ΤΟΥΡΚΙΑ: Η αφύπνιση των Κούρδων

Του ΠΕΡΙΚΛΗ ΔΗΜΗΤΡΟΛΟΠΟΥΛΟΥ

 

Η εξέγερση που έχει λάβει διαστάσεις εμφύλιας σύγκρουσης στη Συρία δεν αφήνει κανέναν αδιάφορο στην ευρύτερη περιοχή. Στα μάτια του ΡΚΚ, του αυτονομιστικού κουρδικού κινήματος, η συριακή σύγκρουση αποτέλεσε ένα είδος καύσιμου υλικού που αναθέρμανε το παλιό όνειρο για ανεξάρτητο Κουρδιστάν στη Νοτιοανατολική Τουρκία. Με τον συριακό Στρατό να είναι απασχολημένος στην καταστολή της εξέγερσης, οι αφύλακτες βορειοανατολικές περιοχές της Συρίας μετατράπηκαν σε ιδανικό ορμητήριο των κούρδων ανταρτών. 

 

Η Αγκυρα δεν άφησε την πρόκληση αναπάντητη. Σε αυτό τον σκιώδη πόλεμο έχουν χάσει 150 άνθρωποι τη ζωή τους τον τελευταίο μήνα. Στις αρχές της περασμένης εβδομάδας οι κούρδοι αντάρτες απήγαγαν τούρκο βουλευτή. Για την απελευθέρωση του Χουσεΐν Αϊγκούν επιστρατεύτηκαν περισσότεροι από 200 άνδρες των τουρκικών Ειδικών Δυνάμεων. Τρεις ημέρες μετά, ο τούρκος βουλευτής αφέθηκε ελεύθερος.

 

Το γεγονός ότι αυτή ήταν η πρώτη φορά που απήχθη μέλος του τουρκικού Κοινοβουλίου από την αρχή της ένοπλης εξέγερσης του ΡΚΚ το 1984 αποτυπώνει ανάγλυφα τις διαθέσεις των κούρδων ανταρτών. Το ίδιο και η ένοπλη επίθεση της 5ης Αυγούστου, κατά την οποία ομάδα κούρδων ανταρτών εισέβαλε από τη Συρία και σκότωσε 8 τούρκους στρατιώτες που περιπολούσαν κοντά στα σύνορα.  

 

Η Αγκυρα κατηγορεί τη Δαμασκό γι' αυτή τη στρατιωτική αφύπνιση των Κούρδων. Οι Τούρκοι υποστηρίζουν ότι οι κουρδικές επιθέσεις γίνονται με την υποστήριξη των μυστικών υπηρεσιών της Συρίας. Σύμφωνα με τις τουρκικές Αρχές πάντα, ο Μπασάρ αλ Ασαντ έχει παραδώσει στο κουρδικό κόμμα της Συρίας τον έλεγχο πέντε επαρχιών της χώρας που βρίσκονται κατά μήκος των συνόρων με την Τουρκία. Σκοπός του σύρου δικτάτορα είναι να δημιουργήσει ένα ανάχωμα στους αντάρτες του Ελεύθερου Συριακού Στρατού που μάχονται για την ανατροπή του. Η τακτική φαίνεται να έχει αποτελέσματα. «Εχει συμβεί να δεχθούμε επιθέσεις από αντάρτες του ΡΚΚ, τους οποίους εξοπλίζει η Δαμασκός, όταν διαδηλώνουμε κατά του Ασαντ», δηλώνει στην εφημερίδα «Λα Ρεπούμπλικα» ο Χοσάμ Σαΐντα, στέλεχος της συριακής αντιπολίτευσης στην περιοχή. Προσθέτει πάντως ότι περισσότεροι Κούρδοι υποστηρίζουν τον Ελεύθερο Συριακό Στρατό. Οπως όμως λέει, «δεν είναι σαφές εάν οι "απελευθερωμένες" περιοχές αποτελούν τμήμα της μετά Ασαντ Συρίας ή κομμάτι ενός πιθανού Κουρδιστάν».

Η κλιμάκωση της σύγκρουσης ανάμεσα στο ΡΚΚ και την Αγκυρα είναι, επομένως, η πρώτη διεθνής επίπτωση του εμφύλιου πολέμου στη Συρία. Πρόκειται για μια σύγκρουση με βάθος χρόνου: διαρκεί 28 χρόνια και μετρά περισσότερους από 40.000 νεκρούς, Κούρδους στην πλειονότητά τους.  

Σε αυτή τη φάση της σύγκρουσης, η Αγκυρα βλέπει μια νέα συμμαχία ανάμεσα στο ΡΚΚ και τη Δαμασκό, μια συμμαχία που πολλοί αναλυτές ερμηνεύουν ως εκδίκηση του Ασαντ για την τουρκική στήριξη στη σουνιτική αντιπολίτευση της Συρίας που μάχεται εναντίον του αλεβίτη σύρου δικτάτορα. Η ρήξη ανάμεσα στην Αγκυρα και τη Δαμασκό ανεβάζει τον υδράργυρο ακόμη ψηλότερα. Ο τούρκος Πρωθυπουργός Ταγίπ Ερντογάν έχει στείλει άρματα μάχης στα σύνορα και απειλεί ότι ο Στρατός του θα κυνηγήσει τους κούρδους «τρομοκράτες» στα εδάφη της Συρίας.  

 

Πάντως, η σχέση του ΡΚΚ με τη Δαμασκό δεν είναι σημερινή. Χρονολογείται από το 1979 όταν ο Αμπντουλάχ Οτζαλάν και τα λοιπά ηγετικά στελέχη του ΡΚΚ βρήκαν καταφύγιο στη Συρία του Χαφέζ αλ Ασαντ, πατέρα του σημερινού προέδρου.

Παιχνίδι ισορροπίας
Στις αρχές Αυγούστου η Χίλαρι Κλίντον επισκέφθηκε την Κωνσταντινούπολη για να δηλώσει ότι «η Συρία δεν πρέπει να γίνει ορμητήριο των τρομοκρατών του ΡΚΚ». Αυτή τη φορά όμως η Αγκυρα έχει ανάγκη τη στήριξη της Ουάσιγκτον περισσότερο από ποτέ. Εάν παραμείνει ο Ασαντ στην εξουσία, η Αγκυρα θα είχε στο μαλακό της υπογάστριο μια χώρα διαθέσιμη να προστατεύσει και να εξοπλίσει τους ιστορικούς εχθρούς της. Αλλά ακόμη κι αν πέσει το καθεστώς Ασαντ, θεωρείται βέβαιο ότι το Εθνικό Συμβούλιο της Συρίας, του οποίου ηγείται ο Κούρδος Αμπντέλ Μπασέτ Σαϊντά, θα παραχωρήσει την πολυπόθητη αυτονομία που ονειρεύονται εδώ και δεκαετίες οι Κούρδοι.

 

ΤΑ ΝΕΑ