ΔΙΕΘΝΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗ: Να τι συνέβη μεταξύ ΗΠΑ και Κούβας

Tης Natalie Kitroeff / Bloomberg

Με παράλληλες ανακοινώσεις από την Ουάσινγκτον και την Αβάνα, οι ΗΠΑ και η Κούβα γνωστοποίησαν την Τετάρτη τα σχέδιά τους να αποκαταστήσουν τις διπλωματικές τους σχέσεις –μια ιστορική στροφή που σηματοδοτείται από την ίδρυση αμερικανικής πρεσβείας στην Αβάνα και τη χαλάρωση των εμπορικών και ταξιδιωτικών περιορισμών μεταξύ των δύο χωρών.

«Στην πιο σημαντική αλλαγή πολιτικής εδώ και πάνω από 50 χρόνια, δίνουμε τέλος σε μια παρωχημένη προσέγγιση που διήρκεσε δεκαετίες και απέτυχε να προωθήσει τα συμφέροντά μας», δήλωσε ο Πρόεδρος Obama στην ομιλία του. «Ούτε οι Αμερικάνοι, ούτε οι Κουβανοί κερδίζουν από μια άκαμπτη πολιτική που έχει τις ρίζες της σε γεγονότα που έλαβαν χώρα προτού γεννηθούμε οι περισσότεροι από εμάς».

Η ανακοίνωση θα φέρει μια πληθώρα αλλαγών για τους Αμερικανούς που θέλουν να επισκεφθούν την Κούβα ή να δραστηριοποιηθούν επιχειρηματικά εκεί και έναν ακόμη μεγαλύτερο μετασχηματισμό για τους Κουβανούς που ζουν στο νησί.  

Ακολουθούν ορισμένα πράγματα που θα πρέπει να γνωρίζετε:

Γιατί συνέβη τώρα;

Προτού αναλάβει την προεδρία, ο Obama είχε πει ότι ήθελε να επανεξετάσει τις παγωμένες σχέσεις με την Κούβα, αλλά μια σειρά κρίσιμων ζητημάτων στάθηκαν εμπόδιο στη διπλωματική αυτή επανάσταση -το πιο σημαντικό: ένας Αμερικανός πολίτης και ένας Αμερικανός πράκτορας που ήταν κρατούμενοι επί κουβανικού εδάφους. Τα εμπόδια αυτά δεν υπάρχουν πια. Ο Alan Gross, ένας Αμερικανός εργολάβος ο οποίος πέρασε πέντε χρόνια σε φυλακή της Κούβας έχοντας καταδικαστεί για εισαγωγές εξοπλισμού διαδικτύου που ένα δικαστήριο της Κούβας αποφάνθηκε ότι σχεδιάστηκαν για να «διαλύσουν την επανάσταση» απελευθερώθηκε την Τετάρτη για ανθρωπιστικούς λόγους. Αφέθηκε επίσης ελεύθερος, έπειτα από δύο δεκαετίες στη φυλακή, ένας πράκτορας των μυστικών υπηρεσιών των ΗΠΑ που συνέβαλε στον εντοπισμό ενός δικτύου Κουβανών που τελικά καταδικάστηκαν για κατασκοπεία. Σε αντάλλαγμα, οι Αμερικανοί αξιωματούχοι άφησαν ελεύθερα τρία από τα πέντε μέλη του δικτύου που ήταν ακόμη φυλακισμένα.

Ποιος είναι ο ρόλος του Πάπα;

Ο Πάπας Φραγκίσκος έγραψε επιστολές προς τον Obama και τον Raul Castro, απευθύνοντας έκκληση προς τους δύο ηγέτες να αφεθούν ελεύθεροι ο Alan Gross, αλλά και οι Κουβανοί που είχαν φυλακιστεί για κατασκοπεία. Επίσης, φέρεται να πρότεινε το Βατικανό ως τόπο συνάντησης των εκπροσώπων του Obama και του Castro, που διαπραγματεύονταν για πάνω από ένα χρόνο. Η… ευλογία από ψηλά φαίνεται να έπαιξε σημαντικό ρόλο, εν μέρει επειδή περίπου τέσσερις στους δέκα Κουβανούς είναι Ρωμαιοκαθολικοί. Και οι δύο ηγέτες αναγνώρισαν τη συμβολή του Πάπα στις ομιλίες τους. Ο Obama ευχαρίστησε τον Πάπα, «το ηθικό παράδειγμά του οποίου καταδεικνύει τη σημασία που έχει να προσπαθούμε να κάνουμε τον κόσμο όπως θα έπρεπε να είναι» και ο Castro αναγνώρισε τη «στήριξη του Βατικανού» για τη «βελτίωση των σχέσεων μεταξύ Κούβας και ΗΠΑ».

Γιατί είμαστε τόσο χαρούμενοι για αυτό; Και ποιος δεν είναι;

Κρίνοντας από τις πρόσφατες δημοσκοπήσεις, οι περισσότεροι Αμερικανοί συμφωνούν με τον πρόεδρό τους. Σε δημοσκόπηση του 2009, τα δύο τρίτα των Αμερικανών δήλωσαν ότι θα ήθελαν να έχουν μια φυσιολογική διπλωματική σχέση με την Κούβα, από μόλις 38% 10 χρόνια νωρίτερα. Ίσως κάποιοι στο Κογκρέσο να είναι λιγότερο ενθουσιασμένοι με την εξέλιξη. Ο Ρεπουμπλικάνος βουλευτής John δήλωσε: «Οι σχέσεις με το καθεστώς του Κάστρο δεν θα πρέπει να επανεξεταστούν, πόσω μάλλον να εξομαλυνθούν, εάν δεν ελευθερωθεί πρώτα ο κουβανικός λαός». Ο Δημοκρατικός Γερουσιαστής Robert Menendez είπε από την πλευρά του ότι «τα μέτρα του προέδρου Obama δικαίωσαν τη βάναυση συμπεριφορά της κουβανικής κυβέρνησης». Ο γερουσιαστής Marco Rubio (R-Fla.) αποκάλεσε την κίνηση μια «επικίνδυνη και απεγνωσμένη προσπάθεια του προέδρου να γυαλίσει την κληρονομιά του σε βάρος του λαού της Κούβας».

Ωραία. Πόσο σύντομα θα μπορεί ένας Αμερικανός να κλείνει απευθείας πτήση για Κούβα;

Μην βιάζεστε. Οι νέοι κανόνες δεν επιτρέπουν στους Αμερικανούς να ταξιδεύουν στην Κούβα ως τουρίστες. Καθιστούν απλά πιο εύκολο το ταξίδι για τον κόσμο που μπορεί ήδη να ταξιδέψει στην Κούβα, όπως οι Κουβανοί που επισκέπτονται την οικογένειά τους ή άνθρωποι που επισκέπτονται το νησί για εκπαιδευτικούς ή ανθρωπιστικούς σκοπούς και αθλητικές εκδηλώσεις. Όποιος μπορεί να αποδείξει ότι η επίσκεψή του εντάσσεται σε μία από 12 κατηγορίες, που αναφέρονται εδώ, θα λαμβάνουν μία γενική άδεια που θα τους επιτρέπει να παρακάμπτουν το γραφειοκρατικό γολγοθά που συνεπάγεται η απόκτηση της λεγόμενης «ειδικής αδείας», την οποία έπρεπε να αιτηθούν προτού τεθούν σε ισχύ οι νέοι κανόνες.

Πώς θα επηρεάσει αυτό τη συλλογή μου από κουβανέζικα πούρα;

Παρότι οι νέοι κανόνες δεν επιτρέπουν στους Αμερικανούς τουρίστες να ταξιδεύουν ελεύθερα στην Κούβα, επιτρέπουν σε όσους Αμερικανούς ταξιδεύουν να νιώθουν περισσότερο σαν τουρίστες. Ένας Αμερικανός μπορεί πλέον να μεταφέρει πίσω στο σπίτι κουβανέζικα αγαθά αξίας 400 δολαρίων και ναι, να φέρνει πίσω μαζί του πούρα –αξίας 100 δολαρίων. Αν ο Αμερικανός βρεθεί σήμερα στην Κούβα νόμιμα, μπορεί να χρησιμοποιήσει τις πιστωτικές ή χρεωστικές κάρτες του, σύμφωνα με τους νέους κανονισμούς. Προηγουμένως, έπρεπε να κουβαλά ένα σωρό μετρητά, εκτός αν τύχαινε να τηρεί έναν διεθνή τραπεζικό λογαριασμό.