ΔΙΕΘΝΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗ: Η Μέρκελ της επόμενης μέρας

Του Γιαννη Κοτόφωλου 

Πώς πρόκειται να συμπεριφερθεί η κ. Μέρκελ, μετά τις γερμανικές εκλογές?  

Ποια θα είναι η στρατηγική που θα χαράξει το Βερολίνο σε σχέση με την υπόλοιπη Ευρώπη και την πορεία της;  

Θα χαλαρώσει το αυστηρό οικονομικό δόγμα των Γερμανών και την ηγεμονική υπεροψία έναντι των εταίρων ή όχι; 

Τα ερωτήματα αυτά απασχολούν εντόνως σήμερα τους κύκλους της πολιτικής και της οικονομίας, από την Αθήνα μέχρι τη Μαδρίτη, τις Βρυξέλλες και τη Ρώμη. Ωστόσο, σαφείς απαντήσεις δεν μπορούν να δοθούν από κανέναν. Κανείς δεν μπορεί να προβλέψει με ασφάλεια την τακτική που θα ξεδιπλώσει το κατεστημένο του Βερολίνου μετά τις γερμανικές εκλογές. Το πώς και εάν θα επιδιώξει η γερμανική ηγεσία την ευρωπαϊκή ενοποίηση ή τον τρόπο που θα διαχειριστεί η Ευρώπη τη διαιωνιζόμενη κρίση του ασθενέστερου Νότου κ.ο.κ. Και ας αφορούν όλα αυτά τα εισοδήματα, τις δουλειές και τη μοίρα 400 εκατομμυρίων και πλέον πολιτών…

Το πρώτο σενάριο που εκφράζουν οι αισιόδοξοι κύκλοι των ευρωπαϊστών προβλέπει μία πολιτική στροφή της κ. Μέρκελ, ένα πρόγραμμα που θα είναι περισσότερο αποδεκτό και από τους υπόλοιπους εταίρους, θα οδηγεί προς την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση, την αύξηση της ζήτησης, την έναρξη μηχανισμών για τη μεταφορά επενδυτικών πόρων προς τους πιο αδύναμους κρίκους (βλέπε και ευρωομόλογο). Θα πρόκειται για ό,τι καλύτερο αφορά στο μέλλον και τη συνοχή της Ευρώπης, αλλά και στην προοπτική της Ελλάδας, τη μείωση του χρέους και την οικονομική ανάκαμψη. Οι «αισιόδοξοι» επικαλούνται την απόφαση της γερμανικής ελίτ να στηρίξει το ευρώ, όπως από πέρυσι έχει φανεί, αλλά και τον φόβο, ο οποίος άρχισε να διατρέχει ένα κομμάτι του πολιτικού και οικονομικού συστήματος (βλέπε δηλώσεις και εκθέσεις για αλλαγή πολιτικής), να μην ξυπνήσουν αρνητικές μνήμες και να μην αποδοκιμάσουν πάλι οι λαοί της Ευρώπης τη Γερμανία ως επικίνδυνη δύναμη. Ακόμη και στις ευρωεκλογές του Μαΐου, λένε, έχουν συγκεντρωμένη την προσοχή τους. Μία γενικευμένη καταψήφιση της Ευρωζώνης από τους Ευρωπαίους εγείρει άμεσα θέμα νομιμοποίησης: από πού και ώς πού οι Γερμανοί επιβάλλουν τις αποφάσεις τους για την τύχη τετρακοσίων και πλέον εκατομμυρίων ανθρώπων;

Το δεύτερο σενάριο, το οποίο οι «πραγματιστές» της οικονομίας και της πολιτικής θεωρούν πιθανότερο, δεν προβλέπει καμία ουσιαστική στροφή της Γερμανίας μετά τις επικείμενες εκλογές και τουλάχιστον για έξι - οκτώ ή δέκα μήνες. Η κ. Μέρκελ, υποστηρίζουν, δεν έχει επιδείξει έως τώρα ευρωπαϊκές ευαισθησίες ούτε διαθέτει οραματικές αρετές και ικανότητες. Δουλεύει και κινείται πάντα με βάση τα στενά εθνικά οικονομικά της συμφέροντα και την ενίσχυση του ρόλου της Γερμανίας πολιτικά, ποντάροντας στη διατήρηση της αδυναμίας των υπολοίπων εταίρων. Εκφράζει το μοντέλο του αδιαμφισβήτητου ηγεμόνα, που κολακεύει και εξυπηρετεί το εσωτερικό σύστημα της χώρας της. Από την κρίση στην Ευρώπη, όπως επισημαίνουν, ποιος βγήκε τελικά κερδισμένος; Η Γερμανία από κάθε άποψη. Οσο λοιπόν η Γερμανία θα μπορεί να μαζεύει τα κεφάλαια όλα, πάμφθηνα, στα πόδια της, θα διαιωνίζει την ασύμμετρη πολιτική της για την Ευρώπη, επιμηκύνοντας μοιραία και την έξοδο από την κρίση. Τεντώνοντας, δηλαδή, το σχοινί, μέχρι εκεί που αντέχει…