ΚΟΙΝΩΝΙΑ - ΑΝΘΡΩΠΟΣ: Το σπίτι του ύπνου

Του ΗΛΙΑ ΜΑΓΚΛΙΝΗ

Λέγεται πως στα τέλη της δεκαετίας του ’40, Σοβιετικοί επιστήμονες κράτησαν πέντε ανθρώπους ξύπνιους επί δεκαπέντε συνεχείς ημέρες, με τη βοήθεια ενός διεγερτικού αερίου το οποίο διοχετευόταν σε έναν ειδικό, σφραγισμένο θάλαμο. Τα «πειραματόζωα» ήσαν πολιτικοί κρατούμενοι. Τους είχαν υποσχεθεί ότι έτσι θα εξασφάλιζαν την ελευθερία τους, αρκεί να παρέμεναν ξύπνιοι επί τριάντα συνεχείς ημέρες (αυτό ήταν το αρχικό πλάνο). Στον θάλαμο υπήρχαν αποθέματα τροφίμων και βιβλίων για όλο αυτό το διάστημα.
 

Οι ερευνητές παρακολουθούσαν τη ροή του οξυγόνου στον θάλαμο, το οποίο προστάτευε τους κρατούμενους από την ιδιαίτερα υψηλή τοξικότητα του διεγερτικού αερίου. Δεν υπήρχαν τότε ειδικές κάμερες, γι’ αυτό και η παρακολούθηση γινόταν μέσα από ειδικά φινιστρίνια και μικρόφωνα.
 

Οι πρώτες τρεις ημέρες κύλησαν ήσυχα. 

Την τέταρτη ημέρα, οι επιστήμονες διαπίστωσαν ότι οι κρατούμενοι συζητούσαν αποκλειστικά και μόνον τραυματικές εμπειρίες του παρελθόντος. 

Την πέμπτη ημέρα εκδηλώθηκε η πρώτη κρίση: οι κρατούμενοι έπαψαν να συζητούν μεταξύ τους. Αντ’ αυτού, ψιθύριζαν στα μικρόφωνα και στα φινιστρίνια, κακολογώντας τους συντρόφους τους στις Αρχές. 

Εννέα ημέρες μετά κάποιος άρχισε να ουρλιάζει. Τρεις ώρες αργότερα, έβγαζε πια συριστικούς ήχους, έχοντας αχρηστεύσει τις φωνητικές του χορδές. Επειτα, άρχισε ένας ακόμα κρατούμενος να ουρλιάζει. Οι υπόλοιποι ξέσκισαν τα βιβλία, πασάλειψαν τις σκισμένες σελίδες με τις ακαθαρσίες τους και κάλυψαν τα φινιστρίνια. Κάποτε οι κραυγές έπαψαν – το ίδιο και οι ψίθυροι στα μικρόφωνα.
 

Τη δέκατη τέταρτη ημέρα, οι επιστήμονες, απορημένοι από την απουσία κάθε ήχου, μίλησαν στους κρατούμενους μέσω μεγαφώνων:

 «Μπαίνουμε μέσα», τους είπαν. «Απομακρυνθείτε από την πόρτα αλλιώς θα ανοίξουμε πυρ. Εάν συμμορφωθείτε, θα αφεθείτε ελεύθεροι». Οι κρατούμενοι: 

 «Δεν θέλουμε πια να ελευθερωθούμε». 

Την επομένη, στρατιωτικές αρχές και ερευνητές εισέβαλαν στον θάλαμο. Το θέαμα που αντίκρισαν ήταν αιματηρό πέραν πάσης περιγραφής. Κάποιοι στρατιώτες τρόμαξαν τόσο από αυτό που είδαν, που άρχισαν να ουρλιάζουν. Αλλοι αυτοκτόνησαν λίγες ημέρες αργότερα. Κάποιοι σκοτώθηκαν κατά τη συμπλοκή με τους κρατουμένους, οι οποίοι αρνούνταν να αποχωριστούν τον θάλαμο.
 

«Δεν ξέρουμε σε ποιο βαθμό η ιστορία αυτή είναι αληθινή», είπε ο κύριος Γκρι. «Διαβάζοντάς την πάντως, σκέφτομαι διάφορα. Το αίνιγμα του ύπνου και τον τρόμο της αϋπνίας. Τη σχέση τρέλας και αϋπνίας. Το ότι η στέρηση ύπνου χρησιμοποιείται ως μέθοδος βασανισμού. Τα νυχτερινά όνειρα που άλλοτε σε απογειώνουν κι άλλοτε σε στοιχειώνουν. Οτι αυτοί οι πέντε άνθρωποι υπήρξαν και αυτοί παιδιά. Μωρά που νανουρίστηκαν στην αγκαλιά της μάνας τους, στη βρεφική κούνια. Εκεί όπου ένιωσαν τον ύπνο της αέναης ασφάλειας, τον ύπνο που νομίζεις ότι σου εξασφαλίζει την αθανασία. Μακάρι μια τέτοια ιστορία να μην είναι αληθινή. Τέτοιες σκληρές ιστορίες δεν πρέπει να είναι αληθινές», είπε ο κύριος Γκρι και παρέα ακούσαμε το «Lullaby» των Cure. Αυτό το εφιαλτικό νανούρισμα.