Του Σταυρου Τζιμα
Το περασμένο Σαββατοκύριακο το κέντρο της Θεσσαλονίκης είχε
πλημμυρίσει από Τούρκους τουρίστες. Τουλάχιστον 30 λεωφορεία είχαν
καταφθάσει από την Κωνσταντινούπολη και τα ενδότερα των τουρκικών ακτών
για τριήμερο προσκύνημα στη γενέτειρα -και το σπίτι- του Κεμάλ Ατατούρκ.
Ηταν 19 Μαΐου, ημερομηνία ίδρυσης του τουρκικού κράτους και περισσότεροι
από 1.000 Τούρκοι εκμεταλλεύτηκαν την αργία για να ταξιδέψουν στη
Θεσσαλονίκη και να αποτίσουν φόρο τιμής στον εθνικό τους «πατέρα».
Μόνο
γι’ αυτό;
«Στο μυαλό του Τούρκου το ταξίδι στη Θεσσαλονίκη είναι ένα
“πακέτο”, που περιλαμβάνει γνωριμία με την καθημερινότητα και τη
διασκέδαση που έχουν κοινά σημεία με τα δικά μας, επίσκεψη στο σπίτι του
Κεμάλ και περιήγηση στα διάφορα οθωμανικά μνημεία της πόλης», εξηγεί Τούρκος αξιωματούχος. Ωστόσο, το σπίτι που γεννήθηκε ο Ατατούρκ
αποτελεί, χωρίς αμφιβολία, τον μαγνήτη.
«Αν ρωτήσεις κάποιον Τούρκο ποιο σπίτι θεωρεί πιο σημαντικό μετά το δικό
του, θα σου πει αυτό του Κεμάλ, οπωσδήποτε η αναβάθμισή του θα
βελτιώσει την εικόνα της Ελλάδας στην Τουρκία», προσθέτει ο ίδιος. Κατά
συνέπεια, για τους πιο πολλούς Τούρκους, τουλάχιστον για τους οπαδούς
του κοσμικού κράτους, το προσκύνημα στη γενέτειρα του ιδρυτή του κράτους
τους είναι ένα όνειρο ζωής, κάτι σαν τάμα.
Για τη Θεσσαλονίκη αυτό μεταφράζεται σε χρήμα. Το ρεύμα των προσκυνητών
αυξάνεται ραγδαία τα τελευταία χρόνια, βοηθούμενο και από τη βελτίωση
των ελληνοτουρκικών σχέσεων. Οι αρχές της πόλης αναμένουν να
«φουσκώσει», με την έναρξη λειτουργίας του μουσείου του Ατατούρκ. Οι
Τούρκοι μάλιστα υπολογίζουν ότι θα ξεπεράσουν τους 100.000 οι
συμπατριώτες τους που θα σπεύσουν μέχρι το τέλος του χρόνου να το
επισκεφθούν.
Πότε θα γίνει αυτό;
Τόσο η τουρκική όσο και η ελληνική πλευρά ελπίζουν
ότι έως τα μέσα Ιουνίου οι πόρτες του θα ανοίξουν. Υπάρχει μάλιστα το
ενδεχόμενο να κόψει την κορδέλα ο ίδιος ο κ. Ταγίπ Ερντογάν, έλευση που
θα σημάνει και την παρουσία του κ. Αντώνη Σαμαρά. Σε κάθε περίπτωση τα
εγκαίνια του μουσείου αναμένεται να λάβουν χαρακτήρα ύψιστου γεγονότος
για τις ελληνοτουρκικές σχέσεις και στην τελετή οι δύο πλευρές θεωρείται
βέβαιο ότι θα εκπροσωπηθούν σε υψηλό επίπεδο.
Δεν λείπει βεβαίως και το παρασκήνιο. Πληροφορίες αναφέρουν ότι οι
Τούρκοι ήταν έτοιμοι να γίνουν τα εγκαίνια εντός του Μαΐου, αλλά οι
ημερομηνίες που ακολουθούσαν ήταν «καυτές» για τη δική μας πλευρά. Η μία
ήταν η 19η Μαΐου, ημέρα ίδρυσης του σύγχρονου τουρκικού κράτους, αλλά
και μνήμης για την έναρξη της σφαγής του ελληνισμού του Πόντου και η
άλλη της 29ης Μαΐου, επέτειος της άλωσης της Κωνσταντινούπολης. Μένει
λοιπόν να οριστεί η ακριβής ημερομηνία που εκτός απροόπτου θα πρέπει να
τοποθετηθεί στις αρχές ή τα μέσα Ιουνίου.
Πίσω από τα κάγκελα στη διασταύρωση των οδών Αγίου Δημητρίου και
Αποστόλου Παύλου, πάντως, όλα είναι έτοιμα για να υποδεχθούν από την
Τουρκία τα εκθέματα που θα κοσμήσουν τις προθήκες του τριώροφου σπιτιού -
μουσείου του Κεμάλ. Οι εργασίες του κτιρίου από ειδικούς στην
αρχιτεκτονική των μουσείων έχουν ολοκληρωθεί και, σύμφωνα με
πληροφορίες, θα φιλοξενήσει κάποια έπιπλα και αντικείμενα της
οικογένειας του Κεμάλ από το σπίτι στη Σμύρνη.
Το ροζ σπίτι πάντως έχει ταυτιστεί στο παρελθόν (και) με δύσκολες
στιγμές στις ελληνοτουρκικές σχέσεις. Τον Σεπτέμβριο του 1955 εξερράγη
στον περίβολο βόμβα, η οποία αποδείχθηκε αργότερα ότι είχε τοποθετηθεί
από άνθρωπο των μυστικών υπηρεσιών της Τουρκίας. Η τουρκική κοινή γνώμη
εξαγριώθηκε καθώς εξέλαβε την ενέργεια ως χτύπημα στο σπίτι του «πατέρα
του έθνους». Ηταν το έναυσμα του πογκρόμ εναντίον των Ελλήνων της
Κωνσταντινούπολης με τα γνωστά αποτελέσματα. Το 1983 ένας Ελληνας
ημιπαράφρων πέταξε επί δύο ώρες πάνω από το κτίριο με ιδιωτικό
αεροσκάφος, απειλώντας να το ρίξει στο σπίτι του Κεμάλ και το
Προξενείο...
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου