ΕΘΝΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ: Μήλον της Εριδος η Ελλάδα στον Ευρωπαϊκό ενεργειακό χάρτη

Της ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΙΑΣ ΠΕΛΩΝΗ

Μήλον της Εριδος στον ενεργειακό ανταγωνισμό Μόσχας - Ουάσιγκτον κινδυνεύει να γίνει εκ νέου η Ελλάδα. Την ερχόμενη εβδομάδα, Ελλάδα, Ισραήλ και Κύπρος επισημοποιούν την τριγωνική ενεργειακή τους συνεργασία με την υπογραφή μνημονίου, υπό το βλέμμα μάλιστα απεσταλμένου του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, την ώρα που έχει εκφραστεί ρωσικό ενδιαφέρον για τη Δημόσια Επιχείρηση Αερίου (ΔΕΠΑ) και αμερικανικό ενδιαφέρον για τις έρευνες νοτίως της Κρήτης.

Το σκηνικό περιπλέκεται καθώς, από τη μια, η ισραηλινή πλευρά δεν έχει ακόμη καταλήξει για τον τρόπο μεταφοράς του αερίου προς την Ευρώπη κι αν αυτός θα περνά από Ελλάδα, και συνδέει την τελική απόφαση και με τις μελλοντικές έρευνες νοτίως της Κρήτης. Ενώ, από την άλλη, το εκφρασμένο ενδιαφέρον της Γκάζπρομ να αποκτήσει μετοχές της ΔΕΠΑ, με στόχο την εξασφάλιση της δυνατότητας να προμηθεύει άμεσα τους ευρωπαίους πελάτες της με φυσικό αέριο, και ο πιθανός ρόλος που αυτή μπορεί να έχει σε συνεργασία με την Κυπριακή Δημοκρατία δυσκολεύουν ένα ήδη εύθραυστο γεωπολιτικό παζλ.

Η επίσκεψη στην Αθήνα σε λίγες μέρες του Ρίτσαρντ Μόρνινγκσταρ, ειδικού απεσταλμένου για θέματα ενέργειας στην Ευρασία του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, και η ομιλία του στο συνέδριο του Economist που είναι αφιερωμένο στις ενεργειακές εξελίξεις στην Ανατολική Μεσόγειο δεν πρέπει να θεωρούνται τυχαίες. Στο συνέδριο, όχι μόνο θα επισημοποιηθεί το ενεργειακό τρίγωνο Ελλάδας - Κύπρου - Ισραήλ με την υπογραφή σχετικού μνημονίου ανάμεσα στον Γιώργο Παπακωνσταντίνου, τον ισραηλινό υπουργό Ενέργειας και Υδάτων Ούζι Λαντάου, την κύπρια υπουργό Εμπορίου Πραξούλα Αντωνιάδου, αλλά και θα συζητηθεί ο επανασχεδιασμός του ευρωπαϊκού ενεργειακού χάρτη, παρουσία του αμερικανού απεσταλμένου, κάτι που από μόνο του, όπως έλεγαν διπλωματικές πηγές, στέλνει ηχηρό μήνυμα.

Σύμφωνα με πληροφορίες, ο Ρίτσαρντ Μόρνινγκσταρ θα συναντηθεί με τον γενικό γραμματέα του υπουργείου Εξωτερικών, πρέσβη Ιωάννη Αλέξιο Ζέπο. Το συγκεκριμένο ραντεβού μάλιστα ζητήθηκε από την αμερικανική πλευρά. Ακόμη, θα συναντηθεί με τον Γιώργο Παπακωνσταντίνου ή και με τον Γιάννη Μανιάτη, ενώ ραντεβού έχει κλειστεί και με στελέχη της ΔΕΠΑ. Στις συναντήσεις δεν θα πρέπει να αποκλείεται η έκφραση της δυσφορίας της αμερικανικής πλευράς για τα σχέδια της Γκάζπρομ, καθώς είναι γνωστή η γραμμή της Ουάσιγκτον περί ανάγκης απεξάρτησης της Ευρώπης από τη ρωσική ενέργεια.

Στην ατζέντα αναμένεται να τεθεί και το αμερικανικό ενδιαφέρον που έχει ήδη εκφραστεί για τις έρευνες νοτίως της Κρήτης από τη Noble Energy, την ώρα που και καναδικές εταιρείες φαίνεται να διεκδικούν μερίδιο. Η Κρήτη, άλλωστε, εξελίσσεται σε παράγοντα που θα κρίνει σε μεγάλο βαθμό τι θα αποφασίσουν οι Ισραηλινοί για την επόμενη μέρα, για τη μεταφορά δηλαδή του φυσικού αερίου στην Ευρώπη. Κι αυτό, διότι, όπως φάνηκε από την τελευταία επίσκεψη του αρμόδιου για την ελληνοϊσραηλινή συνεργασία υφυπουργού Εξωτερικών Δημήτρη Δόλλη στο Ισραήλ, το Τελ Αβίβ, το οποίο αναμενόταν να έχει έτοιμες τις μελέτες βιωσιμότητας για τον τρόπο μεταφοράς του αερίου στις αρχές του χρόνου, φαίνεται να μην έχει αποφασίσει ακόμη τι θα κάνει.

Αν, δηλαδή, το αέριο του ισραηλινού Λεβιάθαν και του κυπριακού Οικοπέδου 12 θα μεταφερθεί στην Ευρώπη αφού υγροποιηθεί σε τερματικό σταθμό που θα κατασκευαστεί στην Κύπρο ή αν η μεταφορά θα γίνει με υποθαλάσσιο αγωγό που θα φτάνει στην Κρήτη. Διπλωματικές πηγές σημείωναν ότι οι Ισραηλινοί φαίνεται να συνδέουν την απόφασή τους και με το τι μέλλει γενέσθαι με την απόφαση της ελληνικής κυβέρνησης να προχωρήσει σε διαγωνισμό για τις έρευνες νοτίως της Κρήτης.

ΤΑ ΝΕΑ