ΑΙΓΥΠΤΟΣ: Στοίχημα υψηλού κινδύνου η συνεργασία Αδελφων Μουσουλμάνων με το Βαθύ Κράτοσ του Στρατού

Του ΓΙΩΡΓΟΥ ΚΑΠΟΠΟΥΛΟΥ

Όλα στην Αίγυπτο -από την καθυστέρηση των εκλογικών αποτελεσμάτων μέχρι τις πρώτες δηλώσεις νομιμοφροσύνης προς τους μηχανισμούς- του νεοεκλεγέντος Μόρσι δείχνουν ότι η στρατιωτική ηγεσία άναψε το «πράσινο φως» στον υποψήφιο της Μουσουλμανικής Αδελφότητας έχοντας λάβει δεσμεύσεις και εγγυήσεις.

Επί της ουσίας ένα κόμμα που έχει μπει σε τροχιά ήπιας μετάλλαξης κατά το πρότυπο του Πολιτικού Ισλάμ στην Τουρκία, καλείται να κινηθεί στα περιθώρια που είχε ο Οζάλ μετά την πολιτικοποίηση της δικτατορίας Εβρέν σε πολύ δυσμενέστερες όμως συνθήκες: Τότε ο νέος πρωθυπουργός έδωσε έμφαση στην αποκρατικοποίηση της τουρκικής οικονομίας με σχετικά σύντομα χειροπιαστά αποτελέσματα, ενώ σήμερα ο νέος πρόεδρος της Αιγύπτου εν μέσω παγκόσμιας οικονομικής κρίσης είναι αμφίβολο αν μπορεί να δώσει στους συμπολίτες του την αίσθηση ότι υπάρχει δυναμική βελτίωση της καθημερινότητας του επιπέδου ζωής τους.

Το δεύτερο πεδίο όπου θα δοκιμασθεί η αξιοπιστία του Μόρσι είναι ο εκδημοκρατισμός. Από τη μια μεριά θα πρέπει να διατηρήσει επιρροή στους εκτός της επιρροής του Πολιτικού Ισλάμ πολίτες και συσπειρώσεις που θέλουν πλήρη εκδημοκρατισμό, ενώ ταυτόχρονα θα πρέπει συγκρατεί τη διαρροή των οπαδών της Αδελφότητας προς πιο εξτρεμιστικούς ισλαμικούς σχηματισμούς. Η ολική καταστροφή για το Μόρσι θα ήταν να χάσει των έλεγχο των εξελίξεων και να βρει απέναντί του ένα ετερόκλητο μέτωπο που θα αποτελείται από τη Στρατιωτική Ηγεσία, τους Κόπτες Χριστιανούς, αλλά και μια μερίδα των εξεγερθέντων κατά του Μουμπάρακ που δεν θέλουν να δουν τον ένα αυταρχισμό να αντικαθίσταται από τον άλλο.

Εάν υπάρξει μια σχετικά επιτυχής συγκατοίκηση Στρατηγών-Πολιτικού Ισλάμ στην Αίγυπτο, τότε εκ των πραγμάτων το Κάιρο θα ανακτήσει τον χαμένο εδώ και δεκαετίες ηγετικό του ρόλο στον Αραβικό Κόσμο: Οι μετριοπαθείς εκφάνσεις του Σουνιτικού Πολιτικού Ισλάμ από την Τυνησία και την Αλγερία μέχρι το Ιράκ και τη Συρία δεν θα αναζητήσουν μόνον αξιοπιστία ομαλής ανόδου στην εξουσία με παράδειγμα την Αίγυπτο, αλλά θα ζητήσουν κάθε είδους στήριξη από το Κάιρο.

Μέχρι στιγμής στην αποσταθεροποίηση και αβεβαιότητα που προκάλεσε η Αραβική Ανοιξη έχουν διεκδικήσει παρεμβατικό ρόλο δύο εξωαραβικές μουσουλμανικές χώρες, το Ιράν και η Τουρκία:

-Το Ιράν κινείται αμυντικά για να μη χάσει τα ερείσματά του στη Δαμασκό και στο Νότιο Λίβανο την επομένη -μετά την πτώση του Ασαντ- μέρα.

-Η Τουρκία κινείται στην κατεύθυνση χειραγώγησης των Σουνιτών στη Συρία και αμέσως μετά στο Ιράκ, με την επιδίωξη εγκαθίδρυσης ενός άτυπου προτεκτοράτου στη Δαμασκό που θα καθιστά την Αγκυρα ρυθμιστικό παράγοντα σε όλα τα ανοικτά μέτωπα της Μέσης Ανατολής.

Ας θυμηθούμε ότι το 1958 η Συρία σε μια προσπάθεια ελέγχου των πιο ριζοσπαστικών τάσεων του κόμματος Μπαάθ επέλεξε να ενωθεί με την Αίγυπτο για να συναποτελέσουν την Ηνωμένη Αραβική Δημοκρατία που κράτησε μέχρι το 1961.

Σταθεροποίηση και ομαλή συγκατοίκηση Στρατηγών-Πολιτικού Ισλάμ στην Αίγυπτο θα σημάνει και μια τρίτη παράμετρο παρέμβασης στις εξελίξεις στη Συρία, εκτός εάν η δυναμική των ανατροπών αποδειχθεί να είναι ταχύτατη.

Θα επιστρέψει η Αίγυπτος ως Περιφερειακή Δύναμη στα μέτωπα συγκρούσεων και συσχετισμών της Μέσης Ανατολής;

Το μόνο που μπορούμε σήμερα να πούμε με βεβαιότητα είναι ότι η τροπή που πήρε η εκλογή προέδρου στην Αίγυπτο πολλαπλασίασε τα ερωτήματα και την αβεβαιότητα για τη χώρα και την περιοχή.