ΥΠΑΡΚΤΟΣ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΣ: Η καλύβα

Toυ ΛΕΥΤΕΡΗ ΚΟΥΣΟΥΛΗ

- Ετσι χτίζουμε τις καλύβες.

Αυτή ήταν η απάντηση του παππού μου Παναγιώτη στην ιδέα ότι αφού έπεσε η στέγη της ήταν μια ευκαιρία να τη στήσει καλύτερα. Πιο ψηλή. Πιο άνετη.

 

Ετσι γίνονται τα πράγματα, ακούμε χρόνια τώρα. Σε κάθε παρατήρηση. Σε κάθε κριτική. Σε κάθε άρνηση.

Ετσι έκαναν και οι άλλοι ακούμε από τους κυβερνητικούς και τους φίλους τους, όταν τους λένε ότι είναι συνέχεια του παλαιού και επανάληψη της συντήρησης που ήδη ζήσαμε.

 

Είναι και αυτός ένας τρόπος να βλέπεις τον κόσμο. Ακίνητο. Σταθερό. Παγωμένο.  

Πρόκειται για τη συνείδηση της κλειστής κοινωνίας. Κάθε κλειστή κοινωνία αγαπάει τον παλαιό εαυτό της. Στην κρίση καταφεύγει στην εξωραϊσμένη ανάμνησή της. Η διάσωσή της είναι η διάσωση του παλαιού κόσμου.

 

Με οδηγό αυτήν τη συνείδηση κινείται σήμερα η χώρα. Φοβάται και αντιστέκεται στην αλλαγή, συμπορεύεται με την εύκολη λύση και αποδέχεται τις εύκολες ερμηνείες.

 

Ετσι συντηρείται η καλύβα στις ίδιες περιορισμένες διαστάσεις τις, στον ασφυκτικό χώρο, με στενές πόρτες και παράθυρα. Χωρίς άνοιγμα προς τον ορίζοντα, χωρίς βούληση εξόδου.

 

Υπάρχει μια ευρεία συναποδοχή αυτής της κατάστασης. Και το ζήτημα είναι ότι στη χώρα δεν μπορεί να βρει πολιτική υποστήριξη οποιαδήποτε πρόταση αμφισβητεί τη σημερινή αρχιτεκτονική των πολιτικών σχέσεων, των σχέσεων εξουσίας, της φιλοσοφίας δράσης, των κρατικών λειτουργιών και της κρατικής δουλοκτησίας.

 

Εν τω μεταξύ, έξω από την περιτοιχισμένη αυλή της, ο κόσμος δεν αλλάζει μόνο αλλά έχει και τη δύναμη να αναζητεί την αλλαγή του. Την ώρα, για παράδειγμα, που στο μέτωπο της γνώσης, της καινοτομίας και των νέων σχέσεων παραγωγής συντελείται μια διαρκής μεταβολή με στοιχεία ακόμη και επανάστασης, εδώ το λεγόμενο πολιτικό προσωπικό περιορίζεται σε διακηρύξεις μελλοντικής κατάργησης των εξετάσεων για την τριτοβάθμια εκπαίδευση.

 

Η διαρκής υποβάθμιση του δημόσιου σχολείου τα τελευταία χρόνια - όχι μόνο επί ΣΥΡΙΖΑ - συμπυκνώνει αυτή την επιλογή καθυστέρησης. Οσο και αν η γνώση είναι ατομικό επίτευγμα, το σχολείο, το δημόσιο σχολείο, θα έπρεπε να είναι το μείζον ζήτημα της δημόσιας συζήτησης. Ωστε οι νέοι Ελληνες, με καλύτερες προϋποθέσεις πρόσβασης στη γνώση, να είχαν τον εσωτερικό οπλισμό της δοκιμασίας που έχει η ματιά στον ορίζοντα.

Τότε, όμως...

 θα γκρέμιζαν τον τοίχο της μικρής αυλής και θα ήθελαν να ξαναχτίσουν από την αρχή την καλύβα.