TOYΡΚΙΑ: Σε Ψυχρό Πόλεμο με τη Δαμασκό για την κατάρριψη του μαχητικού της απο τους Συρους

Tης ΜΑΡΙΑΣ ΑΔΑΜΙΔΟΥ

Διαστάσεις Ψυχρού Πολέμου λαμβάνει η κατάρριψη του τουρκικού μαχητικού αεροσκάφους από τη Συρία, καθώς η Αγκυρα ζήτησε τη σύγκληση συνάντησης στο ΝΑΤΟ για να συζητήσει τους πιθανούς τρόπους αντίδρασής της.

Η τουρκική κυβέρνηση, ύστερα από συνομιλίες με τα τρία κόμματα της αντιπολίτευσης, αποφάσισε να ανεβάσει μεν τους τόνους στο διπλωματικό επίπεδο, αλλά να μην προχωρήσει σε ενέργειες ανταπόδοσης πριν συμβουλευτεί τους συμμάχους της στη Βορειοατλαντική Συμμαχία. Στόχος του Ταγίπ Ερντογάν είναι να εξασφαλίσει τη μέγιστη δυνατή διεθνή στήριξη πριν προχωρήσει σε οποιασδήποτε μορφής αντίποινα.

Η κατάσταση είναι εξαιρετικά λεπτή και το κλίμα φορτισμένο μεταξύ των δύο πρώην στενών συμμάχων, με την έναρξη των ταραχών στη Συρία και τη συρροή δεκάδων χιλιάδων προσφύγων στη Τουρκία.

Το ΝΑΤΟ έκανε δεκτό το αίτημα της Αγκυρας και η συνάντηση θα πραγματοποιηθεί αύριο, βάσει του άρθρου 4 της ιδρυτικής διακήρυξης της συμμαχίας, που προβλέπει ότι κάθε κράτος-μέλος έχει το δικαίωμα να συγκαλέσει συνάντηση εφόσον νιώθει ότι απειλούνται η εδαφική του ακεραιότητα, η πολιτική του ανεξαρτησία ή η ασφάλειά του.

Το ζήτημα, σύμφωνα με πληροφορίες του πρακτορείου Reuters, θα απασχολήσει σήμερα και τους Ευρωπαίους υπουργούς Εξωτερικών, καθώς η Συρία ήταν ήδη στην ημερήσια διάταξη των συνομιλιών που θα έχουν στις Βρυξέλλες. «Απαράδεκτη ενέργεια» χαρακτήρισε η Ουάσιγκτον, διά της επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας Χίλαρι Κλίντον, την κατάρριψη του τουρκικού μαχητικού. Οπως υποστήριξε η Αμερικανίδα υπ. Εξωτερικών, «η κατάρριψη του τουρκικού μαχητικού αεροσκάφους είναι καταδικαστέα και αποτελεί μια «ιταμή και απαράδεκτη ενέργεια».

Η Βρετανία έχει καταδικάσει την κατάρριψη του αεροσκάφους διά στόματος του υπουργού Εξωτερικών, Γουίλιαμ Χέιγκ, ο οποίος χαρακτήρισε «εξωφρενική» την ενέργεια της Συρίας και υπογράμμισε ότι το καθεστώς Ασαντ έχει ξεπεράσει τα όρια της αποδεκτής συμπεριφοράς.

Ακόμη, τόνισε ότι η Βρετανία θα επιδιώξει να υπάρξει κινητοποίηση και αντίδραση του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ. Ο Τούρκος ΥΠΕΞ, Αχμέτ Νταβούτογλου, συνομίλησε ήδη με τον γενικό γραμματέα του ΟΗΕ, Μπαν Κι Μουν, ο οποίος κάλεσε και τις δύο πλευρές να δείξουν αυτοσυγκράτηση.

«Απαράδεκτη» καταδίκασε την κατάρριψη του τουρκικού μαχητικού και ο Ιταλός ΥΠΕΞ, Τζούλιο Τσέρτσι, λέγοντας ότι η χώρα του θα λάβει ενεργό ρόλο στις διαβουλεύσεις στο ΝΑΤΟ. Νωρίτερα ο Νταβούτογλου είχε απορρίψει τους ισχυρισμούς της Συρίας, ότι το αεροσκάφος επλήγη όταν βρισκόταν σε συριακό εναέριο χώρο και ότι δεν έφερε διακριτικά.

Σύμφωνα με τον Τούρκο ΥΠΕΞ, το αεροσκάφος εισήλθε στιγμιαία και κατά λάθος στον εναέριο χώρο της Δαμασκού, όμως ήταν σε διεθνή χώρο όταν χτυπήθηκε από αντιαεροπορικά πυρά και μάλιστα είχαν παρέλθει 15 λεπτά. Επίσης ο Νταβούτογλου επεσήμανε ότι το αεροσκάφος δεν έφερε οπλισμό, είχε ξεκάθαρα τουρκικά διακριτικά και δεν υπήρξε προειδοποίηση προτού βληθεί.

 

Διστάζει η Αγκυρα

Oλα δείχνουν πως η Αγκυρα διστάζει να προχωρήσει σε μονομερή στρατιωτική δράση και προτιμά τη διπλωματική οδό. Ο φόβος ότι οι ταραχές στη Συρία μπορούν να εξαπλωθούν γρήγορα σε ολόκληρη την περιοχή ήταν διάχυτος από την πρώτη στιγμή που ξέσπασε η αντίδραση εναντίον του Ασαντ. Ετσι προς το παρόν ζήτησε τη σύγκληση του ΝΑΤΟ και δεν επικαλέστηκε ακόμη το άρθρο 5, το οποίο υποχρεώνει τις χώρες-μέλη να παρέχουν στρατιωτική βοήθεια στο κράτος που υποβάλλει το αίτημα. Ωστόσο η εξέλιξη αυτή με το «θερμό» επεισόδιο φαίνεται για ορισμένους αναλυτές να φέρνει πιο κοντά το ενδεχόμενο μιας πιο δυναμικής αντίδρασης της διεθνούς κοινότητας.