ΔΙΕΘΝΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗ και ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΜΠΑΝΑΝΙΑ: Ποιες δυσκολίες εγκυμονεί η τετράμηνη παράταση

Toυ ΒΑΣΙΛΗ ΖΗΡΑ

Ακόμη και αν η διαπραγμάτευση με τους πιστωτές καταλήξει σε συμφωνία, τα δύσκολα για την κυβέρνηση έρχονται, καθώς όσο ευνοϊκή κι αν είναι η τελική απόφαση, θα χρειαστεί να προχωρήσει στη λήψη δημοσιονομικών μέτρων, να ακυρώσει εξαγγελίες και να εφαρμόσει δράσεις του υφιστάμενου Μνημονίου, ενώ την ίδια ώρα θα διαπραγματεύεται το επόμενο πρόγραμμα και την αναδιάρθρωση του χρέους. 

Η επίτευξη δημοσιονομικών στόχων (χαμηλότερων από αυτούς που είχε το Μνημόνιο) και η υλοποίηση μεταρρυθμίσεων θα είναι προαπαιτούμενα για την καταβολή δόσεων στη διάρκεια της παράτασης.
• Δημοσιονομικά:

Το οικονομικό επιτελείο θα υποχρεωθεί να λάβει δημοσιονομικά μέτρα ακόμη και αν οι εταίροι δεχθούν την πρόταση της Αθήνας να αναθεωρηθεί ο στόχος για το πρωτογενές πλεόνασμα φέτος από το 3% του ΑΕΠ στο 1,5%. Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, από τα στοιχεία που έχουν στη διάθεσή τους οι αρμόδιοι υπηρεσιακοί παράγοντες του Γενικού Λογιστηρίου υπολογίζουν ότι το έλλειμμα της γενικής κυβέρνησης του 2014 θα κλείσει τελικά στο 0,6% του ΑΕΠ έναντι αρχικού στόχου του προϋπολογισμού 2,5% και αναθεωρημένου 1,5%. Η σημαντική απόκλιση από τον στόχο οφείλεται στην υστέρηση των φορολογικών εσόδων και των εσόδων φορέων της γενικής κυβέρνησης (δήμων και ασφαλιστικών ταμείων). Σύμφωνα με τους υπολογισμούς του Γενικού Λογιστηρίου, μόνο εξαιτίας της απόκλισης από τον στόχο του 2014 (carry over), χωρίς τη λήψη μέτρων, το πρωτογενές πλεόνασμα δεν θα ξεπεράσει το 1% του ΑΕΠ. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι απαιτούνται μέτρα τουλάχιστον 900 εκατ. ευρώ για να φτάσει το πρωτογενές πλεόνασμα στο 1,5% του ΑΕΠ.
Η κυβέρνηση ενδεχομένως θα πρέπει να βρει περισσότερα μέτρα από 900 εκατ. ευρώ, καθώς η εκτίμηση του Γενικού Λογιστηρίου βασίζεται σε υποθέσεις που μάλλον είναι αισιόδοξες, όπως για παράδειγμα ότι ο ρυθμός ανάπτυξης θα είναι 2,9%. Η πολύμηνη αβεβαιότητα έχει ήδη φρενάρει την οικονομική δραστηριότητα και η πεποίθηση στην τρόικα είναι πως ένας ρυθμός ανάπτυξης της τάξεως του 1% - 1,5% είναι μάλλον ρεαλιστικότερη εκτίμηση πλέον.
Επίσης, το ΓΛΚ δεν έλαβε υπόψη του τις επιπτώσεις από τα μέτρα με δημοσιονομικό κόστος που έχουν εξαγγείλει ήδη οι υπουργοί, όπως η ρύθμιση οφειλών στο Δημόσιο και στα ασφαλιστικά ταμεία, η επαναφορά της 13ης σύνταξης για συνταξιούχους με μηνιαίο εισόδημα έως 700 ευρώ ή το «πάγωμα» των μειώσεων των επικουρικών συντάξεων λόγω της μη εφαρμογής της ρήτρας μηδενικού ελλείμματος. Δεδομένων των δεσμεύσεων που έχει αναλάβει η κυβέρνηση έναντι των πιστωτών, εάν επιμείνει στην εφαρμογή αυτών ή και άλλων μέτρων, το δημοσιονομικό κόστος θα υπολογιστεί σε συνεργασία με την τρόικα και θα πρέπει να ληφθούν ισοδύναμα.
• Μεταρρυθμίσεις: 

Οι εταίροι και πιστωτές ζητούν να δεσμευθεί η κυβέρνηση σε συγκεκριμένη μεταρρυθμιστική ατζέντα, όπως επίσης και να μην αναιρέσει άλλες διαρθρωτικές αλλαγές που είχαν γίνει το προηγούμενο διάστημα. Αυτό το τελευταίο θα είναι ίσως το πιο δύσκολο πολιτικά για την κυβέρνηση. Το «πάγωμα» των ιδιωτικοποιήσεων, οι αλλαγές στα εργασιακά και η επαναφορά του κατώτατου μισθού στα προ κρίσης επίπεδα, η επαναπρόσληψη των απολυμένων δημοσίων υπαλλήλων θα είναι θέματα που η κυβέρνηση θα πρέπει να ξαναδεί σε συνεργασία με την τρόικα στη διάρκεια των επόμενων ημερών. Ευκολότερο θα είναι το έργο της κυβέρνησης σε θέματα αντιμετώπισης της φοροδιαφυγής και της διαφθοράς, δεδομένου ότι σε αυτά τα σημεία υπάρχει, επί της αρχής τουλάχιστον, σύμπτωση απόψεων με τους πιστωτές.

• Νέο πρόγραμμα: 

Η παράταση που δόθηκε είναι 4μηνη και όχι 6μηνη. Αυτό σημαίνει ότι η κυβέρνηση θα διαπραγματευθεί για το νέο πρόγραμμα και ένα νέο δάνειο, υπό την πίεση ότι θα χρειάζεται τις δόσεις για να πληρώσει τα ομόλογα που λήγουν τον Ιούλιο και τον Αύγουστο, συνολικού ύψους 6,7 δισ. ευρώ.