Σχολεία, νοσοκομεία, στέγη, συντάξεις, ανεργία, πολιτισμός, όλα κατακαίγονται από έναν καθημερινό πυρετό λιτότητας και νιώθουμε συνέχεια πως τα χειρότερα βρίσκονται ακόμη μπροστά. Επειδή «ζούσαμε και ζούμε πέρα από τις δυνάμεις μας», μας εξηγούν και τώρα πρέπει να πληρώσουμε το τίμημα. Μονάχα οι τραπεζίτες ζουν ακόμη στα Χριστούγεννα και εμείς βασανιζόμαστε στα Πάθη.
Παραμονές Χριστουγέννων η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα έδωσε σε 523 τράπεζες το μεγαλύτερο δώρο που δόθηκε ποτέ στην Ιστορία: ένα δάνειο μισού τρισεκατομμυρίου ευρώ για τρία χρόνια με επιτόκιο μόλις 1%. Ουσιαστικά δεν ήταν παρά μια δωρεά, που αιτιολογήθηκε επισήμως από την ανάγκη να βοηθηθούν οι τράπεζες ώστε να αντεπεξέλθουν στις αυξημένες υποχρεώσεις τους. Εκείνο που είναι απαράδεκτο είναι πως οι ευρωπαϊκές Αρχές έτρεξαν για μια ακόμη φορά να συνδράμουν τις τράπεζες χωρίς να ζητήσουν από αυτές κανένα αντάλλαγμα από εκείνα που ζητούν από εμάς καθημερινά. Οποτε η ΕΚΤ μαζί με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο παρεμβαίνουν πότε στην Ελλάδα και πότε στην Πορτογαλία ή σε άλλες περιφερειακές χώρες του ευρώ, τα ανταλλάγματα που απαιτούν είναι βαρύτατα: σαν εξιλέωση για μια υποτιθέμενη χαλαρότητα στα δημόσια οικονομικά, οι κυβερνήσεις εξαναγκάζονται να πάρουν βίαια μέτρα. Οταν όμως πρόκειται για τη σωτηρία των τραπεζών, είναι πάντα Χριστούγεννα.
Οι τράπεζες είχαν ήδη βοηθηθεί από τα κράτη και τις κεντρικές τράπεζες χωρίς κανένα αντάλλαγμα το 2008-2009, όταν ξέσπασε η κρίση. Ποιο ήταν όμως το αποτέλεσμα; Μόλις βελτιώθηκε η κατάστασή τους, ξανάρχισαν να κερδοσκοπούν με τα χρέη των χωρών (ιδιαίτερα στις περιπτώσεις της Ελλάδας και της Ιρλανδίας), να καταβάλλουν μερίσματα στους μετόχους τους και να επιβραβεύουν με εξωφρενικές αμοιβές τα διευθυντικά στελέχη τους. Το ίδιο σενάριο θα δούμε να παίρνει σάρκα και οστά και αυτή τη χρονιά. Το φθηνό χρήμα που δανείστηκαν οι τράπεζες θα τοποθετηθεί πάλι στις αγορές με πολύ υψηλότερο επιτόκιο και με καθαρά κερδοσκοπική λογική. Δεν πρόκειται να ξαναρχίσουν να χρηματοδοτούν τους παραγωγικούς τομείς της οικονομίας, όσο και αν είναι αυτό αναγκαίο για να βγουν οι χώρες από την ύφεση και να δημιουργηθεί απασχόληση. Επειδή αυτές οι τράπεζες δεν βρίσκονται στην υπηρεσία της κοινωνίας. Και ούτε θα βρεθούν ποτέ για όσο ακόμη θα εξακολουθούμε να παραμένουμε θεατές στη διάλυσή της.
Είναι καιρός πια να αρχίσουμε να αναρωτιόμαστε: Ηταν πράγματι τόσο μεγάλες οι δαπάνες των χωρών μας για την παιδεία και την υγεία, που εκτροχίασαν τους εθνικούς προϋπολογισμούς; Τα χρέη μας συσσωρεύτηκαν για το γενικό συμφέρον ή μήπως προήλθαν από δανεισμό που στο μεγαλύτερο μέρος του ήταν παράνομος; Ποιος έχει στα χέρια του αυτά τα χρέη και ποιος κερδίζει από τη λιτότητα; Γιατί τα κράτη εξαναγκάζονται να χρεώνονται στις αγορές και στις εμπορικές τράπεζες αντί να δανείζονται απευθείας και φθηνότερα από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα; Και όταν απαντήσουμε σε αυτά, ίσως να μην μας αρέσει πια η Ευρώπη στην οποία ζούμε.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου