ΠΟΛΕΜΟΣ και ΚΟΙΝΩΝΙΑ: «Ο πόλεμος δεν έχει τίποτε θεμιτό»

Photo: "Καθώς πρέπει" Ισραηλινοί πολίτες απολαμβάνουν τον "θεμιτό" βομβαρδισμό της Γαζας...

 

Της ΝΕΦΕΛΗΣ ΤΖΑΝΕΤΑΚΟΥ

Σε μία στιγμή όταν ο Τζορτζ Οργουελ είχε κέφια έδωσε ζωή στο δημοσιογραφικό λόγο, επιτρέποντας την αφήγηση και την καταγραφή των συναισθημάτων στο πρώτο πρόσωπο. Ο συγγραφέας των δύο προφητικών -δυστυχώς- αριστουργημάτων του 20ού αιώνα, «1984» και «Η Φάρμα των Ζώων», υπήρξε παράλληλα ο εμπνευστής και ο πρωτεργάτης της λεγόμενης «μόνιμης στήλης».

 

Με τα 24 κείμενα μάλιστα, τα οποία δημοσιεύθηκαν την περίοδο 1943-1947 στην εβδομαδιαία αριστερή βρετανική εφημερίδα του Εργατικού Κόμματος «Tribune», προετοίμασε το έδαφος ώστε σαράντα χρόνια αργότερα να γεννηθεί το είδος αυτό της «διαλεκτικής» δημοσιογραφίας.

Ο Ερικ Αρθουρ Μπλερ, όπως ήταν το πραγματικό του όνομα, δεν δίστασε να καταπιαστεί, γράφοντας πάντοτε χρησιμοποιώντας το «εγώ», με κάθε είδους θέμα, από την τιμή των βιβλίων την εποχή εκείνη μέχρι την αναπαραγωγή των βατράχων την άνοιξη.

Πρόθεσή του και μέλημά του, όπως σημειώνουν οι βιογράφοι του, ήταν να γίνει κατανοητός από τον απλό πολίτη και να του εμφυσήσει την εμπιστοσύνη εκείνη που θα έπρεπε να έχει βασιζόμενος στις δικές του δυνάμεις και στις δικές του εμπειρίες, προκειμένου, σε μία εποχή ιδιαιτέρως δύσκολη και περίεργη, να αντιμετωπίζει με κριτικό πνεύμα τα τεκταινόμενα.

Στην ουσία, περιγράφοντας τις δικές του εμπειρίες, ως αστυνομικός στη Βιρμανία ή αργότερα ως μάχιμος στο πλευρό της «επανάστασης» στην Ισπανία, προσπάθησε να συνδυάσει την πολιτική κατάσταση της εποχής του, τον πόλεμο, τη βρετανική αποικιοκρατία, το ναζισμό και το σταλινισμό, με την καθημερινότητα, την αγγαρεία του πλυσίματος των πιάτων, την επιλογή των φυτών για τον κήπο, την ορθογραφία και τα γυναικεία περιοδικά -και όλα αυτά με σκοπό την αφύπνιση του αναγνώστη.

Αναφερόμενος στους βομβαρδισμούς των πόλεων στη Γερμανία επισημαίνει ότι «κανένας δεν θα έπρεπε να θεωρεί τους βομβαρδισμούς, και κάθε πράξη κατά τη διάρκεια του πολέμου που στρέφεται κατά του εχθρού, ως κάτι θεμιτό, παρά μόνο με απέχθεια, όπως και κάθε προσπάθεια που γίνεται προκειμένου να "δικαιολογηθεί" ή να "εξανθρωπιστεί" ο πόλεμος, δεν είναι παρά καθαρή απάτη».

«Γιατί ο πόλεμος τίθεται εντός ορίων όταν σκοτώνονται στρατιώτες και βρίσκεται εκτός ορίων όταν σκοτώνεται ο άμαχος πληθυσμός;» αναρωτήθηκε μία φορά, προκαλώντας θύελλα αντιδράσεων.

Δεν άφησε όμως αναπάντητο τίποτα, αντιθέτως είχε σημειώσει ότι «όπως πολλοί άνθρωποι, έχω κουραστεί από όλες αυτές τις βόμβες. Αλλά αντιδρώ σε αυτή την υποκρισία, της απόλυτης αποδοχής της δύναμης ως όπλου και εργαλείου, και στην υποκρισία που συνεπάγεται την καταδίκη και την αποκήρυξη του πολέμου, τη στιγμή που η ίδια η κοινωνία φροντίζει ώστε να διατηρεί τις προϋποθέσεις και τις συνθήκες εκείνες που καθιστούν τον πόλεμο αναπόφευκτο».

Ο άνθρωπος που δεν κρύφτηκε πίσω από το δάχτυλό του ενόχλησε όταν έγραψε ότι:

 «Πολύ απλά θέλετε όταν ακούσετε τη βόμβα να περνά πάνω από το κεφάλι σας εσείς να είστε απολύτως ασφαλείς, κοινώς ευχόσαστε να πέσει στο κεφάλι κάποιου άλλου».

Είθε να δοθεί σύντομα τέλος στο μακελειό στη Λωρίδα της Γάζας...