KOINΩΝΙΑ στην ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΜΠΑΝΑΝΙΑ: Πατριώτες και μη

Του ΔΗΜΗΤΡΗ Χ. ΠΑΞΙΝΟΥ

 

Ο παππούς μου, όπως τόσοι άλλοι, πήγε στην Αμερική, εργάσθηκε σε σκληρές και απάνθρωπες συνθήκες και επέστρεψε να πολεμήσει για την πατρίδα. Από το χωριό και τα πρόβατα βρέθηκε στην άλλη άκρη της γης για ένα κομμάτι ψωμί. Πολλοί παρέμειναν εκεί και πήραν την ιθαγένεια. Αλλοι πρόκοψαν, άλλοι απέτυχαν. Η ζωή στα ξένα είναι σκληρή και η μοίρα αδυσώπητη. Δεν χρειάζεται βέβαια κάποιος να έχει συγγενή, που υπήρξε μετανάστης, για να έχει άποψη σχετικά με το μεταναστευτικό.

 

Κανείς όμως, υποθέτω, δεν θα ήθελε να εγκαταλείψει την πατρογονική του εστία, τους φίλους και συγγενείς, χωρίς σοβαρό λόγο, που έγκειται στην αδυναμία να επιβιώσει κυρίως για λόγους οικονομικούς. Ετσι αναζητώντας καλύτερη τύχη, θύμα των δουλεμπόρων, ξανοίγεται για μια καλύτερη τύχη, σ' έναν άγνωστο παντελώς γι' αυτόν κόσμο.

Αγωνία, θλίψη, φόβος, πόνος είναι τα συναισθήματα που κυριαρχούν πάνω τους. Οπως σε κάθε άνθρωπο, που έτυχε να βρεθεί στην ίδια θέση. Παρατηρώ και κατανοώ από την άλλη πλευρά και την αγωνία όσων επικαλούνται την ομοιογένεια του έθνους και τον ενδεχόμενο κίνδυνο αλλοίωσής του. Δεν μπορώ όμως να αποδεχθώ, να συμμερισθώ στο ελάχιστο το μίσος, φυλετικό, θρησκευτικό ή ό,τι άλλο έχει την ίδια σημασία, εναντίον του αλλοδαπού. Σκηνές από παλιά με άγριους ξυλοδαρμούς, άνευ λόγου και αιτίας, μεταναστών είναι αποκρουστικές.

Αυτά τα κρούσματα ήταν μεμονωμένα και δεν είχαν να κάνουν με τη συμπεριφορά των πολλών, οι οποίοι έχουν τις επιφυλάξεις τους και τους φόβους τους. Ομως δεν παύει να υπάρχει και να ενοχλεί, διότι όσοι μετέρχονται συναισθήματα μίσους είναι κοινωνικά αποδοκιμαστέοι.

Ο καθένας δοκιμάζεται καθημερινά και δοκιμάζει τα αντανακλαστικά του στις κάθε είδους προκλήσεις της ζωής, δίνοντας το στίγμα του πολιτισμού του, της Παιδείας του. Δίνοντας απαντήσεις στα καθημερινά προβλήματα, που αντιμετωπίζουμε ως ενεργοί πολίτες, ως κοινωνικά όντα, ως ανθρώπινες οντότητες.

Η αξιοπρέπειά μας δεν εξαρτάται από τον τόπο όπου γεννηθήκαμε. Ούτε και προσβάλλεται από το διπλανό μας, που κυκλοφορεί και έχει άλλο χρώμα και έτυχε να γεννηθεί στον ίδιο τόπο και να τον έχει αγαπήσει πιθανότατα πιο πολύ από τον «γεννηθέντα και ου ποιηθέντα» Ελληνα. Αλλωστε γενικά το ποιος είναι πατριώτης, ποιος αγαπά την πατρίδα του, θα φανεί όταν έλθει η ώρα να εκδηλωθεί στην πράξη. Εχω γνωρίσει υπερπατριώτες οι οποίοι πλέουν μέσα στη διαφθορά και χρησιμοποιούν τον πατριωτισμό τους ως άλλοθι.

Το πρόβλημα δεν είναι οι δεύτερης γενιάς μετανάστες που επιθυμούν να αποκτήσουν την ελληνική ιθαγένεια, γιατί αισθάνονται και είναι Ελληνες, αλλά η διαφθορά που έχει κατακλύσει κάθε κύτταρό μας και αποτελεί την πιο επικίνδυνη για την ύπαρξη της χώρας κατάσταση. Αρκεί βεβαίως η Ελλάδα να μην αποτελεί ξέφραγο αμπέλι και να τηρούνται αυστηρά οι μεταναστευτικοί νόμοι.

Αναπολώ τα παλιά χρόνια, που με χίλιες δυο στερήσεις και δυσκολίες, μέσα από έναν εμφύλιο που στέρησε τη ζωή σε χιλιάδες νέα παιδιά, υπήρχε μια πνευματικότητα, μια πνευματική αναγέννηση και η κάθε οικογένεια προσπαθούσε να «βγάλει» έναν επιστήμονα και κυρίως ως πρώτη διδαχή είχε το σεβασμό στον διπλανό μας, στις παραδόσεις μας, στο πολιτισμό μας που φώτισε όλο τον κόσμο με τα ελπιδοφόρα και προοδευτικά του μηνύματα, στις Επιστήμες, στις Τέχνες και στα Γράμματα.

Και πόσο θλίβομαι βλέποντας αυτή την αποπνευματοποίησή μας, που επιχειρείται ιδίως μέσω της τηλεόρασης και όχι μόνο, αυτή την έλλειψη διάθεσης για γνώση και μάλιστα στην αρχική μορφή της. Αλλά χαίρομαι, όταν βλέπω φωτεινές εξαιρέσεις στον κανόνα, μεταξύ των οποίων είναι και Αλβανάκια, Ουκρανάκια και Αφρικανάκια που γεννήθηκαν εδώ και γαλουχούνται μ' αυτές τις πανανθρώπινες αξίες που κληροδότησαν παγκοσμίως οι πρόγονοί μας.

Πόσο χαίρομαι όταν συναντώ σ' όλο τον κόσμο, σ' όλες τις φυλές, σ' όλες τις θρησκείες, σ' όλες τις εθνότητες ψήγματα πολλά αυτού του αρχαιοελληνικού πολιτισμού και από μέσα μου τους ευχαριστώ ως Ελληνας, ως άνθρωπος, ως πολίτης, που μετέχουν αυτού του πολιτισμού της Δημοκρατίας, της μη βίας, της μεσότητας, της ήπιας θρησκευτικής έκφρασης και τον διαδίδουν. Και πράγμα καθόλου περίεργο, τους θεωρώ συμπατριώτες, συμμέτοχους στον αγώνα τον καλό για την πνευματική αναγέννηση της πατρίδας, για την υπεράσπισή της παντί τρόπω αν και όταν χρειασθεί.