Του ΑΓΓΕΛΟΥ ΣΤΑΓΚΟΥ
Οι τζιχαντιστές του ISIS και οι όμοιοί τους της Αλ Κάιντα είναι οι
δηλωμένοι ακραίοι που θέλουν έναν θρησκευτικό πόλεμο και κάνουν ό,τι
μπορούν για να πραγματοποιηθεί το σχέδιό τους. Τελευταία γίνεται όλο και
πιο φανερό ότι στην προσπάθειά τους να δημιουργήσουν ένα προσωπικό
αυταρχικό καθεστώς στην Τουρκία, ο Ερντογάν και οι ακόλουθοί του
υποδαυλίζουν με επιλεγμένη ρητορική αυτό που ο Σάμιουελ Χάντιγκτον
ονόμασε «Σύγκρουση των πολιτισμών» στο ομώνυμο βιβλίο του. Αυτήν δηλαδή
που «προφήτευσε» ότι θα διαδεχθεί τον ιδεολογικό Ψυχρό Πόλεμο, όταν
πρωτόγραψε σχετικό άρθρο το 1993 και στη συνέχεια εξέθεσε πιο αναλυτικά
τις απόψεις του σε βιβλίο το 1996.
Οι εξελίξεις δείχνουν ότι η Ευρώπη, τουλάχιστον, αποτελεί ήδη ένα μέτωπο
σύγκρουσης των πολιτισμών. Τα γεγονότα στη Μέση Ανατολή, το προσφυγικό
ρεύμα, τα τρομοκρατικά χτυπήματα και οι προειδοποιήσεις-απειλές του
Ερντογάν και των υπουργών του αποτελούν σαφείς ενδείξεις. Η γενική
ερμηνεία της ρητορικής κλιμάκωσης που χρησιμοποιεί ο πρόεδρος της
Τουρκίας κατά της Ευρώπης είναι ότι με αυτό τον τρόπο κερδίζει ποσοστά
ενόψει του δημοψηφίσματος. Σύμφωνα δε με τις δημοσκοπήσεις αυτό
συμβαίνει, αν και δεν είναι η μόνη εξήγηση, αφού η αντιπολίτευση
λειτουργεί υπό το κράτος φόβου και διώξεων.
Ωστόσο, όταν η συγκρουσιακή τακτική του Ερντογάν με την Ευρώπη τού δίνει
«πόντους» στο εσωτερικό της χώρας του και όταν η προειδοποίηση-απειλή
του υπουργού Εξωτερικών Τσαβούσογλου περί θρησκευτικού πολέμου και η
χθεσινή ανάλογη του προέδρου της Τουρκίας, ότι οι Ευρωπαίοι θα φοβούνται
να περπατήσουν στον δρόμο, έχουν τέτοια απήχηση στο εσωτερικό της χώρας
του και γενικότερα ίσως στον ισλαμικό κόσμο, τότε τα πράγματα είναι
ιδιαίτερα σοβαρά. Γιατί ο Ερντογάν δεν στοχεύει μόνο στην εγκαθίδρυση
ενός προσωπικού καθεστώτος, αλλά και στην αναβίωση του Χαλιφάτου της
Οθωμανικής Αυτοκρατορίας με νεο-σουλτάνο τον ίδιο και οπαδούς τους
απανταχού σουνίτες. Οσο για το σκεπτικό της εσωτερικής κατανάλωσης, το
ερώτημα είναι πώς θα καταφέρει να εκτονώσει την κατάσταση μετά το
δημοψήφισμα, όταν ο αντιδυτικισμός και ο αντιχριστιανισμός των μαζών θα
έχουν φτάσει στο ζενίθ, ένεκα των δικών του προσπαθειών;
Η σύγκρουση των πολιτισμών, βέβαια, απαιτεί δύο πλευρές και την άλλη
πλευρά σήμερα την εκπροσωπεί ο Ντόναλντ Τραμπ. Αυτός βγάζει
«απαγορευτικά» για πολίτες ορισμένων ισλαμικών χωρών και παράλληλα
εκδίδει λίστες αεροδρομίων που οι επιβάτες που θα επιβιβάζονται σε
αεροπλάνα για τις ΗΠΑ δεν θα μπορούν να χρησιμοποιούν κομπιούτερ και
τάμπλετ. Ο υιός Μπους ήταν επίσης εκείνος που με την εισβολή στο Ιράκ
άνοιξε το κουτί της ισλαμικής Πανδώρας, για να ακολουθήσουν όσα έζησε
και ζει ο κόσμος στη συνέχεια. Από κοντά και ο Νετανιάχου, με την
πολιτική της επέκτασης των εποικισμών στη Δυτική Οχθη του Ιορδάνη. Χωρίς
να λησμονείται ότι το Ισλάμ είναι θρησκεία που επιβάλλει έναν τρόπο
ζωής τελείως διαφορετικό από τις συνήθειες της Δύσης.
Με λίγα λόγια, όλα δείχνουν ότι...
είναι πλέον πολλές οι δυνάμεις που
οδηγούν σε ανοιχτή σύγκρουση των πολιτισμών, που σε αυτή τη φάση έχει
πάρει τη μορφή ενός θρησκευτικού πολέμου. Ενός πολέμου που είναι ακόμη
στα σπάργανα και δεν είναι ολοκληρωτικός, αλλά τίποτα δεν αποκλείει να
γίνει στο μέλλον. Και αν δεν γίνει, θα υψώσει τείχη που θα θυμίζουν
Σιδηρούν Παραπέτασμα, καθώς σταδιακά θα επικρατεί καχυποψία και
εχθρότητα στις δύο πλευρές.
Δυστυχώς, αυτή μάλλον είναι η προοπτική
κρίνοντας από όσα συμβαίνουν, όχι μόνο θεσμικά, αλλά κυρίως σε επίπεδο
πληθυσμών και κοινής γνώμης, σε Ανατολή και Δύση. Αυτή τη στιγμή,
πάντως, ο μεν Χάντιγκτον μάλλον δικαιώνεται, η δε Ευρώπη κινδυνεύει να
γίνει πεδίο αντιπαράθεσης..
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου