ΤΟΥΡΚΙΑ: Η αστάθεια στη γείτονα χώρα και η Ελλάδα

Του ΚΩΣΤΑ ΙΟΡΔΑΝΙΔΗ

Επειδή η εσωτερική κακοφωνία πλεονάζει και πλήρης σύγχυση κυριαρχεί σε κάθε επίπεδο της οικονομικής και πολιτικής ζωής· επειδή γεωγραφικώς η χώρα δεν βρίσκεται στο ασφαλές περιβάλλον της μεσο-Ευρώπης· και επειδή διαταράξεις σοβαρές συμβαίνουν στην Τουρκία, ίσως δεν θα ήταν άσκοπο να επισημανθεί ότι υπάρχουν και άλλα θέματα πέραν της Ευρωζώνης και της οικονομίας.
Η στήλη αυτή κατ’ επανάληψιν έχει επισημάνει ότι στη διάρκεια των τελευταίων τεσσάρων δεκαετιών επήλθε σταδιακώς μια φινλανδοποίηση της Ελλάδος έναντι της Τουρκίας στην περιοχή του Αιγαίου.  

Το αποτέλεσμα είναι ότι εκ των πραγμάτων, και παρά τις διεθνείς συμβάσεις και τα διεθνώς ισχύοντα, υπάρχει αναστολή ασκήσεως κάποιων ελληνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων.
Αλλά και αυτή η μη αποδεκτή –από κάθε άποψη– σχέση των Αθηνών με την Αγκυρα, που τυπικώς χαρακτηρίζεται ως μια μακρά περίοδος ελεγχομένης εντάσεως, εξαρτάται από την εσωτερική σταθερότητα της Τουρκίας.
Ετσι, παρά το γεγονός ότι τα τελευταία χρόνια οι σχέσεις της Δύσεως με το μετακεμαλικό καθεστώς του κ. Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν επιδεινώθηκαν ενίοτε σε επικίνδυνο βαθμό, οι ελληνοτουρκικές σχέσεις παρέμειναν εν πολλοίς σταθερές. Η προκλητική είσοδος του ερευνητικού σκάφους «Μπαρμπαρός» στην αποκλειστική οικονομική ζώνη (ΑΟΖ) της Κυπριακής Δημοκρατίας δημιούργησε ένταση. Αλλά και αυτό το γεγονός θα μπορούσε να συνδεθεί με την πρωτοβουλία του τέως πρωθυπουργού Αντώνη Σαμαρά να έχει τριμερείς συνομιλίες στο Κάιρο με τους ηγέτες της Αιγύπτου και της Κύπρου για θέματα της ΑΟΖ.
Εξόχως προκλητική, κατά παράβαση κάθε αντιλήψεως δικαίου, είναι και η συζήτηση στην τουρκική Εθνοσυνέλευση την περασμένη εβδομάδα, που αμφισβητεί την ελληνική κυριαρχία σε δεκαέξι ελληνικά νησιά και βραχονησίδες, λίγες εβδομάδες πριν από την επανέναρξη των συνομιλιών περί των Μέτρων Οικοδομήσεως Εμπιστοσύνης.
Εκνομες απαιτήσεις της μορφής αυτής προεβλήθησαν από την Αγκυρα και στο παρελθόν και, ως εκ τούτου, οδηγηθήκαμε σε αυτό που ανωτέρω χαρακτηρίσθηκε «φινλανδοποίηση» της Ελλάδος. Αλλά στη φάση αυτή ο κ. Ερντογάν βρίσκεται ενώπιον προκλήσεων εσωτερικών πολύ ισχυροτέρων από οποιαδήποτε άλλη φορά.
Οι διαδηλώσεις στο πάρκο Γκεζί κατά το παρελθόν, η δολοφονία του εισαγγελέα Σελίμ Κιράζ από τους τρομοκράτες απαγωγείς του αποτελούν ενδείξεις απωλείας του ελέγχου. Η απόφαση του Κούρδου ηγέτη Αμπντουλάχ Οτσαλάν για αυτόνομη κάθοδο του κόμματος HDP (Δημοκρατικό Κόμμα των Λαών) στις εκλογές του Ιουνίου δημιουργεί νέες περιπλοκές, σε συνδυασμό με δραστηριοποίηση των Κούρδων στις γειτονικές χώρες.
Η παρουσία ενός πανίσχυρου ηγέτη στην Τουρκία δημιουργεί προβλήματα σε μια Ελλάδα χρεοκοπημένη. Αλλά ένας αποδυναμωμένος Ερντογάν είναι ενδεχομένως μία πιο ανεπιθύμητη εξέλιξη. 

Το μέτωπο με την Τουρκία πρέπει να σταθεροποιηθεί οπωσδήποτε και ο διάλογος δεν είναι ανάγκη να αφορά μόνο τη λύση των χρονιζόντων προβλημάτων. Υπάρχει και ο τομέας της οικονομικής συνεργασίας.