ΔΙΕΘΝΗ ΚΑΘΑΡΜΑΤΑ - Fidel Castro: Απέχθεια ...κι ανάθεμα στη μνήμη του νεκρού δικτάτορα

Του ΑΝΤΩΝΗ ΝΙΚΟΛΗ

Αν τυραννία σημαίνει κατάργηση της όποιας διάκρισης των τριών εξουσιών, το μη συνταγματικό καθεστώς δηλαδή, (οι ίδιοι νομοθετούν – κυβερνούν – δικάζουν), στην απεχθέστερη μορφή της, στα κουμμουνιστικά καθεστώτα, δεν είναι μόνο οι τρεις εξουσίες που ασκούνται από τους ίδιους, αλλά τους ανήκει επιπρόσθετα και ο ολοκληρωτικός έλεγχος στην οικονομία. 

Η ασφυξία, η απόλυτη απουσία της ελευθερίας μ’ άλλα λόγια. 

Αν, φέρ’ ειπείν, στις δυτικού τύπου δικτατορίες είτε ως ελεύθερος επαγγελματίας είτε ως υπάλληλος σε ιδιωτική επιχείρηση μπορεί κάποτε να επιβιώσει λάθρα ένας αντιφρονών, στα κομμουνιστικά ακόμα και αυτό είναι αδύνατον. Δεν είναι για άλλο λόγο τόσο ανθεκτικά στο χρόνο, τόσο φονικά, αλλά και τόσο διαβρωτικά στις δομές και τις αξίες των κοινωνιών τους.

Το φθινόπωρο του 2001 έπεσε στα χέρια μου το συνταρακτικό «Πριν πέσει η νύχτα», η μαρτυρία του Κουβανού ποιητή Ρεϊνάλντο Αρένας (16 Ιουλίου 1943 – 7 Δεκεμβρίου 1990) για τα όσα πραγματικά ανήκεστα υπέστη από το καθεστώς Κάστρο. 

Η τελευταία φορά στη ζωή μου που δεν μπόρεσα να κοιμηθώ πριν τελειώσω αυτό που διάβαζα. Τίποτε δε με έκανε περισσότερο φιλελεύθερο απ’ αυτό το κείμενο, καμία θεωρία ή σκέψη ή βίωμα. 

Έκτοτε λογαριάζω τουλάχιστον ισοδύναμα τα εθνικοσοσιαλιστής και κομμουνιστής, δίχως κανένα - μα κανένα ελαφρυντικό για το δεύτερο.

Απέχθεια κι ανάθεμα στη μνήμη του νεκρού δικτάτορα.

Θα περάσω το βράδυ απόψε...

 διαβάζοντας αποσπάσματα από το «Πριν πέσει η νύχτα», όπως αν πήγαινα στον τάφο εκείνου του ωραίου ανθρώπου, του Ρεϊνάλντο Αρένας, ν’ ανάψω ένα κερί, να σταθώ μερικά λεπτά σε περισυλλογή.

---

(Ρεϊνάλντο Αρένας «Πριν πέσει η νύχτα», αυτοβιογραφία, μετάφραση Αγγελική Βασιλάκου, εκδόσεις Σύγχρονοι Ορίζοντες, σελ. 452, Αθήνα 2001)