ΚΥΠΡΙΑΚΟ: Αποδοχή τετελεσμένων της κατοχής ζητούν οι Τουρκοκύπριοι

Του ΜΑΝΩΛΗ ΚΑΛΑΤΖΗ

Ο Κύπριος πρόεδρος Νίκος Αναστασιάδης και ο Τουρκοκύπριος ηγέτης Ντερβίς Ερογλου θα συναντηθούν τη Δευτέρα, προκειμένου να ανασκοπήσουν την εξέλιξη των διαπραγματεύσεων για επίλυση του Κυπριακού.

Καλά ενημερωμένες πηγές στη Λευκωσία ανέφεραν ότι πρόκειται για μια τυπική συνάντηση, από την οποία δεν αναμένονται σημαντικές αποφάσεις. Οι δύο διαπραγματευτές Ανδρέας Μαυρογιάννης και Κουντρέτ Οζερσάι, στη χθεσινή πολύωρη συνάντησή τους συνέχισαν τη διαβούλευση για την περιουσιακή πτυχή του Κυπριακού και για τις διεθνείς σχέσεις του ομόσπονδου κράτους, προετοιμάζοντας παράλληλα τη συνάντηση Αναστασιάδη-Ερογλου.

Το μεγαλύτερο εμπόδιο στην εξέλιξη των διαπραγματεύσεων είναι η απαίτηση της τουρκικής πλευράς για αναγνώριση των «πραγματικοτήτων» που δημιουργήθηκαν τα τελευταία 40 χρόνια από την εισβολή έως σήμερα.

«Πραγματικότητες» κατά τον κ. Ερογλου είναι η αναγνώριση των «κρατικών» δομών που λειτουργούν στα κατεχόμενα, αλλά και το ότι για τέσσερις δεκαετίες οι έποικοι έχουν ριζώσει και έχουν δημιουργήσει οικογένειες. Η επιμονή στην αποδοχή των τετελεσμένων κατά τον κ. Ερογλου επιβάλλεται για ανθρωπιστικούς λόγους, για να μη διαταραχθεί η ζωή ανθρώπων που το ψευδοκράτος ονομάζει «υπηκόους» του.

Η ελληνοκυπριακή πλευρά επικαλείται ψηφίσματα του ΟΗΕ και αποφάσεις διεθνών δικαστηρίων που όχι μόνο καταδικάζουν την εισβολή, αλλά επιβάλλουν και στην Τουρκία θεραπεία των συνεπειών της, όπως η πρόσφατη απόφαση του ΕΔΑΔ για τους εγκλωβισμένους και τους αγνοουμένους.

Σε σχέση με το θέμα των εποίκων, η Λευκωσία απαιτεί αναγνώριση του εποικισμού ως εγκλήματος πολέμου από την Τουρκία και στη συνέχεια είναι διατεθειμένη να μπει σε διάλογο, ώστε κάποιοι εξ αυτών να παραμείνουν για ανθρωπιστικούς λόγους στην Κύπρο μετά τη λύση του Κυπριακού. Τόσο ο Τάσσος Παπαδόπουλος όσο και ο Δημήτρης Χριστόφιας είχαν αποδεχθεί παραμονή περίπου 50.000 εποίκων, οι οποίοι έχουν συνάψει γάμους με Τουρκοκύπριους.

 

Αμμόχωστος

Οι αργοί ρυθμοί εξέλιξης των διαπραγματεύσεων δεν είναι άσχετοι με την έλλειψη βούλησης εκ μέρους της τουρκικής πλευράς να προχωρήσει στην αποδοχή και υλοποίηση μέτρων οικοδόμησης εμπιστοσύνης (ΜΟΕ), τα οποία θα βελτίωναν το κλίμα και θα δημιουργούσαν συνθήκες εμπιστοσύνης μεταξύ των δύο κοινοτήτων.

Ο Κύπριος πρόεδρος έχει προτείνει ως βασικό ΜΟΕ την επιστροφή της Αμμοχώστου στους νόμιμους κατοίκους της με συγκεκριμένα ανταλλάγματα προς την τουρκική πλευρά, όπως είναι η χρησιμοποίηση του λιμανιού της πόλης για απ' ευθείας εμπόριο των κατεχομένων με την Ε.Ε. Παράλληλα η Κυπριακή Δημοκρατία θα ήταν έτοιμη να άρει το βέτο της σε κεφάλαια των ενταξιακών διαπραγματεύσεων της Τουρκίας με την Ε.Ε.

Η τουρκική πλευρά όχι μόνο δεν αποδέχθηκε την πρόταση Αναστασιάδη, αλλά αντιπρότεινε τη διεξαγωγή μελέτης για την κατάσταση της Αμμοχώστου αποκλειστικά από Τουρκοκύπριους εμπειρογνώμονες, αποκλείοντας τους Ελληνοκύπριους. Ο υπουργός Εξωτερικών Ιωάννης Κασουλίδης χαρακτήρισε την αντιπρόταση της τουρκοκυπριακής πλευράς ως προσπάθεια ταπείνωσης των Ελληνοκυπρίων και γι' αυτό απορρίφθηκε άνευ συζητήσεως.