ΔΙΕΘΝΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ - ΙΡΑΝ: Oικονομική ασφυξία στην Τεχεράνη

Του Γιώργου Παυλόπουλου

Με οικονομική ασφυξία απειλείται πλέον το Ιράν, καθώς τα έσοδα από τις εξαγωγές πετρελαίου και φυσικού αερίου -δηλαδή, της βασικής «δεξαμενής» από την οποία τροφοδοτείται ο κρατικός προϋπολογισμός- έχουν μειωθεί σημαντικά. Τα στοιχεία δείχνουν ότι η μείωση αυτή ενδέχεται να φτάνει ήδη το 50%, κάτι που προφανώς έχει ως αποτέλεσμα να αποδυναμώνεται η διαπραγματευτική θέση της Τεχεράνης έναντι της διεθνούς κοινότητας, ενώ ταυτόχρονα να αναζωπυρώνονται τα σενάρια κοινωνικών «εκρήξεων» στη χώρα το επόμενο διάστημα.

Εκπρόσωπος της κρατικής εταιρείας πετρελαίου του Ιράν (National Iran Oil Company) παραδέχθηκε, για πρώτη φορά δημοσίως, ότι ο όγκος των εξαγωγών έχει μειωθεί κατά 20%-30% σε σχέση με τα 2,2 εκατ. βαρέλια αργού ημερησίως τα οποία κατευθύνονταν από το Ιράν προς τις διεθνείς αγορές μέχρι πρόσφατα. Αξίζει, μάλιστα, να σημειωθεί ότι οι αναλυτές στη Δύση εκτιμούν ότι η μείωση είναι ακόμη μεγαλύτερη και έφτασε, για το μήνα Ιούνιο, το 40%.

Βεβαίως, ο ίδιος αξιωματούχος ισχυρίστηκε ότι η μείωση δεν έχει καμία σχέση με τις κυρώσεις που έχουν επιβάλει ΗΠΑ και Ε.Ε., αλλά οφείλεται σε εργασίες συντήρησης των εγκαταστάσεων. Όμως, το επιχείρημα αυτό είναι πολύ δύσκολο να γίνει πιστευτό, καθώς αρκετές χώρες έχουν επισήμως ανακοινώσει ότι μειώνουν δραστικά ή διακόπτουν εντελώς τις εισαγωγές ιρανικού πετρελαίου -με τους «27» της Ε.Ε. να συγκαταλέγονται, από την ερχόμενη Κυριακή 1 Ιουλίου, στη δεύτερη κατηγορία.

Εκτός αυτού, όμως, θα ήταν ιδιαιτέρως παράδοξο εάν η Τεχεράνη έθετε σε εφαρμογή το πρόγραμμα συντήρησης, άρα και μείωσης της παραγωγής της, σε μια περίοδο ραγδαίας πτώσης στις τιμές του μαύρου χρυσού διεθνώς. 

Πράγματι, όπως δείχνουν τα στοιχεία, από τις αρχές Μαΐου μέχρι σήμερα, η τιμή του πετρελαίου έχει υποχωρήσει κατά περίπου 25%, επιφέροντας ένα σημαντικό πλήγμα στα έσοδα των μεγάλων παραγωγών και εξαγωγέων πετρελαίου, στους οποίους συμπεριλαμβάνεται και το Ιράν.

Πλέον, με βάση την κατάσταση που έχει διαμορφωθεί, το Ιράν εξαρτάται κατά κύριο λόγο από τους εξ Ανατολών πελάτες του, πρωτίστως δε από την Κίνα και την Ινδία. Οι δύο αυτές χώρες, που αναπτύσσονται ταχύτατα και διψούν για φτηνό και καλής ποιότητας πετρέλαιο, έχουν μέχρι στιγμής αρνηθεί να υποκύψουν στις πιέσεις Ουάσιγκτον και Βρυξελλών και να μειώσουν τις εισαγωγές ιρανικού πετρελαίου και φυσικού αερίου. Εάν το κάνουν, πάντως, η Τεχεράνη θα βρεθεί αυτομάτως σε αδιέξοδο.

ΗΜΕΡΗΣΙΑ