ΔΙΕΘΝΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗ - ΜΕΣΗ ΑΝΑΤΟΛΗ: Η «άβολη αλήθεια» σχετικά με τη στάση της Κίνας στο Συριακό ζήτημα

Του Ben Blanchard / Reuters

Καθώς επιδεινώνεται η κατάσταση στη Συρία, έρχεται στο φως μια «άβολη αλήθεια» αναφορικά με την πολιτική μη παρεμβάσεων της Κίνας: ακόμη και αν το επιθυμούσε, το Πεκίνο δεν μπορεί να κάνει πολλά για να επηρεάσει τα πράγματα!

Οσο παράξενο κι αν φαίνεται, οι στρατιωτικές δυνάμεις της Κίνας είναι αδύναμες καθώς δεν έχουν δοκιμαστεί στο εξωτερικό, με αποτέλεσμα το Πεκίνο να μπορεί να διαδραματίσει μόνο ένα ρόλο χαμηλού προφίλ σε μια περιοχή –τη Μέση Ανατολή– καίριας σημασίας για την ενεργειακή ασφάλεια της πολυπληθέστερης χώρας στον πλανήτη.

Ενώ λοιπόν οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοί τους ετοιμάζονται για ένα πιθανό στρατιωτικό χτύπημα στη Συρία, η Κίνα παραμένει σταθερά στο περιθώριο, παρότι διακυβεύονται στην ευρύτερη περιοχή πολύ περισσότερα δικά της συμφέροντα από εκείνα άλλων μεγάλων δυνάμεων.

Η Μέση Ανατολή είναι η μεγαλύτερη προμηθεύτρια αργού πετρελαίου της Κίνας. Χωρίς αυτό, η δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία στον κόσμο θα σταματούσε να λειτουργεί. Το πρώτο επτάμηνο φέτος, η Κίνα εισήγαγε περί τα 83 εκατομμύρια μετρικούς τόνους (91,49 εκατομμύρια τόνους) αργού από τη Μέση Ανατολή, περίπου το ήμισυ της κατανάλωσής της, από χώρες που συμπεριλαμβάνουν τη Σαουδική Αραβία, το Ιράν, το Ιράκ, το Ομάν και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα. Η Κίνα δεν έχει ιδιαίτερα συμφέροντα σε αυτήν καθαυτήν τη Συρία, το Πεκίνο όμως έχει κάθε στρατηγικό και διπλωματικό συμφέρον για τη διατήρηση της σταθερότητας στην περιοχή, ώστε να προστατευθούν οι ενεργειακές προμήθειές της.

Ο απόστρατος αρχιστράτηγος Λουό Γουάν, στρατιωτικός με μεγάλη επιρροή στην Κίνα, δήλωνε προ μηνών στην επίσημη εφημερίδα του Πεκίνου ότι με τόσο πετρέλαιο που υπάρχει στην ευρύτερη περιοχή «είναι αδιανόητο για εμάς ότι τα θέματα της Συρίας και του Ιράν δεν μπορεί να μη μας αφορούν».

Η Κίνα επιμένει ότι ούτε στηρίζει ούτε προστατεύει τον Σύρο πρόεδρο Μπασάρ αλ Ασαντ, αναφέροντας ότι προέβαλε βέτο σε αποφάσεις του ΟΗΕ μόνον όταν έκρινε ότι θα χειροτέρευαν την κρίση. Το Πεκίνο έχουν επισκεφθεί τα τελευταία χρόνια τόσο κυβερνητικά στελέχη από τη Συρία όσο και εκπρόσωποι των αντιφρονούντων, σε μια προσπάθεια αναζήτησης πολιτικής λύσης, χωρίς όμως ουσιαστικά αποτελέσματα. 

Ακόμη και αν η κυβέρνηση του Πεκίνου αναιρούσε το δόγμα των μη παρεμβάσεων στις εσωτερικές υποθέσεις άλλων κρατών, ο Λαϊκός Απελευθερωτικός Στρατός δεν έχει ιδιαίτερες δυνατότητες παρουσίας και δράσης –πλην ίσως συμβολικής– εκτός των συνόρων της χώρας. Οπως αναφέρει ο Ρος Μπάμπατζ, αναλυτής στην Καμπέρα και πρώην αξιωματούχος του αυστραλιανού υπουργείου Αμυνας, «σε ό,τι αφορά την ενεργό δράση του Λαϊκού Στρατού, το να αναλάβει πρωτοβουλίες όπως αυτές που σχεδιάζουν οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοί τους, και μάλλον θα δούμε τις επόμενες ημέρες… προς το παρόν, δεν έχει αυτή τη δυνατότητα…».

Ο τελευταίος πόλεμος στον οποίο ενεπλάκη ο κινεζικός στρατός ήταν εναντίον του Βιετνάμ το 1979. Η κακή προετοιμασία του δεν του επέτρεψε τη νίκη. Επίσης, αν και πλοία του κινεζικού ναυτικού συμμετείχαν σε περιπολίες για τον εντοπισμό πειρατών στα παράλια της Σομαλίας, όταν χρειάστηκε να μεταφέρουν από τη Λιβύη χιλιάδες Κινέζους πολίτες το 2011, η Κίνα αναγκάστηκε να μισθώσει ιδιωτικά πλοία. Προς το παρόν, αναφέρει ο Μπάμπατζ, ο Λαϊκός Στρατός είναι επικεντρωμένος για την ανάληψη δράσης στην περιοχή του Ειρηνικού και συμπληρώνει: «Αλλά, για να αναλάβουν το είδος της δράσης για το οποίο μιλάμε τώρα στη Μεσόγειο, δεν είναι έτοιμοι γι’ αυτό. Αν θα μπορούσαν να το κάνουν σε δέκα χρόνια από σήμερα; Ασφαλώς, αν το θελήσουν!».

Ο πρόεδρος της Κίνας, Σι Τζινπίνγκ, δήλωσε προ μηνός ότι η ανάδειξη της Κίνας σε ναυτική δύναμη αποτελεί σημαντικό στόχο, καθώς «οι ωκεανοί και οι θάλασσες αποκτούν ολοένα και μεγαλύτερη στρατηγική σημασία…».