Του ΗΛΙΑ ΜΑΓΚΛΙΝΗ
Οι κρίσιμες ημέρες και ώρες που περνάει η
χώρα έχουν πίσω τους μια μοιραία ημερομηνία και χρονολογία: 18 Οκτωβρίου
1981.
Η θριαμβευτική νίκη του ΠΑΣΟΚ σε εκείνες τις εκλογές, αναπόφευκτη και αναγκαία από πολλές πλευρές, καλλιέργησε σε τεράστιο βαθμό μια ήδη υφέρπουσα νοοτροπία στην ελληνική κοινωνία.
Τα «κακομαθημένα παιδιά της Ιστορίας», κατά τον Ζαμπέλιο (και πολύ πιο πρόσφατα κατά τον Κώστα Κωστή), βρήκαν το 1981 τον ιδανικό μηχανισμό για να καταβυθιστούν ακόμα περισσότερο στην κακομάθεια, την κακοδιαχείριση, την αποθέωση των δικαιωμάτων και την κατακρήμνιση κάθε έννοιας υποχρέωσης.
Το ζήτημα βέβαια εδώ δεν είναι να βρούμε τον ένοχο, αλλά να κατανοήσουμε τους ίδιους τους εαυτούς μας.
Είπαμε: η νίκη εκείνη του ΠΑΣΟΚ του Ανδρέα Παπανδρέου ήταν και αναπόφευκτη και αναγκαία.
Επέτρεψε σε μεγάλη μερίδα του πληθυσμού, που έως τότε βρισκόταν στο περιθώριο, να πρωταγωνιστήσει, αποκατέστησε αδικίες δεκαετιών, εκσυγχρόνισε ήθη και αντιλήψεις, δημιούργησε ευκαιρίες, έδωσε φωνή σε κόσμο που αισθανόταν –και ήταν– παραγκωνισμένος. Το σύστημα της τότε ελληνικής Δεξιάς αδυνατούσε να ακολουθήσει τα πράγματα, έπρεπε να παραμερίσει – και παραμέρισε για μεγάλο χρονικό διάστημα.
Στην ουσία, το ΠΑΣΟΚ «άλωσε» το κράτος και όταν επανήλθε αργότερα στην εξουσία η Δεξιά, είτε δεν μπόρεσε να την κρατήσει (η μικρή, φιλελεύθερη και ελάχιστα δεξιά, με την ελληνική, κρατιστική έννοια, παρένθεση του Κώστα Μητσοτάκη) είτε συνέχισε την πασοκική νοοτροπία που διαχύθηκε σαν επιθετικός καρκίνος σε όλα τα επίπεδα της κοινωνίας (κυβέρνηση Κώστα Καραμανλή). Οσο για την άλλη, παράδοξη παρένθεση, της κυβέρνησης Σημίτη, όσο υπήρχαν χρήματα να ρέουν, αφέθηκε ήσυχη – ώσπου τόλμησε να πειράξει το ασφαλιστικό...
Δεν θα δαιμονοποιήσουμε μια ημερομηνία, μια εποχή ή ένα ολόκληρο κίνημα.
Ας πούμε απλώς ότι η άνοδος και παντοδυναμία του ΠΑΣΟΚ στην εξουσία συνέπεσε με το ξεκίνημα της πορείας της χώρας στην τότε Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα και μετέπειτα Ευρωπαϊκή Ενωση. Με απλά λόγια, το ΠΑΣΟΚ ήρθε στην εξουσία μαζί με τα χρήματα από την Ευρώπη. Εκεί, χάθηκε μια τεράστια, μοναδική, ιστορική ευκαιρία για τη χώρα. Διότι τα χρήματα αυτά, οι κυβερνήσεις του Ανδρέα Παπανδρέου ούτε που διανοήθηκαν να τα διανείμουν σε παραγωγή, ανάπτυξη και επενδύσεις.
