ΧΡΟΝΟΣ και ΚΟΙΝΩΝΙΑ: Οι λίστες του χαμένου χρόνου

listes-xamenou-xronouΕΞΑΙΡΕΤΙΚΟ
Της Αρχοντίας Κάτσουρα



Τα δέκα καλύτερα τραγούδια της χρονιάς που πέρασε. Τα είκοσι κορυφαία αθλητικά γεγονότα. Η λίστα με τις δέκα καλύτερες κινηματογραφικές ταινίες. Εκείνη με τους δέκα ομορφότερους ανθρώπους ή τους είκοσι με τη μεγαλύτερη επιρροή στον πλανήτη. Τα ωραιότερα χαμόγελα και οι μεγαλύτερες γκάφες.  

Λίστες, κατάλογοι και διάφορα «τοπ 10», «τοπ 20», ακόμη και «τοπ 100», πλημμυρίζουν τον Τύπο, τα κανάλια και τα ραδιόφωνα όσο λιγοστεύουν οι μέρες του χρόνου που φεύγει.  

Ολες γαρνιρισμένες με κόκκινες, πράσινες και ασημένιες κορδέλες, χριστουγεννιάτικες μπάλες, τεχνητό χιόνι, κλαδάκια από γκι και άρωμα εορταστικό, ταιριαστό στις μέρες που διανύουμε.



Απορεί κανείς. Οι συντάκτες των καταλόγων με τα κορυφαία γεγονότα, αντικείμενα ή ακόμη και συναισθήματα της χρονιάς, άλλοι γνήσιοι γνώστες σε βάθος κάθε αντικειμένου, άλλοι εκπρόσωποι ενός σκονισμένου και ξεφτισμένου «λάιφ-στάιλ», που αγωνιούν να κρατηθούν στον αφρό, όπως και ετοιμόλογοι αλλά πολύξεροι κομπέρ-τηλεπαρουσιαστές μάς προτρέπουν να υιοθετήσουμε τις προτάσεις τους, να δημιουργήσουμε δικές μας λίστες ή να συμμετάσχουμε με τις προτιμήσεις μας στη σύνταξη των δικών τους. Περιλαμβάνουν οτιδήποτε βάζει ο ανθρώπινος νους, λες και με αυτόν τον τρόπο θα μπορούσαμε να διασώσουμε τα πολύτιμα και τα ακριβά. Συζήτηση να γίνεται, χρόνος να καταναλώνεται – ακόμη και να σκοτώνεται. Αλλωστε αυτός είναι (;) δωρεάν.



Κάπου εκεί λίγο πριν από την Πρωτοχρονιά θα έρθει η σειρά για την καταγραφή ακόμη ενός καταλόγου: αυτού με τις υποσχέσεις-αποφάσεις που πρέπει να υλοποιήσουμε με τη νέα χρονιά. Θα κάνω γυμναστική, θα τρώω φρούτα και λαχανικά, θα κάνω περισσότερες θετικές σκέψεις, θα διαβάσω το τάδε ή το δείνα σοβαρό βιβλίο, θα κάνω ένα ταξίδι, θα μάθω να μαγειρεύω, να κεντάω, θα κάνω οικονομία. 

Σειρά θα πάρουν τα «δεν»: δεν θα καπνίζω, δεν θα ξενυχτάω, δεν θα τρώω «σκουπίδια» κ.ο.κ. Ο καθένας μπορεί να συμπεριλάβει ό,τι πιστεύει πως λείπει. Ο στόχος είναι ένας: 
Να ρίξουμε όση χρυσόσκονη μπορούμε στην καθημερινότητα που μας πληγώνει και, ίσως, να προσποιηθούμε ότι έχει επιβιώσει λίγη από την ξένοιαστη και λαμπερή ζωή που είχαμε την ψευδαίσθηση ότι ζούσαμε τις εποχές της επίπλαστης ευημερίας.



Η λύση φαίνεται εύκολη, οι άλλοι ενδεχομένως ξέρουν καλύτερα. Ξεχνάμε όμως ότι αύριο-μεθαύριο δεν θα θυμόμαστε τι περιελάμβαναν οι κατάλογοι που δημιούργησαν εκείνοι για εμάς και καμιά υπόσχεση (είτε «θα» είτε «δεν») δεν θα υλοποιηθεί αν δεν το επιθυμούμε πραγματικά. 

Δεν γνωρίζω κανέναν που να έκοψε το κάπνισμα επειδή απλώς το έγραψε σ’ ένα κομμάτι χαρτί μια Πρωτοχρονιά, όπως κανείς δεν διάβασε ποτέ ένα βιβλίο μόνο και μόνο επειδή κόσμησε μια λίστα με τα 10 ή τα 100 καλύτερα και, οπωσδήποτε, κανείς δεν μαγεύτηκε από μια ταινία ή ένα τραγούδι για τον ίδιο ακριβώς λόγο

Οι επιλογές σε μεγάλο βαθμό διαμορφώνονται μέσα από μια μακρά πορεία πνευματικής αλλά και συναισθηματικής εκπαίδευσης, με πολλά πάνω και κάτω, στιγμές έκστασης αλλά και απογοήτευσης. Ακόμη και το πλέον περίτεχνα γραμμένο και ερμηνευμένο τραγούδι μπορεί να είναι το πιο βαρετό του κόσμου, αν δεν μπορεί να αγγίξει μια χορδή μέσα μας, όπως και μια «ελαφριά» ρομαντική κωμωδία μπορεί να μας προκαλέσει πηγαία συναισθήματα, γιατί κάπου στο βλέμμα ενός ήρωα είδαμε μια λάμψη που κάποτε μας είχε ζεστάνει.



Πώς να περιγράψει κανείς τη μαγεία που δημιουργεί η ανακάλυψη ενός βιβλίου στο βιβλιοπωλείο, που η μυρωδιά κατά το ξεφύλλισμά του σε παρακινεί να το πας στο ταμείο;  

Μπορείς να εξηγήσεις γιατί αγόρασες εκείνο το δισκάκι που, ενώ δεν ήξερες ούτε το όνομα του δημιουργού του, τώρα ανατρέχεις σ’ αυτό κάθε τόσο; 

Και πώς γίνεται τα παγωμένα πρωινά του χειμώνα να ξυπνάς έχοντας στα χείλη το παλιό ρεμπέτικο που ένας αγαπημένος θείος σού έμαθε να τραγουδάς σχεδόν πριν μιλήσεις ακόμα;


Κανένας κατάλογος δεν απαντά σε αυτές τις ερωτήσεις. Τα πολύτιμα δεν καθορίζονται από άλλους, ούτε χωρούν πουθενά. Ισως μόνο σε κείνο το μικρό κουτί που έχουμε κάπου βαθιά μέσα μας, για να τα ανασύρουμε όποτε τα έχουμε πραγματική ανάγκη

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου