ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗ στην ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΜΠΑΝΑΝΙΑ: Αποφασίζομεν και διαρπάζομεν!

EΞΑΙΡΕΤΙΚΟ

Του ΘΑΝΟΥ ΤΖΗΜΕΡΟΥ

Η ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας έκρινε ότι μειώσεις αποδοχών μέχρι και 32% δεν είναι αντίθετες στο Σύνταγμα, τις Διεθνείς Συμβάσεις Εργασίας και την Ευρωπαϊκή Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου. Θεωρεί δηλαδή ότι είναι φυσικό σε περιόδους κρίσης οι μισθοί να περικόπτονται.

Για ποιων, όμως, τις αποδοχές γνωμοδότησε η Δικαιοσύνη; 

Μα φυσικά των εργαζόμενων του ιδιωτικού τομέα! Αντισυνταγματική έκρινε, με απόφαση ενός άλλου οργάνου της, του Ελεγκτικού Συνεδρίου, μόνο τη μείωση των μισθών των δικαστικών και των βουλευτών.

Δεν είμαι νομικός, αλλά μια στοιχειώδη γνώση των θεμελιωδών κανόνων Δικαίου την έχω. Ένας από αυτούς λέει ότι δεν μπορείς να είσαι ταυτόχρονα και κριτής και κρινόμενος. 

Στην Ελλάδα δεν ισχύει – και όχι μόνον σχετικά με τον μισθό των δικαστικών. 

Η Βουλή, για παράδειγμα, παραβιάζει συνεχώς το Σύνταγμα όταν παραβαίνει τη ρητή απαγόρευση προσθήκης άσχετων άρθρων σε άσχετα νομοσχέδια, πρακτική που είναι ο κανόνας, σχεδόν χωρίς εξαιρέσεις! Ποιος είναι αρμόδιος να κρίνει αν αυτή η πρακτική της Βουλής είναι αντισυνταγματική; Η ίδια η Βουλή!

Η κυβέρνηση επίσης (όχι μόνον η σημερινή, όλες) παραβιάζει συνεχώς το Σύνταγμα κυβερνώντας κυρίως με προεδρικά διατάγματα, υπουργικές αποφάσεις και ερμηνευτικές εγκυκλίους, κάτι που το Σύνταγμα προβλέπει να γίνεται σε όλως εξαιρετικές περιπτώσεις. (Μόνο το 2% των κανονιστικών διατάξεων που διέπουν τη ζωή μας έχουν ψηφιστεί από την Βουλή.) Ποιος είναι υπεύθυνος για να κρίνει αν αυτή η πρακτική είναι αντισυνταγματική; Η ίδια η κυβέρνηση!

Με τέτοια θεσμική… θωράκιση γιατί να μην αποφασίζουν οι δικαστές για τον εαυτό τους; Κορόιδα είναι;

Ένα μεγάλο κενό των θεσμών μας είναι η έλλειψη Συνταγματικού Δικαστηρίου. Μολονότι έχουμε ένα τεράστιο σε έκταση Σύνταγμα σε σχέση με άλλες χώρες (για σύγκριση: το Αμερικανικό Σύνταγμα έχει 4.500 λέξεις, το Ελληνικό έχει 23.500!) πολλά άρθρα του είναι εντελώς “φλου”, ενώ άλλα είναι απίστευτο το τι περιέχουν. Ας πούμε, το παρακάτω κείμενο δεν το βρίσκεις σε σχολικό βιβλίο Φυσικής Ιστορίας αλλά στο άρθρο 24 του Συντάγματος: «Ως δάσος ή δασικό οικοσύστημα νοείται το οργανικό σύνολο άγριων φυτών με ξυλώδη κορμό πάνω στην αναγκαία επιφάνεια του εδάφους, τα οποία, μαζί με την εκεί συνυπάρχουσα χλωρίδα και πανίδα, αποτελούν μέσω της αμοιβαίας αλληλεξάρτησης και αλληλοεπίδρασής τους, ιδιαίτερη βιοκοινότητα (δασοβιοκοινότητα) και ιδιαίτερο φυσικό περιβάλλον (δασογενές). Δασική έκταση υπάρχει όταν στο παραπάνω σύνολο η άγρια ξυλώδης βλάστηση, υψηλή ή θαμνώδης, είναι αραιά». Πάλι καλά που δεν έχει και φωτογραφίες με ασβούς και κουνάβια.

Οι δικαστές για να στηρίξουν την απόφασή τους, για τις αμοιβές τους, επικαλούνται άρθρα του Συντάγματος τα οποία ερμηνεύουν όπως θέλουν κρατώντας και το μαχαίρι και το πεπόνι. Μερικά παραδείγματα είναι παραπάνω από εύγλωττα.

Άρθρο 87 του Συντάγματος: «Η δικαιοσύνη απονέμεται από δικαστήρια συγκροτούμενα από τακτικούς δικαστές, που απολαμβάνουν λειτουργική προσωπική ανεξαρτησία».

Τι καταλαβαίνετε με τον όρο «λειτουργική προσωπική ανεξαρτησία»; 

 Ό,τι θέλει ο καθένας!  

Μα δεν υπάρχει κάποια νομολογία, θα ρωτήσετε; 

Φυσικά! Επειδή μ’ αρέσει να σκαλίζω, έψαξα κάτι παλιότερες γνωμοδοτήσεις του Ελεγκτικού Συνεδρίου για τον νόμο του 2012 που μείωνε τις συντάξεις των Δημοσίων Υπαλλήλων - κι από τις διατάξεις του οποίου μάθαμε ότι υπήρχαν μηνιαίες συντάξεις του Δημοσίου πάνω από 4.000 ευρώ οι οποίες μειώθηκαν αλλά σε καμία περίπτωση δεν επιτρέπεται να πέσουν κάτω από τα 3.200,01 ευρώ!

Πάρτε λοιπόν μια γεύση δικαστικής ευθυκρισίας: «Η διάταξη αυτή, με την οποία επεκτείνεται η εφαρμογή των προαναφερομένων διατάξεων και στους δικαστικούς λειτουργούς που θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα από 1.1.2013, εγείρει ζητήματα συμβατότητάς της προς το άρθρο 87 του Συντάγματος, καθόσον η μη παροχή δυνατότητας αποχώρησης από την Υπηρεσία των δικαστικών λειτουργών με άμεση καταβολή της σύνταξης, χωρίς περιορισμό από τα θεσπιζόμενα όρια ηλικίας, δεν συνάδει με την καθιερούμενη από την ως άνω συνταγματική διάταξη λειτουργική και προσωπική ανεξαρτησία τους».

Καταπληκτικό, ε; Το Σύνταγμα μιλάει για λειτουργική και προσωπική ανεξαρτησία των δικαστικών λειτουργών, όσον χρόνο απονέμουν δικαιοσύνη, όταν δηλαδή είναι εν ενεργεία. Το Ελεγκτικό Συνέδριο λέει ότι αφού τους εμποδίζεις να βγουν στην σύνταξη με τα λεφτά που ήξεραν και στην ηλικία που ήξεραν (με 15 χρόνια υπηρεσία θεμελίωναν συνταξιοδοτικό δικαίωμα!) αισθάνονται μια φούντωση, μια φλόγα, που περιορίζει τη λειτουργική και προσωπική ανεξαρτησία τους!

Και τι επικαλέστηκαν τώρα για να εξαιρέσουν από τις μειώσεις τις απολαβές τους; 

Η Ολομέλεια του Ελεγκτικού Συνεδρίου έκρινε ότι οι αναδρομικές περικοπές των συντάξεων των δικαστών που έγιναν στο πλαίσιο του νόμου 4093/2012 είναι αντίθετες στις συνταγματικές αρχές της αναλογικότητας και της δικαιολογημένης εμπιστοσύνης.

Ωπ, να οι άλλες θεμελιώδεις έννοιες της Δικαιοσύνης. Αρχή της αναλογικότητας. Την προσδιορίζει με κάποιον τρόπο το Σύνταγμα; Με κανέναν! Η αρχή της αναλογικότητας λέει με απλά λόγια ότι δεν μπορείς να σκοτώνεις κατσαρίδα με μπαζούκας. Στην περίπτωσή μας: όταν μειώνεις τον μισθό των δικαστών θα έπρεπε να έχεις εξαντλήσει όλα τα άλλα μέσα που θα είχαν το ίδιο δημοσιονομικό αποτέλεσμα, αλλά ηπιότερο χαρακτήρα. Τι σημαίνει «ηπιότερος χαρακτήρας» και πώς μπορεί να μετρηθεί αυτός; Όπως θες το ερμηνεύεις! Έτσι είναι, αν έτσι αποφασίσετε!