Με τα έτοιμα, και ξένα, εκείνα χρήματα πληρώθηκαν μισθοί και συντάξεις του Δημοσίου, έγιναν αυξήσεις και προστέθηκαν και άλλοι δημόσιοι οργανισμοί, περιττοί και άχρηστοι πολλές φορές, για να εξασφαλιστούν ακόμα περισσότερες δεξαμενές ψηφοφόρων.
Με τα έτοιμα, και ξένα, χρήματα βολεύτηκαν αγρότες χωρίς να χρειάζεται να εργάζονται όπως εργάζονταν.
Οι τότε κυβερνήσεις κατέστησαν σαφές σε γενιές της ελληνικής κοινωνίας ότι δεν χρειάζεται να δουλεύεις σκληρά για να αμείβεσαι καλά.
Στην πραγματικότητα, τα χρήματα, τα προνόμια, οι απολαβές που χάθηκαν από το 2009 και μετά ήταν χρήματα που εν πολλοίς δεν μας ανήκαν ποτέ. Βεβαίως, η μέγιστη αδικία εδώ είναι ότι, κυρίως στον μαρτυρικό ιδιωτικό τομέα, έχασαν και άνθρωποι που κέρδισαν χρήματα με τον ιδρώτα και τη δημιουργικότητά τους. Και σε αυτή την αδικία συνέβαλαν τα μέγιστα οι λεγόμενες μνημονιακές κυβερνήσεις ΠΑΣΟΚ-Ν.Δ. για να μην πειράξουν το αγαπημένο τους Δημόσιο...
Οσο κι αν κατεβαίνουμε στους δρόμους, όσο κι αν βρίζουμε τους Ευρωπαίους, η σκληρή αυτή πραγματικότητα θα βρίσκεται πάντοτε μπροστά μας. Και ο ΣΥΡΙΖΑ θεμελίωσε τη ρητορική του πάνω σε αυτά τα αφηγήματα:
Οτι η επιστροφή σε εκείνη τη συνθήκη είναι ακόμη δυνατή.
Ας χτυπηθούμε όσο θέλουμε, ζήσαμε ένα ψέμα απ’ το οποίο δεν θα μας σώσει από μόνο του το ευρώ – η δε δραχμή της απομόνωσης θα μας σπρώξει ακόμη περισσότερο στον γκρεμό.
Η θριαμβευτική νίκη του ΠΑΣΟΚ σε εκείνες τις εκλογές, αναπόφευκτη και αναγκαία από πολλές πλευρές, καλλιέργησε σε τεράστιο βαθμό μια ήδη υφέρπουσα νοοτροπία στην ελληνική κοινωνία.
Τα «κακομαθημένα παιδιά της Ιστορίας», κατά τον Ζαμπέλιο (και πολύ πιο πρόσφατα κατά τον Κώστα Κωστή), βρήκαν το 1981 τον ιδανικό μηχανισμό για να καταβυθιστούν ακόμα περισσότερο στην κακομάθεια, την κακοδιαχείριση, την αποθέωση των δικαιωμάτων και την κατακρήμνιση κάθε έννοιας υποχρέωσης.
Το ζήτημα βέβαια εδώ δεν είναι να βρούμε τον ένοχο, αλλά να κατανοήσουμε τους ίδιους τους εαυτούς μας.
Είπαμε: η νίκη εκείνη του ΠΑΣΟΚ του Ανδρέα Παπανδρέου ήταν και αναπόφευκτη και αναγκαία.
Επέτρεψε σε μεγάλη μερίδα του πληθυσμού, που έως τότε βρισκόταν στο περιθώριο, να πρωταγωνιστήσει, αποκατέστησε αδικίες δεκαετιών, εκσυγχρόνισε ήθη και αντιλήψεις, δημιούργησε ευκαιρίες, έδωσε φωνή σε κόσμο που αισθανόταν –και ήταν– παραγκωνισμένος. Το σύστημα της τότε ελληνικής Δεξιάς αδυνατούσε να ακολουθήσει τα πράγματα, έπρεπε να παραμερίσει – και παραμέρισε για μεγάλο χρονικό διάστημα.
Στην ουσία, το ΠΑΣΟΚ «άλωσε» το κράτος και όταν επανήλθε αργότερα στην εξουσία η Δεξιά, είτε δεν μπόρεσε να την κρατήσει (η μικρή, φιλελεύθερη και ελάχιστα δεξιά, με την ελληνική, κρατιστική έννοια, παρένθεση του Κώστα Μητσοτάκη) είτε συνέχισε την πασοκική νοοτροπία που διαχύθηκε σαν επιθετικός καρκίνος σε όλα τα επίπεδα της κοινωνίας (κυβέρνηση Κώστα Καραμανλή). Οσο για την άλλη, παράδοξη παρένθεση, της κυβέρνησης Σημίτη, όσο υπήρχαν χρήματα να ρέουν, αφέθηκε ήσυχη – ώσπου τόλμησε να πειράξει το ασφαλιστικό...
Δεν θα δαιμονοποιήσουμε μια ημερομηνία, μια εποχή ή ένα ολόκληρο κίνημα.
Ας πούμε απλώς ότι η άνοδος και παντοδυναμία του ΠΑΣΟΚ στην εξουσία συνέπεσε με το ξεκίνημα της πορείας της χώρας στην τότε Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα και μετέπειτα Ευρωπαϊκή Ενωση. Με απλά λόγια, το ΠΑΣΟΚ ήρθε στην εξουσία μαζί με τα χρήματα από την Ευρώπη. Εκεί, χάθηκε μια τεράστια, μοναδική, ιστορική ευκαιρία για τη χώρα. Διότι τα χρήματα αυτά, οι κυβερνήσεις του Ανδρέα Παπανδρέου ούτε που διανοήθηκαν να τα διανείμουν σε παραγωγή, ανάπτυξη και επενδύσεις.
Με τα έτοιμα, και ξένα, εκείνα χρήματα πληρώθηκαν μισθοί και συντάξεις του Δημοσίου, έγιναν αυξήσεις και προστέθηκαν και άλλοι δημόσιοι οργανισμοί, περιττοί και άχρηστοι πολλές φορές, για να εξασφαλιστούν ακόμα περισσότερες δεξαμενές ψηφοφόρων.
Με τα έτοιμα, και ξένα, χρήματα βολεύτηκαν αγρότες χωρίς να χρειάζεται να εργάζονται όπως εργάζονταν.
Οι τότε κυβερνήσεις κατέστησαν σαφές σε γενιές της ελληνικής κοινωνίας ότι δεν χρειάζεται να δουλεύεις σκληρά για να αμείβεσαι καλά.
Στην πραγματικότητα, τα χρήματα, τα προνόμια, οι απολαβές που χάθηκαν από το 2009 και μετά ήταν χρήματα που εν πολλοίς δεν μας ανήκαν ποτέ. Βεβαίως, η μέγιστη αδικία εδώ είναι ότι, κυρίως στον μαρτυρικό ιδιωτικό τομέα, έχασαν και άνθρωποι που κέρδισαν χρήματα με τον ιδρώτα και τη δημιουργικότητά τους. Και σε αυτή την αδικία συνέβαλαν τα μέγιστα οι λεγόμενες μνημονιακές κυβερνήσεις ΠΑΣΟΚ-Ν.Δ. για να μην πειράξουν το αγαπημένο τους Δημόσιο...
Οσο κι αν κατεβαίνουμε στους δρόμους, όσο κι αν βρίζουμε τους Ευρωπαίους, η σκληρή αυτή πραγματικότητα θα βρίσκεται πάντοτε μπροστά μας. Και ο ΣΥΡΙΖΑ θεμελίωσε τη ρητορική του πάνω σε αυτά τα αφηγήματα:
Οτι η επιστροφή σε εκείνη τη συνθήκη είναι ακόμη δυνατή.
Ας χτυπηθούμε όσο θέλουμε, ζήσαμε ένα ψέμα απ’ το οποίο δεν θα μας σώσει από μόνο του το ευρώ – η δε δραχμή της απομόνωσης θα μας σπρώξει ακόμη περισσότερο στον γκρεμό.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου