Αλμα στο κενό

Tης Χριστινας Κοψινη

«Θα κρατούσα τα μάτια μου ανοιχτά για τη στρατιωτική μηχανή που κυβέρνησε τη χώρα μέχρι το 1974 και που ενδεχομένως περιμένει την ευκαιρία για δράσει και να πάρει εκδίκηση. Το ξέρουμε από πολλές χώρες: ο Δρ Σοκ είναι εχθρός της δημοκρατίας».  

Αυτά γράφει ο αρχισυντάκτης της γερμανικής οικονομικής εφημερίδας Handelsblatt, στο ειδικό ένθετο που αφιέρωσε για τις συνέπειες της κρίσης στην Ελλάδα, αξιοποιώντας στην έρευνα 22 δημοσιογράφους. Ο Γερμανός δημοσιογράφος, πριν καταλήξει στο παραπάνω συμπέρασμα, περιγράφει την εικόνα κατάρρευσης της ελληνικής κοινωνίας και -καταλήγοντας- επισημαίνει πως όσα βλέπει και παρατηρεί μπορεί να δικαιώσουν αυτούς οι οποίοι «θα ανησυχούσαν και θα επαγρυπνούσαν» στο ενδεχόμενο μιας δικτατορίας.

Νομίζετε ότι όσα γράφει η εφημερίδα είναι προκλητικά;  

Ετσι νόμιζα κι εγώ, μέχρι που άκουσα χθες τον πρωθυπουργό να προτείνει δημοψήφισμα. Διότι συνειδητοποίησα πως σε αυτές τις συνθήκες ακόμη και ο χειρότερος εφιάλτης μπορεί να ξυπνήσει. Με μια μεγάλη διαφορά. Στην περίπτωση του δημοψηφίσματος η δικτατορία μπορεί να έρθει ακόμη και με τη βούληση, την ψήφο της κοινωνίας. Με τη μορφή απώλειας των κοινωνικών δικαιωμάτων και της οπισθοδρόμησης που θα μας οδηγήσει η επιστροφή στη δραχμή. 

Διότι, δεν υπάρχει αμφιβολία πως ένα τέτοιο δημοψήφισμα θα αναγκάσει την ελληνική κοινωνία να τοποθετηθεί πάνω στο δίλημμα: ευρώ ή δραχμή; 

Και όταν ο άνθρωπος που πάει στην κάλπη έχει φτάσει στα όριά του, τα «έχει δει όλα» όπως λένε, και έχει χάσει την εμπιστοσύνη του στον ορθολογισμό της πολιτικής και της οικονομίας, όλα είναι πιθανά. 

Οταν το δημοψήφισμα λειτουργεί ως εκβιασμός μεταξύ της ζωής και του θανάτου μιας χώρας, μπορεί τελικά να οδηγήσει ένα μεγάλο κομμάτι της κοινωνίας να επιλέξει τον θάνατο. Να επιλέξει την έξοδο από το ευρώ και να πει «καλύτερα ένα φρικτό τέλος παρά μια φρίκη χωρίς τέλος». Και γι’ αυτό το φρικτό τέλος της επιστροφής στη δραχμή δεν χρειάζονται ούτε λοχαγοί ούτε συνταγματάρχες. Για φανταστείτε μια τέτοια «δικτατορία», με επικύρωση δημοψηφίσματος στο οποίο θα αποφασίζει ο λαός την κατάτμηση των δικαιωμάτων του.

Βεβαίως, η έννοια «δημοψήφισμα» χαϊδεύει τα αντιμνημονιακά ανακλαστικά. Ακούγεται δημοκρατική, αλλά δεν είναι παρά εκβιασμός που μεταφέρει στην πλάτη της κοινωνίας τα αδιέξοδα μιας κυβέρνησης και ενός συστήματος που δεν θέλει να αποχωρήσει και αρνείται πεισματικά τις εκλογές. Διότι το αίτημα αυτό είναι εντελώς διαφορετικό. Η κυβέρνηση που θα προκύψει, όποια κι αν είναι, μπορεί, τουλάχιστον θεωρητικά, να αλλάξει, να τροποποιήσει ή να διαπραγματευτεί. Σε κανέναν δεν επιτρέπεται όμως να προκαλέσει ένα νέο εμφύλιο σπαραγμό και να οδηγήσει τη χώρα με άλμα στο κενό. Αν θέλει να το κάνει το ΠΑΣΟΚ για το ίδιο, ας το κάνει, αλλά ας μη μας ταλαιπωρεί περισσότερο.