Του ΣΠΥΡΟΥ ΛΙΤΣΑ
Σήκω. Πρώτα εντός σου. Ακου. Είναι δικές σου φωνές από το δικό
σου χθες. Από το δικό σου παρελθόν. Από εκεί που το αρματολίκι και η
κλεφτουριά πήραν τον πηλό του γένους και έπλασαν κράτος. Δες. Δεν είναι
χρώματα μιας μακρινής ανατολής άλλης μιας ημέρας του πρόσκαιρου. Είναι
οι φωτιές από το Μεσολόγγι, το Κούγκι, το Μανιάκι. Νιώσε στον αέρα. Από
τα βάθη των αιώνων περπατάς. Ανοιγες δρόμο μέσα από τους λόγγους των
καιρών με τα γυμνά σου χέρια. Κι ας σου χάραζαν το πρόσωπο οι αδυσώπητοι
καιροί. Και μετά από εσένα τα παιδιά σου. Και μετά τα παιδιά των
παιδιών σου.
Δεν ήταν επανάσταση των «γνωστικών» και των «φρόνιμων». Ηταν η επανάσταση των Κολοκοτρώνηδων που καβάλα πάν' στην εκκλησιά. Του Παπαφλέσσα, του Νικηταρά. Του Διάκου, του Ανδρούτσου, των Τζαβελαίων, των Μποτσαραίων, του Χάλη, του Σήφακα και του Μακρυγιάννη. Των νέων του Ιερού Λόχου που έπεσαν μέχρις ενός για το δικαίωμα πρωτίστως στην Αξιοπρέπεια. Γιατί αυτό είναι Ελευθερία. Να είσαι όρθιος. Να κατακτάς τις κορυφές σαν αετός και να μη σέρνεσαι στις ράχες. Δεν ήταν επανάσταση αυτών που μετρούσαν τα υπέρ και τα κατά και μετά κομπορρημονούσαν στους καφενέδες. Ηταν αυτών που ψιθύρισαν με συστολή το Ελευθερία ή Θάνατος, αυτών που κραύγασαν Φωτιά, όχι για να τρομάξουν τους απέναντι, αλλά για να ακουστούν μέχρι τον Μαραθώνα, τις Θερμοπύλες, τη Σαλαμίνα, για να χαμογελάσουν ο Ομηρος, ο Αισχύλος και ο Αριστοτέλης, και πήδηξαν από τις τάμπιες τους για να συναντήσουν το πεπρωμένο.
Ηταν ξεσηκωμός. Ηταν φουρτουνιασμένη θάλασσα των αποφασισμένων:
Από τη Λευκωσία και την Παναγιά τη Φανερωμένη μέχρι την καρδιά της Δύσης, ήταν ο άνεμος που φύσηξε μέσα σε ψυχές δεκτικές. Και έγιναν λέξεις από το χέρι του Λόρδου Βύρωνα και του Ρεμπό. Εικόνες από τον Ντελακρουά. Ηταν οι διδαχές των Φιλικών για να σηκώσουμε κεφάλι, η θυσία των Χιωτών, το αίμα των Κρητικών που δεν έπαψε ποτέ να ποτίζει αυτό το δέντρο το θεριεμένο της Ελευθερίας και της Αξιοπρέπειας. Ηταν λίβας που έκαψε τα «μη» των πολλών και έκανε τους λιγόψυχους ψυχωμένους και τους ψυχωμένους θεριά.
Και μετά; Μετά Ελευθέριος Βενιζέλος και Καγιαλές, Ενωση ή Θάνατος. Παύλος Μελάς, Γερμανός Καραβαγγέλης και Τέλος Αγρας. Και μετά; Μετά ο Μαύρος Καβαλάρης, ο έφεδρος ανθυπολοχαγός στο αλβανικό μέτωπο, ο Κρητικός στη Μάχη της Κρήτης. Λευτεριά της Εθνικής Αντίστασης στις πόλεις και στα βουνά. Στ’ Άγραφα, τα Τζουμέρκα, στον Ψηλορείτη, στο Τομπρούκ και το Ελ Αλαμέιν, εκεί που τσακίστηκε ο φασισμός και ο ναζισμός. Και μετά; Μετά ΕΟΚΑ, Καραολής, Δημητρίου, Παληκαρίδης, Αυξεντίου. Τον αντρειωμένο μην τον κλαις. Και μετά; Νομική και Πολυτεχνείο. Ελευθερία η Αξιοπρέπεια, Αξιοπρέπεια η Ελευθερία. Η ψυχή των Ελεύθερων σε γύψο δεν μπαίνει. Και μετά; Μετά ο Τύμβος της Μακεδονίτισσας, τα Φυλακισμένα Μνήματα. Δεν ξεχνώ και «Ανασήκωσε την Πλάτη και Απόσεισέ τους, Πενταδάκτυλέ μου».
Ακου. Δεν είναι τα κύματα του Αιγαίου που έφτασαν στην πόρτα σου. Είναι ο λόγος του Ελύτη, ο ψίθυρος του Σεφέρη. Είναι η πνοή του Ρίτσου, το είναι του Χατζιδάκι, το πέταγμα του Θεοδωράκη.
Γιορτάζεις σήμερα. Σήμερα είναι η γιορτή των αειθαλών. Σήμερα είναι γιορτή όλων σε κάθε γωνιά του κόσμου αυτού, σε κάθε ήπειρο, που ήρθαν στον κόσμο αυτό τον μικρό, τον μέγα για να ζήσουν με αξιοπρέπεια. Αξιοπρέπεια είναι η Ελευθερία. Ελευθερία είναι να ζεις με Αξιοπρέπεια.
Δεν ήταν επανάσταση των «γνωστικών» και των «φρόνιμων». Ηταν η επανάσταση των Κολοκοτρώνηδων που καβάλα πάν' στην εκκλησιά. Του Παπαφλέσσα, του Νικηταρά. Του Διάκου, του Ανδρούτσου, των Τζαβελαίων, των Μποτσαραίων, του Χάλη, του Σήφακα και του Μακρυγιάννη. Των νέων του Ιερού Λόχου που έπεσαν μέχρις ενός για το δικαίωμα πρωτίστως στην Αξιοπρέπεια. Γιατί αυτό είναι Ελευθερία. Να είσαι όρθιος. Να κατακτάς τις κορυφές σαν αετός και να μη σέρνεσαι στις ράχες. Δεν ήταν επανάσταση αυτών που μετρούσαν τα υπέρ και τα κατά και μετά κομπορρημονούσαν στους καφενέδες. Ηταν αυτών που ψιθύρισαν με συστολή το Ελευθερία ή Θάνατος, αυτών που κραύγασαν Φωτιά, όχι για να τρομάξουν τους απέναντι, αλλά για να ακουστούν μέχρι τον Μαραθώνα, τις Θερμοπύλες, τη Σαλαμίνα, για να χαμογελάσουν ο Ομηρος, ο Αισχύλος και ο Αριστοτέλης, και πήδηξαν από τις τάμπιες τους για να συναντήσουν το πεπρωμένο.
Ηταν ξεσηκωμός. Ηταν φουρτουνιασμένη θάλασσα των αποφασισμένων:
Από τη Λευκωσία και την Παναγιά τη Φανερωμένη μέχρι την καρδιά της Δύσης, ήταν ο άνεμος που φύσηξε μέσα σε ψυχές δεκτικές. Και έγιναν λέξεις από το χέρι του Λόρδου Βύρωνα και του Ρεμπό. Εικόνες από τον Ντελακρουά. Ηταν οι διδαχές των Φιλικών για να σηκώσουμε κεφάλι, η θυσία των Χιωτών, το αίμα των Κρητικών που δεν έπαψε ποτέ να ποτίζει αυτό το δέντρο το θεριεμένο της Ελευθερίας και της Αξιοπρέπειας. Ηταν λίβας που έκαψε τα «μη» των πολλών και έκανε τους λιγόψυχους ψυχωμένους και τους ψυχωμένους θεριά.
Και μετά; Μετά Ελευθέριος Βενιζέλος και Καγιαλές, Ενωση ή Θάνατος. Παύλος Μελάς, Γερμανός Καραβαγγέλης και Τέλος Αγρας. Και μετά; Μετά ο Μαύρος Καβαλάρης, ο έφεδρος ανθυπολοχαγός στο αλβανικό μέτωπο, ο Κρητικός στη Μάχη της Κρήτης. Λευτεριά της Εθνικής Αντίστασης στις πόλεις και στα βουνά. Στ’ Άγραφα, τα Τζουμέρκα, στον Ψηλορείτη, στο Τομπρούκ και το Ελ Αλαμέιν, εκεί που τσακίστηκε ο φασισμός και ο ναζισμός. Και μετά; Μετά ΕΟΚΑ, Καραολής, Δημητρίου, Παληκαρίδης, Αυξεντίου. Τον αντρειωμένο μην τον κλαις. Και μετά; Νομική και Πολυτεχνείο. Ελευθερία η Αξιοπρέπεια, Αξιοπρέπεια η Ελευθερία. Η ψυχή των Ελεύθερων σε γύψο δεν μπαίνει. Και μετά; Μετά ο Τύμβος της Μακεδονίτισσας, τα Φυλακισμένα Μνήματα. Δεν ξεχνώ και «Ανασήκωσε την Πλάτη και Απόσεισέ τους, Πενταδάκτυλέ μου».
Ακου. Δεν είναι τα κύματα του Αιγαίου που έφτασαν στην πόρτα σου. Είναι ο λόγος του Ελύτη, ο ψίθυρος του Σεφέρη. Είναι η πνοή του Ρίτσου, το είναι του Χατζιδάκι, το πέταγμα του Θεοδωράκη.
Γιορτάζεις σήμερα. Σήμερα είναι η γιορτή των αειθαλών. Σήμερα είναι γιορτή όλων σε κάθε γωνιά του κόσμου αυτού, σε κάθε ήπειρο, που ήρθαν στον κόσμο αυτό τον μικρό, τον μέγα για να ζήσουν με αξιοπρέπεια. Αξιοπρέπεια είναι η Ελευθερία. Ελευθερία είναι να ζεις με Αξιοπρέπεια.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου