Ενόψει των ευρωεκλογών, φαίνεται ότι το ευρώ μπορεί να σώθηκε, αλλά το τίμημα της διάσωσης αυτής ήταν η απώλεια των πολιτών. Εξ ου και η απειλητική αύξηση του λαϊκισμού σε όλη την Ευρώπη και ο κίνδυνος πραγματοποίησης μιας μαζικής λιποταξίας τον επόμενο Μάιο από τους πολίτες, όταν, δηλαδή, θα κληθούν στις κάλπες.
Όπως έχουμε δείξει στο παρελθόν, οι Ευρωπαίοι πολίτες δεν εμπιστεύονται πλέον τα θεσμικά όργανα της ΕΕ, τα οποία πιστεύουν πως δεν αντιλαμβάνονται τις κύριες ανησυχίες τους.
Εάν η ΕΕ επιθυμεί να γίνει πιο δημοφιλής έχει δύο επιλογές:
α) να δαπανήσει περισσότερα χρήματα για να δείξει καλύτερα αυτά που ήδη κάνει, ή
β) να ασχοληθεί με τα προβλήματα για τα οποία πραγματικά ανησυχούν οι άνθρωποι, αφού αυτά είναι τα θέματα που τους στρέφουν κατά της ΕΕ.
Η επιλογή Α έχει τεθεί υπό δοκιμή, αλλά με ελάχιστα εμφανή αποτελέσματα, οπότε ίσως να ήρθε η ώρα για την επιλογή B.
Ας δούμε για παράδειγμα την ανεργία, ένα δισκοπότηρο
το οποίο η ΕΕ έχει κρατήσει προσεκτικά μακριά της, βάζοντας όλη της την
ενέργεια στον έλεγχο των δημοσίων ελλειμμάτων. Όπως ήταν αναμενόμενο, η
Ελλάδα και η Ισπανία εμφανίζουν τα υψηλότερα ποσοστά ανεργίας γενικά και
ανεργίας των νέων και ταυτόχρονα, είναι οι χώρες που βιώνουν τη
μεγαλύτερη πτώση της εμπιστοσύνης στα ευρωπαϊκά και στα εθνικά όργανα. Ο
συσχετισμός αυτός είναι στην πραγματικότητα αρκετά ισχυρός: εμπειρικά
στοιχεία δείχνουν ότι οι αλλαγές στην εμπιστοσύνη προς τους θεσμούς
είναι αντιστρόφως ανάλογες με τις αλλαγές στον τομέα της ανεργίας,
δηλαδή, τα υψηλότερα επίπεδα της ανεργίας φαίνεται να συνδέονται με τα
χαμηλότερα επίπεδα της εμπιστοσύνης προς τους θεσμούς, ιδιαίτερα κατά
την περίοδο της κρίσης (2008-2012). Το αποτέλεσμα, το οποίο είναι αρκετά
έντονο στην Ισπανία και στην Ελλάδα, μπορεί επίσης να παρατηρηθεί σε
όλο το μήκος της ευρωζώνης, όπου, σύμφωνα με την Eurostat, η ανεργία
ανήλθε στο 12,2% κατά το πρώτο τρίμηνο του 2013, έναντι του 7,3% στις
ΗΠΑ.
Όπως δείχνει το παραπάνω γράφημα, η ανεργία είναι το πιο σημαντικό μέλημα των πολιτών (51%), σχεδόν τέσσερις φορές πιο σημαντικό από ό,τι το δημόσιο χρέος (15%), πέντε φορές σημαντικότερο από τη μετανάστευση (10%) και 15 φορές σημαντικότερο από την τρομοκρατία.
Επίσης ενδιαφέρον είναι πως, αν συγκρίνουμε το ποσό του χρόνου και των πόρων που διαθέτουν η ΕΕ και τα κράτη μέλη σε κάθε ζήτημα, ίσως η ανεργία να έρθει τελευταία. Την ίδια στιγμή, όλο και περισσότεροι πολίτες πιστεύουν ότι η οικονομική κατάσταση βελτιώνεται, συνεπώς, ανησυχούν περισσότερο για το γεγονός ότι η ανεργία δε μειώνεται.
Οπότε, αν υπάρχει ένα πράγμα που ανησυχεί τους Ευρωπαίους, αυτό είναι η ανεργία. Αυτό είναι το μόνο στοιχείο που έχει αναπτυχθεί περισσότερο (κατά 17 ποσοστιαίες μονάδες) από την αρχή της κρίσης το 2007. Εκείνη την εποχή, η ανεργία αποτελούσε προτεραιότητα για το 34% ενώ σήμερα το ποσοστό αυτό ανέρχεται στο 51%, ενώ οι ανησυχίες για την εγκληματικότητα έχουν μειωθεί κατά 50% (από το 24% που ανησυχούσαν το 2007 μόλις στο 12% το 2013) και αυτές για τη μετανάστευση έχουν μειωθεί από το 15% στο 10%.
Τί συμπέρασμα μπορούμε να βγάλουμε από αυτό;
Για χρόνια η ΕΕ χρηματοδοτεί τις ενεργές πολιτικές απασχόλησης, αλλά φαίνεται ότι δεν έχει πάρει τα εύσημα που της αναλογούν γι αυτήν της την πράξη. Τώρα, θα μπορούσε να το προσπαθήσει με τη δημιουργία ενός ευρωπαϊκού ταμείου ασφάλισης κατά ανεργίας. Εναλλακτικά, θα μπορούσε να διαθέσει περισσότερα χρήματα για την καταπολέμηση της ανεργίας: σύμφωνα με τον Jorge Valero, ο οποίος έχει εξετάσει εκτενώς τα στοιχεία της ΕΕ που αφορούν την ανεργία των νέων, η ΕΕ δαπανά δέκα φορές περισσότερα χρήματα ανά αγελάδα από όσα δαπανά ανά άνεργο νέο, (12,7 ευρώ έναντι 1,26 ευρώ).
Εάν η ΕΕ νοιάζεται για τους πολίτες της, τότε θα πρέπει επίσης να νοιάζεται για τις ανησυχίες τους. Ενώ η ΕΕ προσπαθεί να σώσει τον εαυτό της πολεμώντας τα χρέη των κυβερνήσεων, οι πολίτες βλέπουν την ανεργία ως μια πολύ πιο υπαρξιακή απειλή από την τρομοκρατία. Το ερώτημα είναι: θα μπορούσε η ανεργία να σκοτώσει το Ευρωπαϊκό όνειρο;
Για χρόνια η ΕΕ χρηματοδοτεί τις ενεργές πολιτικές απασχόλησης, αλλά φαίνεται ότι δεν έχει πάρει τα εύσημα που της αναλογούν γι αυτήν της την πράξη. Τώρα, θα μπορούσε να το προσπαθήσει με τη δημιουργία ενός ευρωπαϊκού ταμείου ασφάλισης κατά ανεργίας. Εναλλακτικά, θα μπορούσε να διαθέσει περισσότερα χρήματα για την καταπολέμηση της ανεργίας: σύμφωνα με τον Jorge Valero, ο οποίος έχει εξετάσει εκτενώς τα στοιχεία της ΕΕ που αφορούν την ανεργία των νέων, η ΕΕ δαπανά δέκα φορές περισσότερα χρήματα ανά αγελάδα από όσα δαπανά ανά άνεργο νέο, (12,7 ευρώ έναντι 1,26 ευρώ).
Εάν η ΕΕ νοιάζεται για τους πολίτες της, τότε θα πρέπει επίσης να νοιάζεται για τις ανησυχίες τους. Ενώ η ΕΕ προσπαθεί να σώσει τον εαυτό της πολεμώντας τα χρέη των κυβερνήσεων, οι πολίτες βλέπουν την ανεργία ως μια πολύ πιο υπαρξιακή απειλή από την τρομοκρατία. Το ερώτημα είναι: θα μπορούσε η ανεργία να σκοτώσει το Ευρωπαϊκό όνειρο;
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου