Το μακροχρόνιο οικονομικό δράμα της Ελλάδας κορυφώνεται.
Οι ανταλλαγές της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ με τους δανειστές φτάνουν
αναγκαστικά σε ένα τέλος, το οποίο έρχεται τον Ιούνιο.
Ο χρόνος και τα χρήματα εξαντλούνται και μόνο αν συγκεντρωθούν και οι
δύο πλευρές θα έρθει μια συμφωνία. Αλλιώς, η Ελλάδα θα αναγκαστεί να
αθετήσει τις υποχρεώσεις της, να επιβάλει έλεγχο κεφαλαίων, να παγώσει
τις καταθέσεις και να βγει εκτός ευρώ. Ο Τσίπρας είναι υπό πίεση, καθώς
έχει να πληρώσει το ΔΝΤ στις 5 Ιουνίου. Και φυσικά, ακολουθούν άλλες δύο
δόσεις προς το ΔΝΤ και τα πάρα πολλά χρήματα προς την ΕΚΤ για τα
ελληνικά ομόλογα που έχει στη διάθεσή της
Μέχρι τώρα, η κυβέρνηση έχει καταφέρει να πληρώνει μισθούς
και συντάξεις και ταυτόχρονα να εκπληρώνει τις υποχρεώσεις της προς τους
δανειστές. Αλλά για να το κάνει αυτό έχει υποχρεωθεί να κάνει μια σειρά
από όλο και πιο απελπιστικούς ελιγμούς, όπως το να παίρνει τα
αποθεματικά από φορείς, δήμους και δημόσιους οργανισμούς. Οι
καθυστερήσεις, στο μεταξύ, συσσωρεύονται, καθώς οι επιχειρήσεις που
κάνουν δουλειές με το Δημόσιο δεν έχουν πληρωθεί και οι εξαγωγείς
περιμένουν μάταια τις επιστροφές του ΦΠΑ.
Αυτές οι τακτικές μπορούν να αναπτυχθούν για περιορισμένο χρονικό
διάστημα. Επίσης, είναι αντιπαραγωγικές, δεδομένου ότι βλάπτουν τον
ιδιωτικό τομέα και, συνεπώς, πιέζουν τα φορολογικά έσοδα. Η Ελλάδα έχει
πέσει σε ύφεση και έχει ματαιωθεί η πορεία της ανάκαμψης που είχε
δρομολογηθεί τους πρώτους εννέα μήνες του 2014. Η οικονομία της έχει
συρρικνωθεί κατά 0,4% το τελευταίο 3μηνο του 2104 και επιπλέον 0,2% το
πρώτο τρίμηνο του 2015. Η Κομισιόν προβλέπει για τον Μάιο ότι η
οικονομία της χώρας θα αυξηθεί κατά μόλις 0,5% μέσα στο 2015, ενώ το
Νοέμβριο είχε πρόβλεψη για 2,9%. Η βελτίωση του οικονομικού κλίματος του
προηγούμενου διαστήματος βυθίστηκε ξανά την άνοιξη, γεγονός που
υποδηλώνει το ότι βαθαίνει η ύφεση.
Η
διαρκώς αυξανόμενη πίεση προς την Ελλάδα προκαλεί την κυβέρνηση να
διαπραγματευτεί ουσιαστικά μετά από μήνες καθυστερήσεων στις συνομιλίες.
Η απόφαση, στα τέλη Απριλίου, να μπει σε δεύτερη μοίρα ο Γιάνης
Βαρουφάκης, ο οποίος είχε αποξενώσει τους συναδέλφους υπουργούς
Οικονομικών της Ευρωζώνης, μέσω της συγκρουσιακής προσέγγισης του,
βοήθησε. Ο κ. Τσίπρας, ο οποίος -πλέον- ασχολείται σε μεγάλο βαθμό με τη
διαδικασία και εμφανίζει ένα πιο συμφιλιωτικό τόνο, προσπαθεί να
συσπειρώσει το κόμμα του και να επιμείνει στις κόκκινες γραμμές του.
Ακόμη όμως και οι πιστωτές της Ελλάδας είναι
διχασμένοι ως προς το Grexit. Και παρότι πολλοί θεωρούν διαχειρίσιμη την
έξοδο της Ελλάδας, το ενδεχόμενο πλήγμα στην ευρωζώνη σίγουρα ανησυχεί
πολλούς. Εξακολουθεί να υπάρχει δυσκολία στον συμβιβασμό,
αν και πλέον οι γενικές γραμμές αρχίζουν να έρχονται στο προσκήνιο. Η
δεινή κατάσταση της ελληνικής οικονομίας οδηγεί στο συμπέρασμα πως ο
στόχος για πρωτογενές πλεόνασμα στο 3% δεν είναι εφικτός – πόσο μάλλον
τα μελλοντικά πλεονάσματα της τάξης του 4%. Η Αθήνα, από τη μεριά της,
έχει αποδεχθεί την ανάγκη να απλοποιήσει το σύστημα του ΦΠΑ, κάτι που θα
μπορούσε να αποφέρει έσοδα έως και 1% του ΑΕΠ. Αυτό θα βοηθήσει να
αντισταθμιστούν οι ζημιές από την ύφεση.
Η κυβέρνηση έχει πιο ήπια ρητορική απέναντι στις ιδιωτικοποιήσεις,
προχωρεί στην πώληση του ΟΛΠ, αλλά θα πρέπει να προχωρήσει και σε άλλες
για να βρει έσοδα. Ακόμη και οι "κόκκινες γραμμές" του Τσίπρα –για μη
περαιτέρω μειώσεις σε μισθούς και συντάξεις- μπορούν να μουτζουρωθούν,
καθώς μπορούν να γίνουν μειώσεις με έμμεσο τρόπο, όπως η μείωση των
πρόωρων συνταξιοδοτήσεων
Μια
συμφωνία εξακολουθεί να εμφανίζεται ως η πιο πιθανή έκβαση, με τόσα
πολλά που έχουν να χάσουν οι δύο πλευρές και τόσα πολλά να κερδίσουν.
Μια συμφωνία δεν θα ξεκλειδώσει αμέσως νέο χρήμα, καθώς θα πρέπει να
εγκριθεί από τα κοινοβούλια των πιστωτριών χωρών και ειδικά από το
γερμανικό. Θα επιτρέψει, όμως, στην ΕΚΤ να συμβάλει στην αντιμετώπιση
της άμεσης κρίσης ρευστότητας, αυξάνοντας προσωρινά το όριο των εντόκων
γραμματίων που μπορεί να εκδίδει η ελληνική κυβέρνηση. Αυτό, όμως, θα
προετοιμάσει το έδαφος για το επόμενο επεισόδιο του ελληνικού δράματος:
τη διαπραγμάτευση για μια νέα συμφωνία και ένα τρίτο πακέτο διάσωσης.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου