ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΜΠΑΝΑΝΙΑ: Eνα μπουρδέλο όπου δεν μπορείς ουτε να πεθάνεις - ΑΤΑΦΟΙ ΕΠΙ ΜΕΡΕΣ ΦΤΩΧΟΙ ΚΑΙ ΜΟΝΑΧΙΚΟΙ ΑΝΘΡΩΠΟΙ

Της ΓΕΩΡΓΙΑΣ ΔΑΜΑ

Ομάδες αλληλεγγύης συγκροτούνται στην Αθήνα για την ταφή μόνων και φτωχών ανθρώπων. Αρκετοί νεκροί παραμένουν άταφοι για μέρες, ενώ στο Γ' Νεκροταφείο δημιουργήθηκε ζώνη με φθηνούς τάφους προς 218 ευρώ την τριετία. 

 

Εννέα μέρες παρέμεινε άταφη η σορός ενός συμπολίτη μας. Τόσες χρειάστηκαν για να συγκεντρωθούν τα χρήματα της κηδείας. Τη σκληρή πραγματικότητα περιγράφουν οι ιδιοκτήτες γραφείων τελετών, λέγοντας ότι πληρώνονται με δόσεις και υποσχέσεις. Διότι ορισμένα ασφαλιστικά ταμεία καθυστερούν ακόμα και μήνες να δώσουν τα προβλεπόμενα. Επιπλέον, η οικονομική κατάσταση αρκετών δήμων -στους οποίους ανήκουν διοικητικά τα νεκροταφεία- δεν επιτρέπει την κάλυψη των εξόδων ταφής.

Ο Βαγγέλης Ντάλας λέει ότι ο 82χρονος φίλος του, Δημήτρης Νίκου, ''έφυγε'' ξαφνικά στις 18 Δεκεμβρίου από λοίμωξη του αναπνευστικού που εξελίχθηκε σε πνευμονικό οίδημα. Ηταν συνταξιούχος του ΟΓΑ:

 ''Απευθύνθηκα στον αρμόδιο αντιδήμαρχο Ηλιούπολης, διότι το Ταμείο θα έδινε 800 ευρώ, έπειτα από ένα εξάμηνο. Αλλά ο τελετάρχης ζητούσε τα χρήματα αμέσως.

Ηθελε, το λιγότερο, 800 ευρώ. Απευθύνθηκα στο δήμο για το κόστος του νεκροταφείου. Μας είπαν ότι τα οικονομικά των δήμων δεν επιτρέπουν δωρεάν ταφές. Κι όμως, η ταφή των απόρων πολιτών αποτελεί θεσμική υποχρέωση της πολιτείας''.

Αναζητώντας λύση, κινητοποιήθηκαν εννέα άνθρωποι. Απευθύνθηκαν σε αρμόδιους φορείς απαιτώντας να βρεθεί τρόπος για την ταφή φτωχών ανθρώπων. Είναι η πρώτη ομάδα αλληλεγγύης που συγκροτήθηκε στην Αθήνα με στόχο να συμβάλει στην ταφή άπορων πολιτών. Εννέα μέρες αργότερα ο νεκρός ετάφη στο Γ' Νεκροταφείο (στις 27 Δεκεμβρίου). Η κηδεία του κόστισε 1.045 ευρώ. Με την τελευταία πενιχρή του σύνταξη (περίπου 300 ευρώ) καλύφθηκε, λίγες μέρες αργότερα, ένα μέρος των εξόδων.

Την επόμενη όμως φεύγει από τη ζωή και δεύτερος φίλος τους. Η ομάδα αλληλεγγύης προσπαθεί να βγάλει άκρη μεταξύ των υπηρεσιών. Ο Β. Ντάλας περιγράφει την οδύσσεια: ''Ο Αρης Ανδριανόπουλος ήταν 58 ετών, άνεργος και καρκινοπαθής. Ημασταν 30 χρόνια φίλοι. Τα τελευταία 15 χρόνια εργαζόταν σε ρεσεψιόν ξενοδοχείου, που βρίσκεται στο λόφο του Στρέφη, μέχρι την ημέρα που τον κατέβαλε η αρρώστια. Δούλευε ανασφάλιστος. Απευθυνθήκαμε στον εργοδότη του ζητώντας τα νόμιμα. Αλλά δεν ανταποκρίθηκε στις υποχρεώσεις του''.

''Οταν ο Αρης αρρώστησε, η ομάδα αλληλεγγύης τον μέτεφερε σε κλινική. Καλύψαμε τη φαρμακευτική του αγωγή. Χρειάστηκε να σταθούμε δίπλα του με βάρδιες, να τον εμψυχώσουμε. Τον ταϊσαμε, τον βοηθήσαμε να πιεί νερό''. Ο Αρης Ανδριανόπουλος πέθανε στις 20 Δεκεμβρίου. Ετάφη δύο μέρες αργότερα, στο Γ' Νεκροταφείο, μετά την κινητοποίηση της ομάδας αλληλεγγύης. Μοναδικοί του συγγενείς ήταν ο  άνεργος ανιψιός του και η αδελφή του, η οποία αντιμετωπίζει σοβαρά προβλήματα υγείας.

Ο Ιωάννης Τσεσμετζής, που ανέλαβε την τελετή ταφής στο Κοιμητήριο Ηλιούπολης, λέει: ''Ο κόσμξος δεν έχει χρήματα. Ζητούν την πιο απλή και φθηνή κηδεία, η οποίαι κυμαίνεται γύρω στα 800 ευρώ. Και πάλι, δεν θέλουν να πληρώσουν. Οταν υπάρχουν συγγενείς, υπόσχονται ότι θα δώσουν τα χρήματα με δόσεις. Κάποιοι πληρώνουν με κάρτες, άλλοι μαζεύουν δανεικά. Αλλά κι αυτοί δεν έχουν χρήματα. Μας δίνουν το λόγο τους πως θα πληρώσουν ώστε να γίνει η τελετή της κηδείας. Ζητούν από το δήμο να τους παραχωρήσει μία θέση δωρεάν στο κοιμητήριο. Αν ο δήμος το επιτρέψει, γλιτώνουν από 200 έως 1.500 ευρώ -τόσο κυμαίνεται η τιμή του χώρου για μία τριετία. Επειδή το γραφείο τελετών είναι συνοικιακό δεν μπορούμε ν' αφήσουμε άταφους τους γείτονες''.

Οι... τελετάρχες

Λέει ότι ο κόσμος πληρώνει το κόστος ταφής με μεγάλη δυσκολία. Αλλά οι δήμοι δεν μπορούν να υπερβούν τον κανονισμό λειτουργίας των κοιμητηρίων: ''Αν δεν υπάρχει χαρτί απορίας θα πρέπει να απαιτήσουμε τα χρήματα.

Βεβαίως, τα περισσότερα χρήματα δίνονται στα γραφεία τελετών. Οι ιδιοκτήτες τους καταθέτουν τα χρήματα (ταυτότητα, βιβλιάριο νοσηλείας, πιστοποιητικό θανάτου) στα Ταμεία, από τα οποία πηγαίνουν οι ίδιοι να πληρωθούν. Συνήθως οι οικείοι δίνουν τη διαφορά''. 

Ο Δήμος Αθηναίων άνοιξε νέους, φθηνούς τάφους στο Γ' Νεκροταφείο για να εξυπυηρετεί αυτές τις περιπτώσεις. Οι φθηνότεροι κοστίζουν 218 ευρώ την τριετία.

Ο Παναγιώτης Μινογιάννης (διοικητής του Νοσοκομείου ''Αγίος Σάββας'') μιλάει για τη διαδικασία που ακολουθείται στις περιπτώσεις νεκρών που θα πρέπει να ταφούν: ''Η Αστυνομία αναζητά συγγενείς. Αν δεν βρεθούν, το νοσοκομείο αναλαμβάνει τα έξοδα και τη διαδικασία ταφής''.

Ο ίδιος λέει ότι τη δύσκολη στιγμή ο κόσμος απευθύνεται στο γραφείο τελετών ρωτώντας ''πόσο κάνουν ένα κουτί και λίγα λουλούδια. Τα αναγκαία για την ταφή. Τα παιδιά θάβουν τους γονείς τους με την υπόσχεση ότι θα δώσουν τα χρήματα περίπου σε ένα εξάμηνο. Ηλικιωμένες γυναίκες θάβουν τον άνδρα τους και πληρώνουν αργότερα, με δόσεις. Με 100 ευρώ το μήνα. Γιατί αντιμετωπίζουν πρόβλημα επιβίωσης''. Το ζήτημα όμως παραμένει άλυτο όταν πρόκειται για ηλικιωμένους που ζούσαν μόνοι. Και οι δήμοι για να προσφέρουν στους δημότες τάφο τριετίας δωρεάν, θα πρέπει να έχουν χαρτίι απορίας.

Ο Νίκος Κόκκινος (υπεύθυνος Κοιμητηρίων Δήμου Αθηναίων) λέει ότι στο Γ' Νεκροταφείο γίνονται δωρεάν περίπου τέσσερις κηδείες την εβδομάδα, αλλά αυτό αφορά μόνον όσους έχουν χαρτί απορίας: ''Υπάρχει μεγάλο πρόβλημα με νεκρούς που παραμένουν στα αζήτητα. Υποχρεούνται τα γραφεία τελετών να τους παραλάβουν και να πληρωθούν από το Υπουργείο Δικαιοσύνης, το οποίο καθυστερεί να πληρώσει, με αποτέλεσμα τα γραφεία τελετών να μην τους δέχονται''.

Ούτε ένας συγγενής ή φίλος...

Η ανείπωτη μοναξιά συνοδεύει έναν 66χρονο άνδρα στον Πύργο της Ηλείας ακόμα και μετά το θάνατό του. Το σώμα του βρίσκεται στους ψυκτικούς θαλάμους του νεκροτομείου στο Νοσοκομείο Πύργου από τις 21 Δεκεμβρίου 2012, ημέρα που σύμφωνα με τους γιατρούς πέθανε από παθολογικά αίτια.

Από τότε την δεν τον αναζήτησε κανείς. Ενα κινητό τηλέφωνο που βρέθηκε στα πράγματά του δεν κατάφερε να αποτελέσει γέφυρα επικοινωνίας των αστυνομικών που επιλήφθηκαν της υπόθεσης με τους συγγενείς του, καθώς μέσα στις επαφές του δεν υπήρχαν συγγενικά πρόσωπα αλλά μόνο μια γυναίκα που τον πρόσεχε και μερικοί φίλοι.

Σύμφωνα με τον ιατροδικαστή του Πύργου, Κοσμά Αλεξίου, ο 66χρονος με καταγωγή από την Αθήνα διέμενε τα τελευταία χρόνια στην Ηλεία και λίγο πριν από τις γιορτές είχε μεταφερθεί στο νοσοκομείο με σοβαρά προβλήματα υγείας. Ευαισθητοποιημένοι οι υπάλληλοι του Δήμου Πύργου από την τραγική ιστορία του, αποφάσισαν να πράξουν εκείνα που δεν έπραξαν οι πιθανοί συγγενείς του. Μάζεψαν χρήματα και ανέλαβαν την κηδεία του 66χρονου μοναχικού άνδρα. Η Μητρόπολη της Ηλείας εξασφάλισε μια θέση ταφής σε μια γωνιά στο νεκροταφείο της πόλης.