Πώς θα φαινόταν αν τα απλωμένα ρούχα έσταζαν πάνω σε μνήματα, αν τα παιδιά πήγαιναν σχολείο και δεν υπήρχε δάσκαλος, αν ο εθελοντής γιατρός δεν είχε φάρμακα να δώσει, αν δεν υπήρχε δικαίωμα ιδιοκτησίας, ούτε και δουλειάς;
Toυ ΜΑΝΟΛΗ ΔΗΜΕΛΛΑ
Αν ήταν όλα αυτά δεδομένα, όχι σε πολεμικές ή άλλες εντάσεις αλλά η φυσιολογική καθημερινότητα.
Τα στρατόπεδα συγκέντρωσης Σάμπρα και Σατίλα, ξυπνούν τραγικές εικόνες στο μυαλό. Και βγαίνουν ακόμη μια φορά στην επιφάνεια.
Πρόκειται για τους Παλαιστίνιους πρόσφυγες του Λιβάνου.
Είναι 300.000, 400.000 χιλιάδες ή περισσότεροι;
Κανείς
πραγματικά δεν γνωρίζει… Ζουν σε άθλιες συνθήκες από το 1948, μέσα σε
προσφυγικούς καταυλισμούς υπό την «προστασία» του ΟΗΕ στις αραβικές
χώρες, αλλά στο Λίβανο σε «ιδιαίτερες» συνθήκες εγκλεισμού και
παραβίασης ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Οι προσφυγικοί καταυλισμοί, σωστότερα «στρατόπεδα συγκέντρωσης»,
είναι άλλοι παράνομοι, άλλοι νόμιμοι και έχουν το “άρωμα και τις χάρες”
από τις φαβέλες τις Νοτίου Αμερικής, αλλά σε ένα ιδιόμορφο αραβικό
στιλ.
Σε αρκετούς από αυτούς τους «καταυλισμούς» η είσοδος και
η έξοδος επιτρέπεται μόνο για τους Παλαιστίνιους που ζουν μέσα σ’
αυτούς. Γι’ αυτούς, τους Παλαιστίνιους του Λιβάνου, η καθημερινότητα
είναι μια τραγωδία, τους απαγορεύεται να ασκήσουν 70 διαφορετικά
επαγγέλματα, απαγορεύεται το δικαίωμα της ιδιοκτησίας ή της ενοικίασης
διαμερίσματος, απαγορεύεται ακόμα και η αγορά οικοδομικών υλικών, ενώ
δεν έχουν πρόσβαση σε καμία κοινωνική υπηρεσία του Λιβάνου.
Το 60% είναι άνεργοι και το 70% ζει με 1 δολάριο τη μέρα που ισοδυναμεί με 1 κιλό μπανάνες.
Εκπαίδευση και υγεία τους παρέχεται από τα ειδικά γραφεία του ΟΗΕ για
τους πρόσφυγες. 30 «κέντρα υγείας» (περίπου 1 γιατρός για 10.000
ανθρώπους) ενώ υπολογίζεται ότι ο ΟΗΕ ξοδεύει κάθε χρόνο για
ιατροφαρμακευτική περίθαλψη το απίστευτο ποσό των 35$ για κάθε
Παλαιστίνιο πρόσφυγα στο Λίβανο. Σε μια εποχή που γίνεται πολύς λόγος
για τους λαθρομετανάστες αν δούμε πως επιβιώνουν οι Παλαιστίνιοι
πρόσφυγες στο Λίβανο, αν συναισθανθούμε σε κοινό χρόνο, θα
συνειδητοποιήσουμε την αναγκαιότητα της προσπάθειάς τους για επιβίωση.
Ζουν μέσα στη λάσπη, ο ένας πάνω στον άλλο,
κρατιούνται δεμένοι από χιλιάδες μέτρα επίγειων καλωδίων και από μνήμες
που ζωντανεύουν και σφίγγουν στο μυαλό, μνήμες που οι γονείς τις
παραδίδουν στα παιδιά τους ανέπαφες σαν τα κλειδιά που τους αφήνουν
προίκα.
Τα κλειδιά από τα σπίτια στην Παλαιστίνη που υπάρχουν στις ασπρόμαυρες φωτογραφίες και στη μνήμη. Έτσι κυλά ο χρόνος στους προσφυγικούς καταυλισμούς.
Σε μια έρευνα την ίδια περίοδο των γυρισμάτων μας (2010)
το 86% των προσφύγων πιστεύει πως πλησιάζει η στιγμή της επιστροφής
στην ξεχασμένη, την απαλλοτριωμένη πατρίδα τους.
Ας μην αναρωτιόμαστε, λοιπόν, γιατί υπάρχουν “τρομοκράτες”, ας αναρωτηθούμε ποιοι είναι πραγματικά οι “τρομοκράτες”.
Την ταινία τεκμηρίωσης που ολοκληρώσαμε το 2010, όταν
ακόμη η χώρα μας, η Ελλάδα, έστεκε ψηλά, ούτε το μάτι των κερδοσκόπων
την είχε στοχοποιήσει μα και εμείς, οι πολίτες της γυρίζαμε περήφανα το
κεφάλι στην υποψία μυρωδιάς της φτώχειας. Η τραγική υπόθεση της Γάζας
φέρνει νέα κύματα ξεριζωμένων.
Σήμερα τα πράγματα είναι πολύ διαφορετικά, το
ντοκιμαντέρ δείχνει πως το βαρέλι που κάποιοι μας πείθουν (τουλάχιστον
προσπαθούν φιλότιμα) πως έχει πάτο, κάνουν είτε λάθος, είτε δεν ανοίγουν
τα μάτια στη γειτονιά μας.
Το θέμα, λοιπόν, δεν είναι να κλείνουμε πόρτες μα να ανοίγουμε τα μάτια μας σε όλα αυτά που τρέχουν γύρω μας.
Υ.Γ. “Ain al-Hilweh” (To μάτι της όμορφης), είναι ο μεγαλύτερος καταυλισμός Παλαιστινίων προσφύγων στον Λίβανο ( έχει περίπου 50.000 πρόσφυγες).
Έχει χαρακτηριστεί από τα λιβανέζικα Μ.Μ.Ε. ως “unlaw zone”.
Έρευνα: Νίκος Κλειτσίκας
Σπικάζ: Γιάννης Βούρος
Μοντάζ/Μιξάζ: Νικόλαος Στασινός
Κάμερα-Σκηνοθεσία: Μανώλης Δημελλάς
Η υλικοτεχνική υποστήριξη ήταν (και πάλι) μια ευγενική χορηγία του Mega Tv.
Πρώτη προβολή: Φεστιβάλ Ελληνικού Ντοκιμαντέρ Χαλκίδας 2010.
Οι φωτογραφίες είναι του φίλου Νίκου Κλειτσίκα. Μαζί
ταξιδέψαμε και καταγράψαμε τη ζωή, αν είναι ζωή, των Παλαιστινίων
προσφύγων του Λιβάνου…
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου