Του Παναγιωτη Tσαγγαρη
Μεγάλες αλλαγές στα γεωπολιτικά και γεωστρατηγικά δεδομένα της ευρύτερης περιοχής της ανατολικής Μεσογείου επιφυλάσσει η επιβεβαίωση μεγάλου κοιτάσματος φυσικού αερίου και εντός της κυπριακής Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης (ΑΟΖ).
Μετά την ανακάλυψη μεγάλων ποσοτήτων στην ισραηλινή ΑΟΖ και τώρα στην κυπριακή, τα πράγματα αλλάζουν άρδην, αφού πλέον στο παιχνίδι εισέρχονται «απτά συμφέροντα» για τις εμπλεκόμενες εταιρείες και κατ' επέκταση για τα εμπλεκόμενα κράτη ως προς τον διαχωρισμό της «πίτας συμφερόντων» της ανατολικής Μεσογείου. Παράλληλα η Κύπρος μετατοπίζεται στον χάρτη και τοποθετείται στα «υποσχόμενα» κράτη, τα οποία πλέον μπορούν να προσφέρουν «ανταλλάγματα» στους «συμμάχους» τους, οι οποίοι θα στηρίζουν τη Λευκωσία στα διάφορα ανοιχτά ζητήματα που την απασχολούν, με πρώτο το κυπριακό πρόβλημα.
Από την άλλη, η διαχείριση του ενεργειακού κεφαλαίου απαιτεί λεπτούς και πολύ προσεκτικούς χειρισμούς έτσι ώστε το κράμα συμφερόντων που θα δημιουργηθεί να λειτουργεί προς όφελος της Κυπριακής Δημοκρατίας και συνάμα να διασφαλίζει την ασφάλεια και σταθερότητα στη γύρω περιοχή διανοίγοντας παράλληλα εκείνους τους ορίζοντες που απαιτούνται έτσι ώστε σε αυτό το παιχνίδι να βρίσκεται ενεργή και η Ελλάδα. Κάτι που προϋποθέτει τη συνεργασία και της Αγκυρας, η οποία από την πρώτη παρτίδα βγήκε χαμένη και παρέμεινε εκτεθειμένη.
Τούτα, βάσει και σχετικής πληροφόρησης από πλευράς προεδρικού μεγάρου στη Λευκωσία, αποτελούν ουσιαστικά και τους ορίζοντες πλεύσης της κυπριακής κυβέρνησης ως προς το κεφάλαιο Ενέργεια. Βασικοί άξονες των κινήσεών της είναι:
1 Η διασφάλιση πλέγματος συμφερόντων στην κυπριακή ΑΟΖ «από χώρες που έχουν και λόγο και ρόλο στη διεθνή πολιτική». Τουτέστιν η κυπριακή κυβέρνηση θεωρεί πως θα πρέπει να δοθεί προτεραιότητα σε εταιρείες ρωσικών, βρετανικών και γαλλικών συμφερόντων, ενώ στο παιχνίδι εμπλέκεται και η Κίνα όπως και η Γερμανία, είτε μέσω πετρελαϊκών εταιρειών είτε μέσω εταιρειών τεχνογνωσίας υποθαλάσσιων αγωγών και τερματικών σταθμών.
2 Διαφύλαξη και ενίσχυση της συνεργασίας με το Τελ Αβίβ με τελικό στόχο την εμπλοκή και της Αθήνας στον ευρύτερο σχεδιασμό προμήθειας φυσικού αερίου στην Ε.Ε. Αυτό πολιτικά ερμηνεύεται ως ένας σκληρός πυρήνας συνεργασίας Αθηνών, Λευκωσίας και Τελ Αβίβ και σε συνδυασμό με τον πρώτο άξονα (εμπλοκή εταιρειών από ΗΠΑ, Η.Β., Ρωσία, Γαλλία, Κίνα και Γερμανία) δημιουργία ασπίδας προστασίας των συμφερόντων της Κυπριακής Δημοκρατίας και ανάδειξή της σε σημαίνοντα ενεργειακό κόμβο της Ε.Ε.
3 Πολιτική ανάδειξης του συμφέροντος της Αγκυρας να συνεργαστεί για την επίλυση του Κυπριακού έτσι ώστε οι Τουρκοκύπριοι να μπορούν να αξιοποιήσουν μερίδιο από τα οφέλη των φυσικών πόρων του νησιού. Παράλληλα ανάδειξη της πιθανότητας για άμεσα συμφέροντα και για την ίδια την Τουρκία μέσω της δικής της ανάμειξης και εμπλοκής στο κεφάλαιο Ενέργεια της ευρύτερης περιοχής, χωρίς να αποκλείεται και ο εφοδιασμός των αγωγών της με φυσικό αέριο.
