ΞΕΧΩΡΙΣΤΟΙ ΑΝΘΡΩΠΟΙ - ΧΑΛΙΝΤ ΑΣΑΝΤ: O αρχαιολόγος που θυσιάστηκε για να σώσει το μυστικό της Παλμύρας

Της ΑΓΓΕΛΙΚΗΣ ΚΩΤΤΗ

Με την ίδια του τη ζωή ως αντίτιμο φύλαξε το μυστικό της Παλμύρας ο Χαλίντ Ασαντ, ο 82χρονος αρχαιολόγος τον οποίο οι τζιχαντιστές αποκεφάλισαν σε μια πλατεία και κατόπιν κρέμασαν το κεφάλι του σε κάποιον ελληνορωμαϊκό κίονα.

Εναν μήνα αιχμάλωτος του Ισλαμικού Κράτους, ανακρινόταν συνέχεια για το πού έχουν μεταφερθεί οι αρχαίοι θησαυροί και τα αγάλματα της πόλης, αλλά δεν απαντούσε. 

Το πιθανότερο είναι να βρίσκονται έξω από τη ζώνη επιρροής του χαλιφάτου. Ομως εκείνος δεν μίλησε, φοβούμενος ίσως πως κάποια μέρα η εξουσία του θα φτάσει και έως εκεί όπου φυλάσσονται.

Ηταν θέμα χρόνου να συμβεί κάτι τέτοιο, καθώς οι φανατικοί ισλαμιστές καταστρέφουν ή κλέβουν τις αρχαιότητες, τις οποίες θεωρούν ειδωλολατρικές. Αυτό βεβαίως δεν τους εμποδίζει να τις μοσχοπουλάνε παράνομα στις διεθνείς αγορές.

«Πώς μπορεί να φανταστεί κανείς πως ένας τέτοιος επιστήμονας που έδωσε τόσο αξιομνημόνευτες υπηρεσίες στον χώρο και στην Ιστορία θα αποκεφαλιζόταν και το πτώμα του θα κρέμεται ακόμα από έναν από τους αρχαίους κίονες στο κέντρο μιας πλατείας της Παλμύρας», είπε ο Αμπντέλ Καρίμ, διευθυντής αρχαιοτήτων της Συρίας.

Ο Χαλίντ Ασαντ είχε ασχοληθεί στο μεγαλύτερο μέρος της ζωής του με την προστασία της Παλμύρας, μιας σπουδαίας αρχαίας πόλης η οποία άνθησε καθώς βρισκόταν επάνω σε εμπορικούς δρόμους της αρχαιότητας. Εκεί είχε γεννηθεί, το 1934, και υπήρξε διευθυντής αρχαιοτήτων της από το 1963 μέχρι και το 2003 οπότε και συνταξιοδοτήθηκε. Κατά τη διάρκεια της καριέρας του ασχολήθηκε με τα προγράμματα αναστήλωσης και ανάδειξης της πόλης που είχαν εκπονηθεί σε συνεργασία με την ΟΥΝΕΣΚΟ και την Ευρωπαϊκή Ενωση.

Είχε διενεργήσει ανασκαφές στην πόλη και είχε ανακαλύψει ένα μεγάλο τμήμα του οδικού δικτύου της, όπως και τάφους, διάσπαρτους μέσα στα ερείπια, οι οποίοι ανήκαν σε διάφορες εποχές, μέχρι και τα βυζαντινά χρόνια. Ηταν γνωστός για αρκετές επιστημονικές μελέτες που είχαν εκδοθεί σε διεθνή αρχαιολογικά έντυπα για την Παλμύρα, η οποία άνθησε πριν από 2.000 χρόνια ως σημαντικό εμπορικό κέντρο στον Δρόμο του Μεταξιού. Εγραψε περισσότερα από 20 βιβλία γι' αυτήν τη μυθική πόλη.

Γνώριζε αραμαϊκά και μετέφραζε ο ίδιος τις επιγραφές που ανακάλυπτε.

Είχε επίσης: 

Συνεργαστεί τις τελευταίες δεκαετίες με αρχαιολογικές αποστολές από τις ΗΠΑ, τη Γαλλία, τη Γερμανία και την Ελβετία σε αρχαιολογικές ανασκαφές και έρευνα στον χώρο της Παλμύρας, με τους ρωμαϊκούς τάφους και έναν ναό του θεού Μπελ, η οποία έχει αναγορευτεί από τον διεθνή οργανισμό UNESCO σε μνημείο πολιτιστικής κληρονομιάς.

Πριν από την κατάληψη της πόλης από το ΙΚ, Σύροι αξιωματούχοι είπαν ότι είχαν μεταφέρει εκατοντάδες αρχαίων αγαλμάτων σε ασφαλείς κρυψώνες από φόβο ότι θα καταστραφούν από τους ισλαμιστές.

Τον Ιούνιο, το ΙΚ ανατίναξε δύο αρχαία ιερά στην Παλμύρα τα οποία δεν ανήκαν στα οικοδομήματα της ρωμαϊκής εποχής, αλλά ήταν ιερά του πρώιμου Ισλάμ. Ομως οι ισλαμιστές τα θεώρησαν ειδωλολατρικά και ιερόσυλα.«Η Ελλάδα καταδικάζει τέτοιου είδους ενέργειες και στέκει πάντα στο πλευρό των κρατών που καλούνται να προστατεύσουν την πολιτιστική τους κληρονομιά σε περιόδους κρίσης, κινούμενη πάντοτε στο πλαίσιο του Διεθνούς Δικαίου» αναφέρεται σε ανακοίνωση του υπουργείου Πολιτισμού. «Παράλληλα η χώρα μας πρωτοστατεί στη δημιουργία ενός Διεθνούς Συνασπισμού με στόχο την πάταξη της παράνομης διακίνησης πολιτιστικών αγαθών και τον επαναπατρισμό τους στις χώρες προέλευσής τους.

Η καταστροφή της πολιτιστικής κληρονομιάς αποτελεί μείζον ηθικό ζήτημα για το ελληνικό Υπουργείο Πολιτισμού, και η Ελλάδα στρατεύεται με συνέπεια στον αγώνα για τη διατήρηση του παγκόσμιου πολιτισμού».