ΚΟΙΝΩΝΙΑ - ΗΘΙΚΗ - ΘΡΗΣΚΕΙΑ: Ελεγε ο καθηγητής: «Στωική αταραξία» - Η απώλεια του φίλου μου που υπερασπίστηκε μέχρι τέλους το δώρο της ζωής

Από τον  Φαήλο Μ. Κρανιδιώτη

Πριν από δυο μήνες έχασα έναν από τους καλύτερους φίλους μου από καρκίνο, τον Αρη. 


Κοινή η αγάπη μας για την Ιστορία, τα βιβλία, τα σκυλιά και, φυσικά, την πατρίδα. Μοιραζόμασταν και το ίδιο κυνικό χιούμορ και τον ίδιο αυτοσαρκασμό. Ηταν από αυτό το ωραίο είδος του αναρχοπατριώτη αντικομφορμιστή και, φυσικά, ως έλκων την καταγωγή από το ηρωικό Σούλι, είχε και το ίδιο αγύριστο αρβανίτικο κεφάλι με την αφεντιά μου. Για μένα ήταν κομμάτι της καθημερινότητάς μου, από τους φίλους που τηλεφωνιέσαι κάθε μέρα, ευρύτερη οικογένεια ή μάλλον οικογένεια που τη διαλέγεις.

Ατελείωτες συζητήσεις για ιστορικά και πολιτικά θέματα, διανθισμένες με ανέκδοτα από την πολυτάραχη ζωή του στην Ελλάδα και στις ΗΠΑ. Κυρίως όμως ήταν ο άνθρωπος με τη μεγαλύτερη ακεραιότητα που έχω δει ποτέ και με απαράμιλλο θάρρος. 


Το πρόβλημα ξεκίνησε από το ένα νεφρό, του το αφαίρεσαν και ύστερα βρήκαν κάποιες σκιές στον πνεύμονα. Πήγα να τον δω στο νοσοκομείο, όπου τον οδήγησε μια πνευμονική εμβολή, ενώ τις εβδομάδες που προηγήθηκαν τον έβλεπα πολύ καταβεβλημένο. Δυσκολευόταν να μιλήσει, αλλά παρ’ όλα αυτά η συζήτησή μας δεν έχασε τίποτε από την πνευματώδη και επιτηδευμένη ανταλλαγή πειραγμάτων που συνηθίζαμε να κάνουμε. Ηταν όμως ολοφάνερο ότι τα πράγματα δεν πήγαιναν καθόλου καλά. Ηδη πονούσε. Αφού για άλλη μια φορά ανατρέξαμε στον σερ Στίβεν Ράνσιμαν, τον Σπύρο Βρυώνη και άλλους και διήλθαμε δρομαίως εποχές και εθνικά προβλήματα, τον ρώτησα πώς πάει.  


Μου απάντησε: «Λοιπόν, πρώτα τα καλά νέα. Ο οργανισμός μου αντέδρασε καλά στην εμβολή. Τα κακά είναι πως οι νέες εξετάσεις έδειξαν ότι ο καρκίνος έχει πάει παντού, στους λεμφαδένες, στα κόκαλα, στο συκώτι, είμαι γεμάτος». 


Εμεινα για λίγα δευτερόλεπτα αποσβολωμένος, με παραπλάνησε ο τόνος της φωνής του, σαν να έλεγε κάτι σύνηθες, αλλά ήταν ολοφάνερο πως δεν ήταν ένα από τα κυνικά μας αστεία.  


Αυθόρμητα τον ρώτησα: «Δηλαδή, τι; Τη γ…με;». 


Εκανε μια μικρή γκριμάτσα αδιαφορίας και μου απάντησε: «Τι πάει να πει αυτό; Κανείς δεν θα μας γ…σει. Ο,τι είναι να γίνει θα γίνει. Οπως μας έλεγε ο τάδε καθηγητής μου στο γυμνάσιο στη Νέα Υόρκη, “στωική αταραξία”». 


 Ηταν Παρασκευή. Την επόμενη Τετάρτη έφυγε από τη ζωή.

Δεν κλάφτηκε ούτε πανικοβλήθηκε. Και γνωρίζοντάς τον, αν το έκανε, θα το θεωρούσα σίγουρο ότι ήταν το τελευταίο μαύρο αστείο του. Πέρασε μέσα από τον πόνο και ούτε στιγμή δεν μίλησε για τρόπους απόδρασης, απαλλαγής από τη ζωή, ακόμη και όταν όλα ήταν μάταια.  


Εκανε όλα όσα έπρεπε για να παλέψει τον εχθρό έως το τελευταίο δευτερόλεπτο. 


Υπερασπίστηκε μέχρι τέλους το δώρο της ζωής. Με θάρρος και στωική αταραξία. Αντρας. 


Αυτός...

 είναι ο σωστός τρόπος για έναν Ελληνα, για έναν χριστιανό, όπως ήταν ο φίλος μου. 


Τα γράφω αυτά γιατί θεωρώ λάθος να προπαγανδίζουμε την ευθανασία. Δεν θα σας πω βαριές φιλοσοφίες. Είναι κακό μήνυμα για όσους περνούν την αγωνία της όποιας αρρώστιας. Κανείς δεν μπορεί να υποδύεται τον Θεό. Ούτε για τον εαυτό του. Τόσο απλά.