ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΜΠΑΝΑΝΙΑ: Oι χαμένες ευκαιρίες της ΑΝΥΠΑΡΚΤΗΣ πολιτιστικής διπλωματίας

Tης Γιωτας Συκκα

Πλούσια η Πολιτιστική Ολυμπιάδα του Λονδίνου αλλά χωρίς τίποτε ελληνικό. Μια μικρή έστω αρχαιολογική έκθεση που να θυμίζει ότι ο θεσμός ξεκίνησε από εδώ, με όλες εκείνες τις μεγαλεπήβολες υποσχέσεις για το ελληνικό παρόν και την αρχή μιας σειράς συνεργασιών σε όλες τις ολυμπιάδες που θα ακολουθούσαν.

Στην επόμενη από τη δική μας διοργάνωση του 2004, πράγματι στείλαμε στην Κίνα αρχαιολογικές εκθέσεις. Αλλά αυτά το 2008, γιατί τώρα στο Λονδίνο δεν υπάρχει τίποτε δικό μας στους σχεδιασμούς (εκτός από κάποιες δράσεις του ΕΟΤ).

Σαν να μην μας ζήτησαν αλλά και να μην επιδιώξαμε. Και έτσι όλες εκείνες οι εξαγγελίες για την ανάδειξη και προβολή της πολιτιστικής κληρονομιάς, ξεχάστηκαν μαζί με τα ολυμπιακά ακίνητα.

Στο Λονδίνο, όμως, στην ενότητα Μουσεία και Κληρονομιά δύο εκθέσεις από το Πεκίνο εντυπωσιάζουν, όπως «Αναζητώντας την αθανασία» με έργα μοναδικής αξίας από τους τάφους της δυναστείας των Χαν και μια ακόμη για τους Θησαυρούς των αυτοκρατορικών τάφων. Κατά τα άλλα η πόλη είναι γεμάτη. Εμφαση στον Σαίξπηρ, στην world μουσική, γενικά στον σύγχρονο πολιτισμό, έκθεση -μεταξύ των άλλων- για τα μετάλλια των Ολυμπιακών και των παραολυμπιακών κ.ά.

Εκείνοι σωστά πράττουν. Το θέμα είναι τι δεν κάνουμε εμείς. Το υπουργείο Πολιτισμού ή όπως μετονομάστηκε υπουργείο Παιδείας, Θρησκευμάτων, Πολιτισμού και Αθλητισμού δεν εκμεταλλεύτηκε την ευκαιρία. Δραστηριοποιήθηκε για την παρουσία μας στο Μουσείο Martin-Gropius-Bau του Βερολίνου στην έκθεση «Ολυμπία: Μύθος, Λατρεία, Αγώνες» αλλά δεν έδειξε καμιά διάθεση να σπάσει επιτέλους το εμπάργκο με το Βρετανικό Μουσείο. Δυστυχώς κάποιοι είναι ακόμη εγκλωβισμένοι σε παλιές αντιλήψεις και ένα άχτι, για τα γλυπτά του Παρθενώνα που δεν μας επιστρέφουν.

Την ίδια ώρα το Βρετανικό συμμετέχει -έστω και με αρχειακό υλικό- σε δράσεις για τον εορτασμό της Θεσσαλονίκης 1912- 2012.

Αλλά οι καιροί αλλάζουν. Εφόσον ο θεσμός είναι γέννημα δικό μας, οφείλουμε να αναλάβουμε την πρωτοβουλία να θυμίσουμε (και με τη βοήθεια της πρεσβείας μας εκεί), ότι και η Πολιτιστική Ολυμπιάδα και οι Ολυμπιακοί Αγώνες κυοφορήθηκαν σε μας.

Σε μια εποχή που η Ελλάδα βάλλεται και το υπουργείο στοχεύει στην πολιτιστική διπλωματία, αφήνουμε ευκαιρίες. Πέρυσι η χώρα μας εντυπωσίασε με την έκθεση «Από τον Ηρακλή στον Αλέξανδρο» στο ανακαινισμένο Μουσείο Αshmolean στην Οξφόρδη αλλά και στο Λούβρο με την έκθεση «Στο βασίλειο του Μεγάλου Αλεξάνδρου – Η αρχαία Μακεδονία», χωρίς επίσης να ξοδέψει το υπουργείο ούτε ένα ευρώ. Τι έγινε και στους Ολυμπιακούς του Λονδίνου μείναμε απλοί παρατηρητές;