ΔΙΕΘΝΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗ - ΤΟΥΡΚΙΑ: Φαντασιακός φίλος και καταρρέων σύμμαχος

Toυ SIMON TISDALL / THE GUARDIAN

Η σπασμωδική αντίδραση των ηγετών της Τουρκίας στο πρόσφατο κύμα τρομοκρατικής κτηνωδίας που έπληξε τη χώρα δείχνει πως ο πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και το νέο-ισλαμικό κόμμα του έχουν ξεμείνει από ιδέες για το πώς θα μπορούσαν να ανακόψουν αυτό που μοιάζει ολοένα και περισσότερο με διολίσθηση προς το χάος

Το μεγαλύτερο πρόβλημα για τους Αμερικανούς και Ευρωπαίους συμμάχους της Τουρκίας είναι το πώς να στηρίξουν μια στρατηγικά σημαντική μουσουλμανική δημοκρατία, ένα μέλος του ΝΑΤΟ και υποψήφιο μέλος της ΕΕ που για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα θεωρούταν σημαντικό προπύργιο σταθερότητας σε μια ασταθή περιοχή.  


Η άλλοτε αξιόπιστη Τουρκία δείχνει πλέον να κινδυνεύει με κατάρρευση. Υπό τον Ερντογάν η Τουρκία είναι ένας φαντασιακός φίλος για την Ευρώπη και ένας καταρρέων σύμμαχος για τη Δύση.

Ως αντάλλαγμα για τη συνεργασία του στο θέμα των προσφύγων πολέμου, ο Ερντογάν απαιτεί την κατάργηση της βίζας εισόδου στην ΕΕ για τους Τούρκους, την επιτάχυνση των ενταξιακών συνομιλιών και, από τις Βρυξέλλες, να αγνοήσουν τις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων . Αρκετές ευρωπαϊκές χώρες, κυρίως η Γαλλία και η Κύπρος, εναντιώνονται κατηγορηματικά.

Η «ή μαζί ή εναντίον μου» στάση του Ερντογάν στρέφει ολοένα και περισσότερο την Τουρκία ενάντια στους παλαιούς συμμάχους της. 


Η συμφωνία για τους πρόσφυγες, που σύμφωνα με τον ΟΗΕ και ανθρωπιστικές οργανώσεις ενδέχεται να είναι παράνομη, αποτελεί απλώς το πιο πρόσφατο επίμαχο σημείο. Το περασμένο φθινόπωρο, κατά την επίσκεψή του στις Βρυξέλλες, ο Ερντογάν απείλησε οργισμένα να πλημμυρίσει την Ευρώπη με πρόσφυγες εάν η ΕΕ δεν υποκύψει στις χρηματικές του απαιτήσεις. Συχνά ο ίδιος χλευάζει και επιπλήττει την ΕΕ, την οποία είχε κάποτε χαρακτηρίσει ελιτίστικο, ισλαμοφοβικό χριστιανικό κλαμπ. Παράλληλα απορρίπτει κατηγορηματικά την ευρωπαϊκή κριτική όσον αφορά τον έλεγχο των ΜΜΕ και τις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

Ο Ερντογάν έχει επίσης εκνευρίσει την κυβέρνηση του προέδρου των ΗΠΑ Μπαράκ Ομπάμα όσον αφορά τον καλύτερο δυνατό τρόπο για την καταπολέμηση του ISIS αλλά και εξαιτίας των βομβαρδισμών του κατά των Κούρδων της Συρίας τους οποίους η Ουάσιγκτον θεωρεί χρήσιμους συμμάχους κατά των τζιχαντιστών και του καθεστώτος της Δαμασκού. Σε πρόσφατη συνέντευξή του, ο Ομπάμα περιέγραψε τον Ερντογάν ως αποτυχημένο και απολυταρχικό. Όταν η Τουρκία κατέρριψε το ρωσικό μαχητικό, οι ΗΠΑ θορυβήθηκαν όσο και η Μόσχα, ειδικά όταν ο Ερντογάν ζήτησε τη στήριξη του ΝΑΤΟ.

Στο πρόσωπο του Αχμέτ Νταβούτογλου, του πρωθυπουργού της Τουρκίας, η Δύση βλέπει έναν συνετό συνομιλητή αλλά...

ο Νταβούτογλου, ένας πρώην ακαδημαϊκός που οφείλει την πολιτική του καριέρα στη στήριξη του Ερντογάν, δεν κάνει κουμάντο.  

Κουμάντο στην Τουρκία κάνει ο ευέξαπτος και ανυπάκουος πρόεδρος της χώρας, στα χέρια του οποίου βρίσκεται και το μέλλον της Τουρκίας ως αξιόπιστου εταίρου.