Η άλλη αρχή, της δικαιολογημένης εμπιστοσύνης, λέει ότι δεν μπορεί το κράτος να σε αιφνιδιάζει, διότι το εμπιστεύεσαι, διάολε, και ο πολίτης πρέπει να προστατεύεται από επιζήμια για τα δικαιώματά του μεταβολή της διοικητικής πρακτικής ή ακόμη και της ίδιας της νομοθεσίας! Πέντε χρόνια τώρα, που ξυπνάς και ακούς για άλλον έναν απίθανο φόρο που σου ξετινάζει όχι μόνο τον προϋπολογισμό αλλά τη ζωή ολόκληρη, είδατε να ενοχλήθηκε κανένας από τον εξευτελισμό της αρχής της δικαιολογημένης εμπιστοσύνης ανάμεσα στο κράτος και τον πολίτη; 

 Όχι βέβαια! Η μόνη φορά που παραβιάστηκε βάναυσα αυτή η αρχή ήταν, για τους δικαστικούς, όταν το επίδομα βιβλιοθήκης του Ειρηνοδίκη Γ’ και Δ’ Τάξης είχε πάει από τα 344 ευρώ στα 316 ευρώ! (Αλήθεια, γιατί το επίδομα βιβλιοθήκης δίνεται σε μετρητά; Έπρεπε να δίνεται σε κουπόνια τα οποία ο δικαστικός θα εξαργύρωνε μόνο σε βιβλιοπωλεία. Ή ακόμα, πιο προχωρημένο, να αγοράζει η κυβέρνηση τα δικαιώματα νομικών βιβλίων -θα της κοστίσει πολύ λιγότερα - να τα ψηφιοποιεί να τα ανεβάζει στο διαδίκτυο και να δίνει ελεύθερη πρόσβαση σε όλους τους νομικούς. Ο δικηγόρος δεν χρειάζεται νομικά βιβλία; Γιατί να τα πληρώνει από την τσέπη του; )

Για να στηρίξει ακόμα περισσότερο την απόφασή της, η Ολομέλεια του Ελεγκτικού Συνεδρίου έκρινε ότι η μείωση των αποδοχών των δικαστών προσκρούει και στα Δικαιώματα του Ανθρώπου που περιλαμβάνουν την προστασία της περιουσίας, στην έννοια της οποίας εμπίπτουν οι αποδοχές και οι συντάξεις! Δηλαδή, το να σου βγάζουν το σπίτι στο σφυρί για 500 ευρώ επειδή χρωστάς στον ΟΑΕΕ ή στην εφορία είναι μια χαρά! Κανένα πρόβλημα με την προστασία της περιουσίας και τα Δικαιώματα του Ανθρώπου! Όμως η μείωση του μισθού στους δικαστές συνιστά βλάβη της περιουσίας που θα είχαν αν δεν μειώνονταν! Σουρεαλισμός!

Έτσι λοιπόν μπαίνουμε σε μια νέα περίοδο της διοικητικής πρακτικής: 

Οποιος μπορεί, αρπάζει. Δεν έχει σημασία αν ο φορολογούμενος έχει γονατίσει, αν δεν έχει να πληρώσει άλλο. Αποφασίζομεν και διαρπάζομεν. Κόψτε το λαιμό σας, τόσα θέλουμε, τόσα θα πάρουμε.

Δεν ξέρω σε ποια θερμοκρασία σκάει η χύτρα. Δεν ξέρω ποιον θα χτυπήσουν τα θραύσματα της έκρηξης. Ξέρω όμως ότι τέτοιου είδους «αποφασίζομεν» δεν απέχουν πολύ από το «φασίζομεν». Κι ότι η πίεση στον κόσμο έχει ανέβει πολύ επικίνδυνα.