4 Διαχείριση τέτοια, που να διασφαλίζει στο άμεσο μέλλον μηδενικά προβλήματα μεταξύ των τριών χωρών, Ισραήλ, Ελλάδας, Κύπρου, με την Τουρκία, έτσι ώστε αφενός να λυθούν οι διαφορές που έχουν να κάνουν με τον καθορισμό της ΑΟΖ μεταξύ Τουρκίας και Κύπρου και Τουρκίας και Ελλάδος και αφετέρου να είναι δυνατή η αναζήτηση υδρογονανθράκων και στην ελληνική ΑΟΖ.
Την ώρα που όλα αυτά βρίσκονται στα πλάνα της κυπριακής κυβέρνησης, γίνεται αντιληπτό πως σχεδόν για κανένα σημείο δεν μπορεί να καθοριστεί η πολιτική διάταξη πραγμάτων μονομερώς από πλευράς Λευκωσίας. Αντιθέτως τα γεωστρατηγικά δεδομένα εξελίχθηκαν με τέτοιο τρόπο, που στην πραγματικότητα η Κυπριακή Δημοκρατία «είναι υποχρεωμένη» να καθορίσει εν πολλοίς τις επόμενές της κινήσεις σε συνεργασία με Αθήνα και Τελ Αβίβ. Από τα πιο απλά μέχρι τα πιο σύνθετα.
Για παράδειγμα, το θέμα του τερματικού υγροποίησης για πώληση του φυσικού αερίου στη διεθνή αγορά, στην περίπτωση που η Κυπριακή Δημοκρατία προχωρήσει μονομερώς, κινδυνεύει να μετατρέψει το γειτονικό Ισραήλ σε ανταγωνιστή. Μάλιστα, με ενδεχόμενο το Τελ Αβίβ να προσπεράσει τη Λευκωσία και να προχωρήσει σε συνεργασία είτε κατευθείαν με την Αθήνα, η οποία ούτως ή άλλως ήταν και η αρχική του επιλογή (το Ισραήλ απευθύνθηκε στη Λευκωσία κατόπιν παρότρυνσης της Αθήνας) είτε με την Τουρκία, με την οποία οι σχέσεις του πιθανότατα σε κάποια χρονική στιγμή να εξομαλυνθούν. «Για να αποτραπεί μια τέτοια εξέλιξη, η κυπριακή κυβέρνηση θα πρέπει να κινηθεί γρήγορα και να ικανοποιήσει μερικά αιτήματα του Ισραήλ ή έστω αιτήματα εταιρειών ισραηλινών συμφερόντων τα οποία αυτή τη στιγμή εκκρεμούν», σημείωσε χαρακτηριστικά πολιτικό πρόσωπο που είχε εμπλοκή στα του φυσικού αερίου. Αυτά αφορούν την έγκριση της συμφωνίας μεταξύ Noble και Delek για παραχώρηση του 30% των δικαιωμάτων της πρώτης που έχει στο οικόπεδο «Αφροδίτη» στη δεύτερη, καθώς και την εκδήλωση της πρόθεσης της Κύπρου να εμπλέξει στην κατασκευή τερματικού και εταιρείες ισραηλινών συμφερόντων ή εταιρείες με τις οποίες το Τελ Αβίβ να νιώθει ότι διασφαλίζονται τα δικά του συμφέροντα. Αυτά τα σημεία παραμένουν μέχρι στιγμής «γκρίζα» και ενδεχομένως να εξελιχθούν σε εμπόδιο για μια ολοκληρωμένη στρατηγική στο κεφάλαιο Ενέργεια. Αξιοσημείωτο είναι πως το Ισραήλ ήδη εξετάζει εναλλακτικές επιλογές με υγροποίηση του δικού του φυσικού αερίου κατευθείαν στην πηγή (με πλωτές μονάδες) και μεταφορά του υγροποιημένου αερίου στη διεθνή αγορά, ενώ εξετάζει ακόμη κατασκευή αγωγού μέχρι την Κρήτη, με τερματικό υγροποίησης που θα δημιουργηθεί εκεί.
ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου