ΕΛΛΑΔΑ ΤΟΥ ΦΙΛΟΤΙΜΟΥ: Η Φιλιώ στο Harvard

ΕΞΑΙΡΕΤΙΚΟ

Της ΡΕΑΣ ΒΙΤΑΛΗ

Όταν λέω «αξιοπρέπεια» έρχεται με μιας στο μυαλό μου εκείνη. Τη γνωρίζω χρόνια. Πάντα είχα την απορία «μα πώς τα βγάζει πέρα;». Χαμογελαστή, περήφανη, εσωστρεφής, έμοιαζε να χαίρεται τη κουβέντα μαζί μου. 

«Νάσαι καλά μ΄έκανες και γέλασα!» μου έλεγε και το τόνιζε σαν να της χάριζα τον ουρανό και τ΄άστρα. Είχα αναλάβει το διασκεδαστικό μέρος της ζωής της. Πούλαγα τη ψυχή μου στο διάολο να βλέπω τα μάτια της να αλλάζουν από μελαγχολικά σε γελαστά. Έστω για δευτερόλεπτα…Όσο κρατάει ένα «νάσαι καλά!».

Δουλειά από τα 18 της χρόνια. Μη ψάχνεις για πτυχία και τέτοια. Δουλειά. Διαζευγμένη, μεγάλωνε μια κόρη μόνη. Στην αρχή του διαζυγίου προσπάθησε για μια διατροφή. Με το τσιγκέλι της την πρόσφερε κάτι μήνες. Μετά; Γνωστές ελληνικές φθηνές ιστορίες μαγκοκλανίστικης χροιάς «Άμα γουστάρω θα δίνω», «Αν μπορώ θα δίνω», «Και που ξέρω αν το παιδί είναι δικό μου;»…. Ανθρωπάκια! 

Τη σπούδασε μόνη της. Με κόπο και θυσίες. Αθόρυβα. Και βγήκε σπουδαίο παιδί η κόρη. Εργατικό, πρόθυμο, με μια λαβωματιά ΝΑ στα στήθη…Να παλεύει μια πατρική σχέση χρόνια. Η μάνα παρούσα, ο πατέρας χομπίστας. Συμβαίνει συχνά. Το τονίζω κυρίως για να τιμήσουμε σπουδαίες εξαιρέσεις έντιμων γονέων μετά από διαζύγια.

Να μην πολυλογώ. Η κόρη παντρεύτηκε, της χάρισε δυο εγγόνες. Η μια πήρε το όνομά της. Στάθηκε το χαμόγελο στα χείλη της. Με μιας ανέλαβε υπηρεσία. Βαριά υπηρεσία, η υπηρεσία της γιαγιάς όταν προσφέρει. Κοπιαστική. Να το θυμάστε. Επιτρέψτε μου και άδικη. Την ώρα που δικαιούσαι ξενοιασιά, ξανά όπλα παλάσκες με αντίτιμο ένα «γιαγιά σ΄αγαπώ». Μην το ξεχνάτε! Παράλληλα βγήκε στην σύνταξη. 710 ευρώ. Να πληρώνει και ενοίκιο. Συνηθισμένο το βουνό από τα χιόνια. Είχε το δικό της πρόγραμμα οικιακής οικονομίας. Να το δείξει στην τρόικα να τρίβει τα μάτια της. 710 ευρώ μηνιαίως, μείον ενοίκιο, τηλέφωνο, βενζίνη αυτοκινήτου και σέρβις μπακατέλας, σούπερ μάρκετ, γιατροί…Εκεί να δεις ζόρια…Καθώς έκανε την εμφάνισή της και μια αρρώστια. Εγχειρήσεις, πέρα δώθε στα νοσοκομεία. 

«Νάσαι καλά μ΄έκανες και γέλασα!» μόνο αυτό ζητούσε. Όλα τ΄άλλα μόνη της!  

«Μα πώς τα βγάζει πέρα;» πάντα αναρωτιόμουν. «Κανένα ρουχαλάκι;» μόνο μέχρι εκεί ζητούσε κατά καιρούς χορηγία. Αλλά ακόμα και σ΄αυτό με λάβωνε. «Τι να τα κάνω τόσα πολλά; Άσε και για κανέναν άλλον» Πριν ανακαλύψει η κοινωνία την ανακύκλωση. Τι αίσθηση του μέτρου έχουν οι αξιοπρεπείς άνθρωποι!

Την είδα χθες. Συναντηθήκαμε. Μίκρυνε η φιλενάδα μου! Λες και τη συρρίκνωσε ο αγώνας. Και τα χεράκια της…Με πόνεσαν. Έτσι όπως τα έδενε τα δάκτυλα…Ένα, ένα, γιαγιαδίστικα. Σαν αυτούς που έχουν χρόνο ν΄αναμετράνε τη ζωή. Τις μια σταλιά νίκες, τις πολλές χασούρες, τα βάσανα. Σαν αυτούς που δεν μιλούν…Τι να πουν! Μόνο «η ψυχή μου ξέρει». Τι χωρητικότητα έχει η ψυχή!! «Έπαιρνα 710 ευρώ. Μου έκοψαν και έφτασα τα 639 ευρώ. Ήταν το σούπερ μάρκετ μου. Υπάρχουν μέρες που πεινάω. Ντρέπομαι να ζητήσω από το παιδί μου» μου είπε και κοντοστάθηκε. 

Βρες κάτι να πεις….Βρες κάτι γρήγορα….Βρες γαμημένο μυαλό κάτι να της πεις γρήγορα.. Διέταζα τον εαυτό μου. Σιωπή! Σιωπή! Σιωπή! Τι κάνουν; Της χαμογελούν; Την αγκαλιάζουν; Της φιλάνε τα χέρια; Βρες! Κάτι βρήκα.  

Μιλήσαμε. Φτάσαμε και να την κάνω να χαμογελάσει…Λίγο! Και μετά λίγο πιο πολύ! Δεν το καταφέραμε το γέλιο αυτήν τη φορά. Γαμώτο! Και όταν τη χαιρέτησα της πέταξα στην τσάντα της χρήματα. Αγρίεψε! «Άκου να σου πω. Σε σένα μπορώ και μιλάω. Δεν έχω κανέναν άλλον να μπορώ να μιλήσω. Αν νομίζεις ότι σου μίλησα για να με βοηθήσεις τότε μου φράζεις το στόμα! Κι έχω τόση ανάγκη να μιλάω»…Και γω! Έχω τόσο ανάγκη να γειώνομαι, να σφίγγω το χέρι σε μαχητές… 

Αλλά πονάει! Ντρέπεσαι κιόλας. Ντρέπεσαι εσύ για άλλους. Περίεργο το συναίσθημα της τσίπας. Πώς μεταφράζεις τη λέξη «τσίπα»; Αμετάφραστη όσο το «φιλότιμο».

Αγαπητοί κύριοι πολιτικοί άρχοντες όλων των κομμάτων. Καίγομαι, πνίγομαι να σας συστήσω κάποια. «Φιλιώ» μια φιλενάδα μου. Ένας αξιοπρεπής άνθρωπος που του αφαιρέσατε μέρος από τη σύνταξή του. Μακάρι να σωθεί τούτη η χώρα. Και τότε στείλτε ένα φιλί στη Φιλιώ…Είθε να ζει. Η χώρα εννοώ.

 

Υ.Γ. Διαβάζω για τις διαλέξεις του Γ. Παπανδρέου στο Harvard. What would you think about inviting Filio? At least she will explain the meaning of the greek word “tsipa”. How do you say “tsipa” in English?