Του ΚΩΣΤΑ ΛΕΟΝΤΑΡΙΔΗ
Υπό το κράτος σοκ και τρόμου την επομένη της 11ης Σεπτεμβρίου 2001,
σχεδόν όλοι συμφώνησαν ότι ο κόσμος δεν θα ήταν πια ο ίδιος.
Υπό το
κράτος σοκ και τρόμου, την επομένη της 13ης Νοεμβρίου αντιληφθήκαμε ότι ο
κόσμος δεν θα είναι πια ο ίδιος.
Επονται αποδείξεις. Πάντα, ύστερα από
αποτρόπαιο γεγονός παγκόσμιας εμβέλειας, ο κόσμος κλυδωνίζεται κι εμείς
μαζί. «Ο χθεσινός κόσμος» του Στέφαν Τσβάιχ ίσως έπρεπε να διδάσκεται
στο λύκειο, ως εγχειρίδιο προνοιακής άθλησης στη μόνη βεβαιότητα: Τίποτα
δεν είναι βέβαιο. Ο Αυστριακός, εβραϊκής καταγωγής, συγγραφέας ήταν από
τους πρώτους διανοούμενους που διείδαν αυτό που θα ακολουθούσε την
άνοδο του Χίτλερ στην εξουσία, μέρες που η φενάκη της σιγουριάς
αποκοίμιζε πλούσιες και φτωχές οντότητες. Ο μεσοπόλεμος ήταν ένα
πειστικό παραμύθι στη βιτρίνα του οποίου διαφημίζονταν γλεντοκόπια,
μόδες, τεχνολογικά επιτεύγματα και πνευματικές αναζητήσεις.
Τον χθεσινό κόσμο του Τσβάιχ ακολούθησε ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος. Ο
Βιεννέζος ήταν από τους τυχερούς καθώς μπορούσε να «διαφεύγει»,
ταξιδεύοντας από χώρα σε χώρα. Το 1942, με το φορτίο αθώου φυγά,
βρίσκεται στη Βραζιλία, εγκλωβισμένος σε βαριά θλίψη. Κοινή συναινέσει
με τη σύζυγό του, έχοντας διαβατήριο τη διολίσθηση της Ευρώπης στη
βαρβαρότητα και το διεθνές αιματοκύλισμα, αυτοκτονούν. Ο επίλογος της
τελευταίας ανοιχτής επιστολής του: «Αποχαιρετάω όλους τους φίλους μου!
Ισως να τους δοθεί η χάρη ν’ αντικρίσουν την αυγή ύστερ’ από την
αβάσταχτη αυτή νύχτα. Εγώ, πάντα ανυπόμονος φεύγω νωρίτερα». Ο ομότεχνός
του Τόμας Μαν δεν τον συγχώρεσε, αφήνοντας να εννοηθεί ότι η εκούσια
εκδημία του Τσβάιχ ήταν πράξη εγωιστικής φυγομαχίας.
Δύο χρόνια αργότερα οι Ιάπωνες βλέποντας ότι συντρίβονται από τις ΗΠΑ στον Ειρηνικό, ρίχνουν στη μάχη τους καμικάζι (kamikaze), τις ανθρώπινες βόμβες. Πιλότοι που έπεφταν στα πλοία του εχθρού για να τα καταστρέψουν, ακυρώνοντας απονηώσεις από αεροπλανοφόρα. Πατριωτισμός στην υψηλότερη τιμή του από τη μια, απόκοσμη αυτοθυσία από την άλλη. Με ίδιο βαθμό τύφλωσης στον σκοπό τους και με πανίσχυρη γόμωση -την πίστη στο δικό τους ύπερθεν- οι τρομοκράτες τζιχαντιστές επανακήρυξαν κατ’ ουσίαν θρησκευτικό πόλεμο και μόνον μυωπικοί αναγνώστες της ιστορίας δεν ανέμεναν λυσσώδη χτυπήματά τους. Το «c’est la guerre» του προέδρου της αιμάσσουσας Γαλλίας Φρανσουά Ολάντ, στο οποίο στοιχίστηκε η Δύση και όχι μόνον, ήταν ένα προσκλητήριο με ξεκάθαρη στόχευση:
Τη διαγραφή από τον
χάρτη του σκιώδους χαλιφάτου. Κι είναι κανόνας σε κάθε πόλεμο να την
πληρώνουν και αθώοι. Απέναντι στη συντριπτική υπεροπλία των
συνασπισμένων αντιπάλων τους, οι πιο τυφλωμένοι των ακραίων
μουσουλμάνων, μπορεί να απασφαλίσουν παντού. Να γίνουν οι ίδιοι χίλια
κομμάτια, να εξαϋλωθούν, πηγαίνοντας στον δικό τους παράδεισο,
στέλνοντας σε άγνωστη κόλαση εχθρούς και απίστους.
Ο χθεσινός μας κόσμος, παραδίδει στον αυριανό το μόνο βέβαιο: τίποτα βέβαιο.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου