει; Δεν θα γίνει συνωστισμός;».  

Το σκεπτικό είναι ότι αυτό που δεν κατόρθωσαν τα μεταρρυθμιστικά και αντιμεταρρυθμιστικά κύματα της μεταπολίτευσης, το επιβάλλει ήδη η ζωή, παρακάμπτοντας το δημόσιο πανεπιστήμιο. Τα λίγα ιδιωτικά εκπαιδευτήρια που δίνουν πανεπιστημιακούς τίτλους σπουδών, θα γίνονται κάθε χρόνο και περισσότερα, οδηγώντας τα δημόσια ΑΕΙ στο περιθώριο. Το ανεπίδεκτο μεταρρύθμισης πανεπιστήμιο θα έχει έτσι ελπίδες ανοικοδόμησης μετά την κατεδάφιση.

Πρόκειται μάλλον για γραμμική πρόβλεψη. Για αφήγηση που παρασιωπά τις φουρνιές που είτε θα φύγουν οριστικά είτε θα μείνουν για να πάρουν ένα πτυχίο χωρίς στην πραγματικότητα να έχουν σπουδάσει. Πρόκειται για σενάριο που αγνοεί ότι...

 μέχρι στιγμής, σε πολλά κύτταρα της οικονομίας και της κοινωνίας η καταστροφή που προκάλεσε η κρίση δεν είναι δημιουργική. Η καταστροφή είναι καταστροφή.