ΔΙΕΘΝΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗ - ΤΟΥΡΚΙΑ-ΙΣΡΑΗΛ-Σ.ΑΡΑΒΙΑ: Η μοναξιά των δυσαρεστημένων

Του ΓΙΩΡΓΟΥ ΚΑΠΟΠΟΥΛΟΥ

Μέσα σε λίγους μήνες τρεις, οι δύο μέχρι και σήμερα και ο τρίτος μέχρι πριν από λίγα χρόνια, παραδοσιακοί σύμμαχοι και ερείσματα των ΗΠΑ στην Ευρύτερη Μέση Ανατολή, το Ισραήλ, η Σαουδική Αραβία και η Τουρία εκδηλώνουν τη δυσαρέσκεια έως και την οργή τους για τη στροφή του Ομπάμα σε σχέση με τη Συρία και το Ιράν.

Το μεγάλο πλεονέκτημα για την Ουάσιγκτον είναι ότι δεν υπάρχει η παραμικρή πιθανότητα το Τελ-Αβίβ, το Ριάντ και η Αγκυρα να συνεργασθούν, καθώς με εξαίρεση την κοινή δυσαρέσκειά τους για την πολιτική της Ουάσιγκτον βρίσκονται σε μεταξύ τους σύγκρουση και ανταγωνισμό σε πολλά μέτωπα:

Το Ισραήλ που δεν ελπίζει και δεν επενδύει σε αποκατάσταση σχέσεων με την Τουρκία του Ερντογάν, διανύει -κυρίως μετά την ανατροπή του μοναδικού του σημαντικού συνομιλητή στην περιοχή, του Μουμπάρακ, στις αρχές του 2011- περίοδο απομόνωσης. Επιπλέον αν και μοιράζεται με τη Σαουδική Αραβία τις ίδιες ανησυχίες για την προσέγγιση ΗΠΑ-Ιράν, διαφωνεί με το Ριάντ για τη Συρία.

Η Τουρκία που διακριτικά ανησυχεί και αυτή για την προσέγγιση ΗΠΑ-Ιράν, ενώ φανερά φαίνεται να συμφωνεί με το Ριάντ για μια διεθνή επέμβαση για την ανατροπή του Ασαντ στη Δαμασκό, συγκρούεται μαζί του στην Αίγυπτο, με τον Ερντογάν να εξακολουθεί να στηρίζει τον ανατραπέντα Μόρσι και τη Σαουδική Αραβία να στηρίζει ολόπλευρα το στρατιωτικό καθεστώς.

Είναι προφανές ότι αυτή η κατά μόνας δυσαρέσκεια για τη νέα αμερικανική γραμμή πλεύσης είναι διαχειρίσιμη από την Ουάσιγκτον, καθώς καμιά από τις τρεις παραπάνω χώρες δεν μπορεί να διανοηθεί να έλθει σε μετωπική σύγκρουτση με τις ΗΠΑ:

Το Ισραήλ αργά ή γρήγορα θα προσαρμοσθεί με ζητούμενο το χρονικό όριο της όποιας παρέλκυσης και καθυστέρησης μπορεί να πετύχει ο Νετανιάχου. Σε κάθε περίπτωση ο σημερινός πρωθυπουργός και ηγέτης του Λικούντ δεν έχει παρά να θυμηθεί την ανταρσία του προκατόχου του Σαμίρ στις αρχές του 1992 απέναντι στις ασφυκτικές πιέσεις των Μπους-Μπέικερ για συνολική επίλυση του Μεσανατολικού. Αν στο στρατιωτικό πεδίο το Ισραήλ δεν αντέχει ήττα, με τον ίδιο τρόπο δεν αντέχει μια παρατεταμένη κρίση στη σχέση του με τις ΗΠΑ.

Η Σαουδική Αραβία παρά την αυθάδη ρητορική των Βασιλικών Πριγκίπων τις τελευταίες ημέρες κατά του Ομπάμα, με δεδομένη την ενίσχυση της περιφερειακής εμβέλειας της Τεχεράνης θα έχει περισσότερο από κάθε άλλη φορά ανάγκη τη στήριξη των ΗΠΑ για να ισορροπήσει την ισχυρή παρουσία του Ιράν στην άλλη ακτή του Κόλπου.

Τέλος, η Τουρκία που από τις περιφερειακές φιλοδοξίες για Στρατηγικό Βάθος προσπαθεί να εμποδίσει τη διάχυση της σύγκρουσης στη Συρία εντός της επικράτειάς της έχει και αυτή όσο ποτέ άλλοτε ανάγκη την εξισορροπητική παρέμβαση της Ουάσιγκτον στο Κουρδικό στο Βόρειο Ιράκ, όσο και στη Βορειοανατολική Συρία.

Χωρίς εναλλακτική συμμαχική επιλογή ή στρατόπεδο οι σύμμαχοι των ΗΠΑ που αισθάνονται προδομένοι από την εν εξελίξει ακόμη στροφή της Ουάσιγκτον στη Συρία και το Ιράν, προφανώς διατυπώνουν τη σκληρή επικριτική τους ρητορική για εσωτερική κατανάλωση, αλλά δεν έχουν ούτε καν την πολυτέλεια της αναμονής: 

Με τον ένα ή τον άλλο τρόπο σε διαφορετικό χρονικό ορίζοντα Σαουδική Αραβία και Ισραήλ θα εξομαλύνουν τις σχέσεις τους με το Ιράν, ενώ Αγκυρα, Ριάντ και Τελ Αβίβ θα αναγνωρίσουν και θα συνδιαλλαγούν στη με ή και χωρίς τον Ασαντ κυβερνητική φόρμουλα που θα προκύψει αργά ή γρήγορα στη Δαμασκό.