ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΜΠΑΝΑΝΙΑ: Mα, τι κρετίνος!

Του ΝΙΚΟΥ ΜΑΡΑΝΤΖΙΔΗ

Είμαι από εκείνους που έχουν συστηματικά υποστηρίξει την ισχύ της θεωρίας των δύο άκρων. Η βασική επιχειρηματολογία μου συνίσταται στο γεγονός, πως αν και τα άκρα δεν μοιάζουν μεταξύ τους, εντούτοις, έχουν τουην ίδια εχθρική στάση απέναντι στη φιλελεύθερη δημοκρατία. Αντιπαθούν την κουλτούρα, τους θεσμούς και τους ανθρώπους της. Απεχθάνονται κυρίως το φιλελεύθερο και πλουραλιστικό οικοδόμημα της ατομικής ελευθερίας και το κοινοβουλευτικό πλαίσιο της διαμεσολάβησης (το κοινοβούλιο είναι απάτη, όπως έλεγε ο Λένιν).  

Επιπλέον, η βία αποτελεί για αυτούς σταθερό και διαχρονικό σημείο αναφοράς. Πιστεύουν, δηλαδή, πως αυτή αποτελεί τη «μαμή της Ιστορίας».
Ακόμη και εγώ, πάντως, εντυπωσιάστηκα όταν άκουσα από την εκπομπή της Τζίνας Μοσχολιού στον Αθήνα 9.84, τον θεωρητικό της ευρωπαϊκής ριζοσπαστικής Αριστεράς, Σλαβόι Ζίζεκ, να δηλώνει «πως εάν οι άνθρωποι δεν στηρίξουν τον ΣΥΡΙΖΑ, τότε σύμφωνα με το όραμά μου για το δημοκρατικό μέλλον, όλοι αυτοί θα πάρουν από εμένα ένα εισιτήριο πρώτης θέσης χωρίς επιστροφή για τα γκουλάγκ». 

Έκανε χιούμορ;  

Τα εκατομμύρια θυμάτων του σταλινικού ολοκληρωτισμού μας απαγορεύουν να το εισπράξουμε ως αστείο, όπως δεν θα εισπράτταμε ποτέ ως αστεία την υπόσχεση κάποιου φασίστα να μας στείλει κατευθείαν σε στρατόπεδο συγκέντρωσης, εάν δεν υποστηρίζαμε τη Χρυσή Αυγή.
Ο Ζίζεκ δεν είναι κάποιος τυχαίος της ευρωπαϊκής ριζοσπαστικής Αριστεράς. Είναι αυτός που έχει αποκληθεί, λίγο-πολύ, σπουδαίος φιλόσοφος και σημαντικό θεωρητικό όπλο για τον ΣΥΡΙΖΑ. Μάλιστα, ο Αλέξης Τσίπρας που ήταν ακριβώς δίπλα στον Ζίζεκ, όταν ανέπτυσσε τα μελλοντικά σχέδια του για τους αντιφρονούντες, όχι μόνο δεν αντέδρασε, αλλά χασκογέλασε στο άκουσμα της ιδέας.  

Ομολογώ πως αδυνατώ να καταλάβω αν ήταν από κυνισμό ή από επιδοκιμασία. Τι σημασία έχει, όμως;
Αν και στην αρχή απλώς αναφώνησα «τι κρετίνος, θεέ μου, αυτός ο Ζίζεκ», στη συνέχεια συνειδητοποιώντας το μέγεθος του κυνισμού και της ψυχοπαθολογικής βιαιότητας που πηγάζει από αυτήν την Αριστερά, αισθάνθηκα αμηχανία. Αν οι θεωρητικοί της ευρωπαϊκής ριζοσπαστικής Αριστεράς λένε δημόσια, χωρίς κανενός είδους συστολή, πως θα στείλουν στα γκουλάγκ όσους δεν συμφωνούν με τον ΣΥΡΙΖΑ, αναρωτιέμαι, μέχρι πού φθάνουν στις ιδιωτικές τους συζητήσεις;
 

Μερικοί αποδίδουν τέτοιες απόψεις στις ιδιαιτερότητες κάποιων υποκειμένων. Δεν συμφωνώ πως αυτό αρκεί για να κατανοήσουμε την απειλή. Δυστυχώς η Ιστορία έχει δείξει πως, πέρα από την ανθρώπινη παράνοια ή ιδιαιτερότητα, υπάρχουν παρανοϊκές και ανθρωποκτόνες ιδεολογίες, που μετατρέπουν, όπως η Κίρκη, τους ανθρώπους σε γουρούνια.
Ουσιαστικά ο Ζίζεκ αποκάλυψε αυτό που συμβαίνει με τη ριζοσπαστική και εξτρεμιστική Αριστερά: 

Oτι, δηλαδή, η βία και η τρομοκράτηση των αντιπάλων της αποτελούν αναπόσπαστα στοιχεία της πολιτικής της ταυτότητας σε συνθήκες «πολιτικού ξεσηκωμού» και κατάληψης της εξουσίας. Η άκρα Αριστερά, όπως και η εξτρεμιστική Δεξιά εξάλλου, αντιλαμβάνεται περισσότερο από τον καθένα μας πως καμιά κρίση, κανένας ριζοσπαστισμός, καμιά δυναμική ριζικής αλλαγής του πολιτικού συστήματος δεν αρκεί για να αλλάξουν άρδην τα πράγματα αν οι μηχανισμοί βίας που θα αναπτυχθούν δεν αποδειχθούν αποτελεσματικοί. 

Ο λόγος είναι απλός: σε καμιά κοινωνία, σε καμιά συνθήκη, οι εξτρεμιστές δεν μπόρεσαν να κερδίσουν για μακρό χρονικό διάστημα την πλειοψηφία της κοινωνίας χωρίς τη χρήση βίας. Από τους Ιακωβίνους της γαλλικής Επανάστασης μέχρι τον Μάο και τους Κόκκινους Χμερ, ο πολιτικός ριζοσπαστισμός καταλήγει πάντα στην τρομοκρατία και την κτηνωδία. Αυτό είναι το μάθημα δύο αιώνων πολιτικών επαναστάσεων.
 

Εντέλει, πιστεύοντας πως είναι ο φορέας της απόλυτης αλήθειας, και μη αντλώντας, δυστυχώς, κανένα μάθημα από την τραγωδία των δύο ολοκληρωτισμών, η αντισυστημική Αριστερά συνεχίζει να συμπεριφέρεται ως κοσμική θρησκεία σε εποχές αγωνίας: όποιος δεν αποδέχεται την αλήθεια της πρέπει να φοβάται πως θα κινδυνεύει να σωματοποιήσει την ασέβειά του αυτή. Πάνω απ’ όλα, αυτό ακριβώς είναι που με κάνει εχθρικό απέναντι στους εξτρεμιστές και αντισυστημικούς και των δύο άκρων.