ΕΛΛΗΝΟΦΩΝΟ ΣΥΡΙΖΟΠΛΗΚΤΟ ΚΩΛΟΧΑΝΕΙΟ: Το «ηθικό πλεονέκτημα» και ο ΣΥΡΙΖΑ

Όσοι βιάζονται να εξαγγείλουν την εξάντληση του ηθικού πλεονεκτήματος ή καταφεύγουν σε ρητορικές αντιστροφές του τύπου «ηθικό μειονέκτημα» ίσως δοκιμάσουν δυσάρεστη διάψευση διότι παραγνωρίζουν την οιονεί θεολογική φύση και απειρότητα του

Του ΓΙΑΝΝΗ ΜΑΥΡΟΥ

Η παρομοίωση της μαρξιστικής Αριστεράς με την χριστιανική θρησκεία και Εκκλησία είναι από τους κοινότερους τόπους στη γραμματεία των αντιπάλων της. Η ισχυρή δογματική κρηπίδα, η αναδρομή σε πρωταρχικές «γραφές» και ιδίως οι μεσσιανικές, σωτηριολογικές και εσχατολογικές αναφορές, στοιχειοθετούν αυτούς τους παραλληλισμούς. Ειδικότερα για την ελληνική και σλαβική Αριστερά έχει τονιστεί, υπερβολικά ίσως, η συγγένεια της με την κοινοτιστική, μυστικιστική και αντιδυτική παράδοση του Ορθόδοξου χριστιανισμού.

Είναι όμως η ρωμαιοκαθολική θεολογία που μας παρέχει μια εντυπωσιακή αναλογία για να εμβαθύνουμε στην περίφημη έννοια του «ηθικού πλεονεκτήματος» (ή «ηθικής υπεροχής») της Αριστεράς, τη φύση και τη λειτουργία του. Το ηθικό πλεονέκτημα δικαιολογεί προσωπικές ανεπάρκειες, αστοχίες, διαχειριστικά λάθη, υπερβασίες και κάθε λογής «πραγματικά» μειονεκτήματα που αντισταθμίζονται από ένα ανεξάντλητο συμβολικό κεφάλαιο.  

Για να είμαστε απολύτως δίκαιοι, να σημειώσουμε ότι η συνεκφορά «ηθικό πλεονέκτημα», παρότι αναφέρεται σε μια υπαρκτή (αυτο)αντίληψη των αριστερών, χρησιμοποιείται συνήθως ως όρος πολεμικής από τους αντιπάλους της στο «μέτωπο της λογικής», οι οποίοι σπεύδουν συχνά να διαπιστώσουν το «τέλος» ή τον «εξανεμισμό» του πλεονεκτήματος εξαιτίας των πεπραγμένων της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ.

Το δόγμα του Καθαρτηρίου (Purgatorium) ανήκει στις βασικές διδασκαλίες της ρωμαϊκής Εκκλησίας και την διαφοροποιεί από άλλες χριστιανικές Εκκλησίες. Αφορά ένα μεταβατικό στάδιο μετά τον φυσικό θάνατο, όπου οι αμαρτωλοί εξαγνίζονται για τις εν ζωή κακές πράξεις τους ώστε να εισέλθουν ακηλίδωτοι στον παράδεισο. Ο χρόνος παραμονής στο Καθαρτήριο δεν είναι προκαθορισμένος αλλά διαφέρει από ψυχή σε ψυχή. Τα βάσανα μπορούν να συντμηθούν με τη βοήθεια του «θησαυρού των αξιομισθιών των αγίων» (Treasury of Merit ή Treasury of the Church).

Αξιομισθίες των αγίων σημαίνει σε απλά λόγια ότι οι άγιοι έκαναν περισσότερα καλά έργα από όσα χρειάζονταν για την ατομική τους σωτηρία· δημιούργησαν έτσι ένα τεράστιο πλεόνασμα αγαθοεργιών που μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τη σωτηρία άλλων χριστιανών, υστερούντων σε τέτοια έργα. Αμαρτωλοί και άγιοι μετέχουν ισότιμα στην «Κοινωνία των Αγίων» (Communio Sanctorum), στη βάση της κοινής τους ιδιότητας ως χριστιανών. Επομένως, οι περισσεύουσες καλές πράξεις των αγίων σχηματίζουν ένα απόθεμα από το οποίο μπορούν να επωφεληθούν οι πιο αδύναμοι. Παρακάμπτεται η αρχή της ατομικής κρίσης που ασπάζεται η Ορθόδοξη Εκκλησία, ότι κάθε ψυχή θα κριθεί με βάση τα δικά της και μόνο έργα, και επικρατεί μια πιο «κολεκτιβιστική» αντίληψη. Μάλιστα οι ορθόδοξοι θεολόγοι καταδικάζουν την συγκεκριμένη ιδέα ως νομικίστικη και δίχως έρεισμα στις Γραφές, που συγκαταλέγεται στις κακοδοξίες και πλάνες του παπισμού.

Το «ηθικό πλεονέκτημα της Αριστεράς» είναι ένας τέτοιος θησαυρός καλών και ηρωικών πράξεων που διέπραξαν οι αγωνιστές, ήρωες και μάρτυρες, επώνυμοι και ανώνυμοι, της ελληνικής αλλά και διεθνούς Αριστεράς, από τους πρώτους σοσιαλιστές του 19ου αιώνα έως σήμερα. Αυτό το ηθικό αποταμίευμα, αν και σωρρεύθηκε σε πεπερασμένο ιστορικό διάστημα, είναι θεωρητικά και πρακτικά ανεξάντλητο και ακτινοβολεί πάνω στους υπόλοιπους αριστερούς, ιδίως αυτούς του παρόντος, που η τριβή με την κυβερνητική συγκυρία οδηγεί αναπόφευκτα σε σφάλματα, λιγοψυχίες, παραλείψεις και παραπτώματα. Μια «κοινωνία αγίων» βρίσκεται ανά πάσα στιγμή πίσω τους για να αναπληρώσει τυχόν ελλείμματα συνέπειας και προσωπικής ακεραιότητας.  

Η υπέρτατη αυθεντία, επιφορτισμένη με τη διαχείριση του καταπιστεύματος των αξιομισθιών και τη διανομή των λυσίποινων, δεν είναι φυσικά η Εκκλησία της Ρώμης αλλά...

 η εγχώρια κοινή γνώμη, ο ελληνικός λαός, στην πλειοψηφία του αριστερών και κεντροαριστερών πεποιθήσεων.

Όσοι βιάζονται να εξαγγείλουν την εξάντληση του ηθικού πλεονεκτήματος ή καταφεύγουν σε ρητορικές αντιστροφές του τύπου «ηθικό μειονέκτημα» ίσως δοκιμάσουν δυσάρεστη διάψευση διότι παραγνωρίζουν την οιονεί θεολογική φύση και απειρότητα του.